Marek Nienałtowski
Herb "uproszczony" Oleśnicy - co się dzieje po jego zatwierdzeniu?

Nie wiadomo dlaczego w nazewnictwie symboli oleśnickich pojawiła się nazwa herb uproszczony. Nie jest to herb uproszczony, lecz herb Oleśnicy. Przymiotnik "uposzczony" jest błędny i nie powinien być używany. Herb ten istniał od XIV/XV wieku i nie miał żadnego przymiotnika w nazwie. Po wprowadzeniu herbu udostojnionego z elementami herbu rycerskiego - zaczęto go popularnie nazywać dużym, wielkim, uroczystym, rozwiniętym, udostojnionym i wówczas herb bez udostojnień - dalej nazywano herbem Oleśnicy lub popularnie - małym herbem Oleśnicy. Pojęcie "uproszczony" sugeruje, że powstał on z herbu nieuproszczonego. A jest to nieprawda. Było zupełnie odwrotnie. Z herbu Oleśnicy powstał herb rozwinięty.

Przygotowując uchwałę XL/309/2006 Rady Miasta Oleśnicy z dnia 28 kwietnia 2006 r. w sprawie herbu, barw, flagi i hejnału Miasta Oleśnicy opracowano rysunek małego herbu Oleśnicy i zamieszczono w druku projektu uchwały.

Tak on wyglądał na druku doręczonym radnym (rys. niżej). Tarcza herbowa miała jakieś przemyślane (czyż mogło być inaczej !) stosunki wymiarowe (szerokość do wysokości) i określony promień krzywizny. Przyjęto zapewne jakiś stosunek wymiarów orła św. Jana w stosunku do wymiarów tarczy. Także przemyślano pokazane kolory tarczy i kolorystykę orła i wstęgi. I ten rysunek herbu (analogicznie jak logo Mercedesa, Opla, Coca-coli itp.) po zatwierdzeniu powinien być niezmienny, wprowadzony do zbioru miejskich dokumentów i chroniony prawem.

W opisie herbu napisano (pkt 1. § 3 Uchwały): "Uproszczonym herbem Miasta Oleśnicy jest wizerunek orła białego, będącego symbolem świętego Jana Ewangelisty z głową zwróconą w prawo, z rozwiniętymi skrzydłami. Głowa orła otoczona jest aureolą w kształcie koła w kolorze żółtym. W szponach orła umieszczona jest żółta wstęga z napisem "S+IOEVAN". Orzeł umieszczony jest w czerwonym polu, z okonturowaniem tarczy herbowej (wzór hiszpański) cienką linią czarną.". A na rysunku pokazano złoty kolor nimbu (aureoli) i wstęgi oraz takież nogi orła, o kolorze których nie wspomniano w uchwale.

Z dyskusji na posiedzeniu RM (zobacz http://files.olesnica.pl/protokol_40_2006.pdf na stronie 18) wynika (zabrał głos jedynie radny Piotr Karasek), że nie uwzględniono zaleceń Komisji Heraldycznej do zmiany istniejącego rysunku orła na postać bardziej heraldyczną (Komisja wskazała na rysunek orła z herbu Oleśnicy do 1989 r.). Przyjęto natomiast zalecenie, aby okonturować tarczę linią czarną. Żadnych innych zmian nie wprowadzono i taki herb zatwierdzili radni. Czyli został oficjalnie przyjęty ! ! ! Prawdopodobnie ten opisany w uchwale, a nie pokazany na powyższym rysunku.

Przyjęte herby (flagi, pieczęć itd) nie zostały opublikowane w żadnym wydawnictwie drukowanym ani nawet na stronie WWW Urzędu Miejskiego. Dlatego nie można stwierdzić, co ostatecznie przyjęto.

Pierwsze zaskoczenie - używany jest inny rysunek herbu niż przyjęto. Na nim orzeł jest cały biały.
Fragment z fotografii Ryszarda Bobera

W herbie umieszczonym na nowej fladze Oleśnicy pokazano złote kolory nimbu i wstęgi (zatwierdzone jako żółte) oraz białe nogi orła ! ! ! Sprawdziłem jak przedstawiono orła w herbie znajdującym się przed wejściem do UM ?

Herb z Urzędu Miasta
Powiększenie z tego herbu

Natomiast w herbie Oleśnicy wiszącym przed wejściami do UM orzeł ma żółte nogi. Nimb i wstęga są także żółte. Czyli inaczej niż w herbie na fladze. Czy w Oleśnicy nikt nie ma pojęcia o przyjętym wizerunku herbu? Który herb ma właściwe kolory? Jest to retoryczne pytanie, bowiem wiem, że nikt o tym nie ma pojęcia i władzom Oleśnicy to wisi. Od dawna to wykazują.

Przy okazji warto zwrócić uwagę na rysunek orła wiszący przed UM. Ma on wiele błędów rysunkowych - są w nim niedbale narysowane piórka, a ogon wystaje przed nogami

   

W miastach szanujących swoją historię - symbole miejskie umieszczone są na stronie internetowej UM. Występują one w formie graficznej, umożliwiającej użycie ich w druku, w multimediach, różnorodnej reklamie itp. w postaci bitmapowej (np. jpg, PSD) lub wektorowej (np. *.cdr). Ze strony internetowej każdy może je skopiować i użyć zgodnie z przepisami. W Oleśnicy takiej możliwości nie przewidziano. Wobec tego każdy, kto potrzebuje użyć herbów, szuka ich sam w dowolnym miejscu - np. na tej stronie.


