Szkoła Katolicka w Oleśnicy. Krótka historia
01.01.2013 r.

W 1538 r. synowie Karola I Podiebrada jednym podpisem zmienili wyznanie swoich poddanych z katolickiego na protestanckie. Musiało minąć dokładnie 200 lat, gdy w mieście, w obrębie murów miejskich, pojawiła się kaplica katolicka, przeniesiona z przedmieścia. Istniała w domu przy ul. Okrężnej 14, stanowiącego własność zaangażowanego katolika Jana Józefa Wintera - poczmistrza królewskiego. Po jego śmierci dom i kaplicę przejmuje ks. kuratus Pientag (dlatego nazywano go "domem kuratusa"). Dom stał się miejscem kultu dla oleśnickich katolików, stąd prowadzono walkę o zgodę na wybudowanie kościoła Św. Trójcy, stąd nadzorowano jego budowę. Po wybudowaniu plebanii przy kościele Św. Trójcy (budynek nr 15) - można było dom kuratusa przeznaczyć na cele szkolnictwa katolickiego.

Dom nr 14 przy ul. Okrężnej (Rurowej) był od 1738 r. kaplicą. Potem, po wybudowaniu kościoła katolickiego Św. Trójcy (ul. Kościelna 16) dom ten stał się plebanią, zwaną też domem kuratusa. Po przeniesieniu plebanii do domu sąsiadującego z kościołem (u. Kościelna 15) - w domu kuratusa utworzono szkołę katolicką

Dodano 21.06.2013. Budynek byłej szkoły katolickiej przed 1935 r. Widoczny dach i strona frontowa. Dodano 30.07.2013 r. Z prawej większy i dokładniejszy fragment szkoły z rysunku A. Groegera z 1860 r.

Katolicka szkoła powszechna została wzmiankowana po raz pierwszy w 1801 roku. Więcej o historii szkoły w tym budynku pisałem wcześniej. Ostatecznie przy końcy XIX w. budynek szkoły był za ciasny w stosunku do liczby uczniów. Dlatego w 1899 r. miasto wybudowało nowy gmach szkolny na wolnej parceli przy obecnej ulicy Bolesława Prusa (poniższy plan z prawej). 17. października 1899 roku szkoła została poświęcona. Przez kilka lat nie znałem miejsca jego dokładnego rozmieszczenia. Miał na to wpływ plan Pharusa z 1928 r., na którym nazwa szkoły była naniesiona częściowo również na protestancką szkołę dla chłopców (poniższy plan z lewej).

Oznaczenie szkoły katolickiej na planie Pharusa z 1928 r. (Kat. Sch.), które zasugerowało, że znajdowała się ona w obecnej szkole podstawowej nr 2	Wolna parcela, pokazana strzałką, po starym browarze miejskim wg planu z 1882 r. Widoczna już jest protestancka szkoła dla dziewcząt (M.Schule), chłopców (Kn. Schule) i arsenał miejski (Zeughaus)

Dopiero uzyskany w czerwcu 2012 r. dokładniejszy plan Oleśnicy z 1899 r. (pokazany niżej) pozwolił ostatecznie wskazać na właściwe miejsce, chociaż dalej nie znamy faz rozbudowy szkoły. Także z planów Oleśnicy nie można się zorientować o kolejności rozbudowy sąsiadujących budynków protestanckiej szkoły dla dziewcząt.

Szkoła katolicka (Kath. Schule) na planie z 1899 r. Ma ona numerację 7a ulicy Arsenalnej. Szkoła dla chłopców ma numer 2 ulicy Różanej

Szkoła katolicka została wybudowana na murach piwnic dawnego browaru miejskiego, od którego ta ulica nosiła miano browarniczej (piwnej), Nazwa ulicy i browar pokazywana była na rysunku Oleśnicy F. B. Wernera. Nie wiadomo kiedy zmieniono nazwę na ul. Arsenalną. Na parceli browaru wybudowano również protestancką szkołę dla chłopców. Początkowo szkoła katolicka miała jeden pokój nauczycielski i 5 klas lekcyjnych. W latach 1914-1918 uzyskano dodatkowo dwie klasy lekcyjne. Nie wiem czy przebito się do sąsiedniej szkoły dziewczęcej, czy dobudowano je do istniejącego budynku. Kiedy w 1926 r. wszedł powojenny wyż - trzeba było urządzić nauczanie dwuzmianowe. Nie doszedł do skutku plan wybudowania nowej szkoły katolickiej. Nie wiadomo jak do końca wojny rozwiązywano problem braku miejsca w szkole katolickiej. Szczególnie w 1944-1945 r., gdy pokazane wyżej trzy szkoły przyjęły wszystkich uczniów z pozostałych szkół oleśnickich, zamienionych na zapasowe szpitale wojskowe.

Nauczyciele szkoły katolickiej. Z Książki adresowej 1935 r.

Nauczyciele Szkoły Katolickiej z ok. 1935 r.
Stoją od lewej: Urbansky, NN, NN, proboszcz, Müller.
Siedzą: Hauck, Cebullla, rektor (kierownik) Wanke, Schölzchen, Dziekan.
Dodano 21.06.2013 r. Zdjęcie przysłal K.-H. Grabinsky

W 1935 roku były budynek szkolny przy ul. Okrężnej (obok kościoła Św. Trójcy) w dalszym ciągu istniał i należał do kościoła katolickiego. Na zdjęciu lotniczym z 1. lutego 1945 r. pokazany jest jako spalony, nie został odbudowany.

Obecny widok dawnej szkoły katolickiej od strony placu szkolnego.
Może dwie dobudowane klasy zawiera widoczny łącznik

Literatura
Mrozowicz W., Wiszewski M. Oleśnica od czasów najdawniejszych po współczesność. Atut Wrocław 2006
Pyzik J. A. Z przeszłości oleśnickiego szkolnictwa
Gorzkiewicz H. Wierny Bogu, Kościołowi i Oleśnicy. Ksiądz Infułat Franciszek Sudoł 1903-1990. Oleśnica. 2003
Książki adresowe Oels z 1921 i 1935 r.
Kościół Św. Trójcy
Historia budynków przy kościele Sw. Trójcy -http://www.olesnica.org/Historia%20budynkow_Sw.%20Trojcy.htm
Szpitale i przytułki--http://www.olesnica.nienaltowski.net/Szpitale_przytulki.htm

Od autora • Lokacja miasta • Oleśnica piastowska • Oleśnica Podiebradów • Oleśnica Wirtembergów
Oleśnica za Welfów • Oleśnica po 1885 r. • Zamek oleśnicki • Kościół zamkowy • Pomniki • Inne zabytki
Fortyfikacje • Herb Oleśnicy • Herby księstw • Drukarnie • Numizmaty • Książęce krypty
Kary - pręgierz i szubienica • Wojsko w Oleśnicy • Walki w 1945 roku • Renowacje zabytków
Biografie znanych osób • Zasłużeni dla Oleśnicy • Artyści oleśniccy • Autorzy • Rysowali Oleśnicę
Fotograficy • Wspomnienia osadników • Mapy • Co pod ziemią? • Landsmannschaft Oels
Wydawnictwa oleśnickie • Recenzje • Bibliografia • Linki • Zauważyli nas • Interpelacje radnych
Alte Postkarten - widokówki • Fotografie miasta • Rysunki • Odeszli • Opisy wybranych miejscowości
CIEKAWOSTKI • ZWIEDZANIE MIASTA Z LAPTOPEM, TABLETEM ....
NOWOŚCI