Marek Nienałtowski
Litografia oleśnicka Adolfa Groegera
30.07.2013 r.
Od wielu lat "poluję" na litografię Adolfa Groegera z ok. 1860 r. Jest ona skarbem dla każdego, zajmującego się historią miasta - pokazuje jak wyglądały zabytki w połowie XIX w. Jest to najcenniejszy zbiór widoków już historycznej Oleśnicy. Swoją rangą może dorównać rysunkom F. B. Wernera, ale przewyższa go pod względem odwzorowania szczegółów - jest prawdziwszy. Może był wykonany na podstawie zdjęć? Z nich i innych ilustracji można odczytać jak zmieniały się zabytki i ich otoczenie. Niektóre małe litografie są jedynym śladem po ważnych zabytkach (np. Gymnasjum illustre, Synagodze). Skan litografii można kupić w Instytucie Herdera w Marburgu, opłata jest umiarkowana, ale nie potrafię jego zamówić. W wielu miejscach mojej strony wielokrotnie powoływałem się na nią. Niedawno litografia była licytowana na ebay.de. Wystawiał ją antywariat grafiki Koenitz z Lipska. Kupiono ją za 240 euro. Litografia ma wymiar 23,5 x 34,4 cm.
Na litografii umieszczono 14 mniejszych - pokazujących poszczególne zabytki oraz jedną większą litografię z widokiem miasta
Widok na Oleśnicę, na pierwszym planie rzeka Klingelbach i promenada Backerdamm |
Bellevue - piękny widok na zamek i jednocześnie nazwa
części bastionu przy zachodnim skrzydle zamku, wykorzystywana na piwiarnię i ogródek koncertowy. Z prawej strona frontowa byłego gymnasjum illustre założonego przez Karola II Podiebrada w 1594 r. (wielkiego władcę, o największych zasługach dla miasta i zapomnianego przez burmistrza Bronsia i Radę Miasta). Po 1860 r dobudowano jedno piętro. |
Elysium - największy zajazd oleśnicki na początku XIX w., w nim odbywały się koncerty, teatry objazdowe wystawiały przedstawienia. Po 1925 sale miejskie. Z prawej strony - budynek książecego (po 1884 r. królewskiego) leśniczego |
|
||||
---|---|---|---|---|
Kościół zamkowy także otoczony murem. Niżej Ratusz, jeszcze bez wewnętrznej klatki schodowej łączącej przedtem dwa oddzielne budynki, stąd trzy wejścia |
Wyżej wschodnia część rynku, w głębi jeszcze widoczny zbiornik przeciwpożarowy - fontanna. Niżej część Bellevue z letnią piwiarnią, dalej książęcy browar |
Wyżej kościół katolicki Św. Trójcy, w prawej przybudówce - plebania, z lewej szkoła katolicka do 1899 r. Widoczny plac to targ mięsny. Niżej południowa część rynku |
Z lewej widok zamku przed przebudowami części dachowej, widoczna również ob. ul. Krucza i droga do Monplaisir. Z prawej Kościół NMP i św. Jerzego jeszcze otoczony murem i z pozostałością cmentarza. Pierwszy budynek z prawej to dawna poczta |
Wydanie tej litografii w postaci zbioru widokówek wraz z opisem (lub niewielkiej książęczki) byłoby cennym elementem promocji miasta i ważną ilustracją w tzw. "Domu spotkań z historią".
Adolf Groeger - twórca Instytutu Litografii w Oleśnicy
Link do ilustracji w Instytucie Herdera
Od autora • Lokacja miasta • Oleśnica piastowska • Oleśnica Podiebradów • Oleśnica Wirtembergów
Oleśnica za Welfów • Oleśnica po 1885 r. • Zamek oleśnicki • Kościół zamkowy • Pomniki • Inne zabytki
Fortyfikacje • Herb Oleśnicy • Herby księstw • Drukarnie • Numizmaty • Książęce krypty
Kary - pręgierz i szubienica • Wojsko w Oleśnicy • Walki w 1945 roku • Renowacje zabytków
Biografie znanych osób • Zasłużeni dla Oleśnicy • Artyści oleśniccy • Autorzy • Rysowali Oleśnicę
Fotograficy • Wspomnienia osadników • Mapy • Co pod ziemią? • Landsmannschaft Oels
Wydawnictwa oleśnickie • Recenzje • Bibliografia • Linki • Zauważyli nas • Interpelacje radnych
Alte Postkarten - widokówki • Fotografie miasta • Rysunki • Odeszli • Opisy wybranych miejscowości
CIEKAWOSTKI • ZWIEDZANIE MIASTA Z LAPTOPEM, TABLETEM ....
NOWOŚCI