Podstawowe błędy herbu Oleśnicy.
1. Orzeł św. Jana powinien mieć nogi srebrne (białe)
2. Wstęga powinna mieć kolor biały
3. Powierzchnia godła (orzeł św. Jana ze wstęgą) jest zbyt mała
w stosunku do powierzchni tarczy

Pyta mnie czytelnik strony jak ma rozumieć powyższy rysunek herbu w postaci wektorowej (*.cdr), który ma umieścić w dokumencie wytwarzanym przez jego firmę i drukowanym na firmowej drukarce kolorowej. Czy ma poprawiać kolory na rysunku, czy skopiować rysunek herbu? Ja też tego tego rysunku nie rozumiem. Czy zwykły zjadacz chleba (nie znający programów graficznych) ma zmianiać kolory herbu na te pokazane obok? Próbowałem mu pomóc, sądząc, że zamiast zwykłego koloru zółtego ma "wlać" kolor "złoty" podany w tabeli. Wobec tego rozgrupowałem ten herb, który był w postaci wektorowej i co się okazało (rysunek poniżej).

Herb w postaci pliku wektorowego (*.cdr) obejmował tylko dwa prawe, pokazane wyżej, elementy - czyli zarys tarczy. Natomiast sam orzeł z tarczą był plikiem bitmapowym (kto takie rysunki tworzy?). Zmienianie koloru w w bitmapie wymaga czasu i posiadania programu do pracy na warstwach (np. Photoshopa). Do pracy na warstwach powinien dostać plik w postaci np. PSD, ale go nie dostał. Dlatego poradziłem, żeby umieścił w swoim dokumencie rysunek w postaci jaką otrzymał i postarał się, aby maksymalnie powiększył orła św. Jana w tarczy (mały orzeł w dużej tarczy to poważny błąd, eleminujący herb do stosowania!!!)

Inny czytelnik strony przysłał mi kolejne przedstawienie herbu, który użyto w piśmie urzędowym skierowanym do niego. W nim autor papieru firmowego "ścisnął" go, aby dopasować jego szerokość do napisu OLEŚNICA. Mamy oto kolejną postać herbu, którą radni nie zatwierdzili (w uchwale napisano, że nimb ma postać koła, a nie elipsy jak w powyższym herbie). Jeszcze raz powtarzam - herb miasta to znak analogiczny jak Mercedesa, Opla itp. Po zatwierdzeniu nic (! ! !) nie może być w nim zmienione. O to powinny dbać władze miasta.

Wniosek:

  1. Po zatwierdzeniu herbów nic się nie zmieniło. Dalej nikt nie wie jak powinny one wyglądać. Jest też oczywiste, że Radę Miasta los zatwierdzonych uchwał nie interesuje.
  2. Kogo dotyczy zapis z uchwały RM "Otaczanie tych symboli czcią i szacunkiem jest prawem i obowiązkiem każdego mieszkańca Miasta Oleśnicy." Widać, że władz miasta herb nie interesuje.

Dlaczego przyjęto błędny herb Oleśnicy
Burmistrz Oleśnicy nie zastosował się do zaleceń Komisji Heraldycznej MSWiA, która widziała celowość użycia innego rysunku herbu miasta (cytuję - Komisja podtrzymuje swoją uwagę (...), że pod względem sztuki heraldycznej poprawniejszy jest rysunek herbu miasta Oleśnicy zamieszczony w wydawnictwie "Miasta Polskie w Tysiącleciu" - niżej z lewej). Umieszczony w tym wydawnictwie rysunek orła św. Jana znajdował się w herbie miasta używanym do 1989 r. ( i także w XIX w.) i był on bardziej heraldyczny w swojej postaci. Ale jego przyjęcie byłoby niekorzystne prestiżowo dla Burmistrza Oleśnicy J. Bronsia, kótóry upierał się przy przyjęciu powyższego rysunku herbu.

Herb z książki" Miasta Polskie w Tysiącleciu" zalecany przez Komisję Heraldyczną w 2005 r. do przyjęcia w Oleśnicy
Piękny herb Oleśnicy oparty na njanowszych zaleceniach Komisji Heraldycznej i z kolorami opartaymi na najstarszym rysunku herbu
z 1593 r.

Herb z prawej jest zalecany przez Komisję Heraldyczną do użycia w Oleśnicy. Niestety, burmistrz Bronś i jego bezmyślni radni nie chcą go przyjąć jako nową postać herbu miasta.

Co pisałem o herbach Oleśnicy

 

Od autora • Lokacja miasta • Oleśnica piastowska • Oleśnica Podiebradów • Oleśnica Wirtembergów
Oleśnica za Welfów • Oleśnica po 1885 r. • Zamek oleśnicki • Kościół zamkowy • Pomniki • Inne zabytki
Fortyfikacje • Herb Oleśnicy • Herby księstw • Drukarnie • Numizmaty • Książęce krypty
Kary - pręgierz i szubienica • Wojsko w Oleśnicy • Walki w 1945 roku • Renowacje zabytków
 Biografie znanych osób • Zasłużeni dla Oleśnicy • Artyści oleśniccy • Autorzy • Rysowali Oleśnicę
Fotograficy • Wspomnienia osadników • Mapy • Co pod ziemią? • Landsmannschaft Oels
Wydawnictwa oleśnickie • Recenzje • Bibliografia • Linki • Zauważyli nas • Interpelacje radnych
Alte Postkarten - widokówki • Fotografie miasta • Rysunki • Odeszli
 CIEKAWOSTKI • ZWIEDZANIE MIASTA Z LAPTOPEM, TABLETEM ....
NOWOŚCI