Marek Nienałtowski
Gustaw Tonndorf fotografuje ozdrowieńców z lazaretów (1914-1918)
20.05.2013 r.
Rozszerzony i poprawiony tekst znajduje się w książce Historia fotografii w Oleśnicy 1839-1944. M. NIenałtowski, B. Szybkowski. 2016
Fotograf Gustaw Tonndorf objął atelier fotograficzne po Otto Muecke. Mogło to nastąpić po 1912-1914 r. Oficjalnie atelier O. Muecke istniało jeszcze w spisie mieszkańców w 1921 r. Być może żył ktoś z rodziny Muecke, a może G. Tonndorf wykorzytywał promocyjnie markę znanego od pół wieku fotografika i pod jego szyldem wykonywał zdjęcia. Bo już w trakcie pierwszej wojny światowej pojawiają się zdjęcia sygnowane pieczątką G. Tonndorfa. Wcześniej - już w 1905 r. miał on atelier fotograficzne w Bierutowie i był tam wymieniany w 1912 r. Mógł więc wykonywać zdjęcia i wydawać z Oscarem Tonndorfem (jego ojcem) widokokówki Bierutowa i okolicznych wsi. Po okrzepnięciu i nabraniu doświadczenia mógł sięgnąć w Oleśnicy po królestwo Muecke.
Atelier G. Tonndorfa obok Domu Wdów i pomnika Bismarcka. Wycinek z planu Oleśnicy z 1899 r. |
Z prawej dom nr 9. W nim widoczne wejście i okno wystawowe atelier fotograficznego. Widokówka ze zbioru A. F. |
Być może do foto-atelier należał także strych, na dachu którego umieszczono duży świetlik, ułatwiający wykonywanie zdjęć przy świetle dziennym.
Widoczne z lewej dwa okna domu nr 9, należące do fotograficznego atelier. Dom ten nie istnieje.
Widokówka z aukcji na allegro.pl |
Świetlik na dachu domu nr 9, mogący sugerować oświetlenie atelier. Wycinek z widokówki A. F. |
Przed atelier w latach 1914-1918, zima. Widoczne z lewej okno wystawowe z umieszczonymi zdjęciami. Pomiędzy oknami - gablota również ze zdjęciami. Niżej widoczny napis zaczynający się od słowa Atelier...
Widokówka z aukcji na allegro.pl |
Dwóch żołnierzy. Być może sprzed 1914 r. Fot. ze zbioru Pawła Szczegodzińskiego |
Nie wiadomo kiedy powstał przy atelier sklep z artykułami fotograficznymi. W okresie pierwszej wojny światowej można było zarabiać na wykonywaniu zdjęć w wojskowych lazaretech. Z jednego ujęcia wykonywano kilkanaście tańszych odbitek, które ozdrowieńcy kupowali na pamiątkę.
Na zdjęciu Tonndorfa oficerowie ozdrowieńcy w jakimś zabytkowym pomieszczeniu, przeznaczonym na palarnię.
Jest ono zapewne rozmieszczone na parterze - wskazuje na to posadzka z płyt kamiennych.
Okna są analogiczne jak te z Pałacu Wdów, ale raczej jest
to pomieszczenie w zamku, bo w nim był lazaret oficerski.
Wycinek z widokówki ze zbiorów A. F.
Rannymi opiekowały się siostry, wśród nich protestanckie siostry-diakonisy,
które rozpoznał
Kamil Pawłowski - młody historyk z Ciepłowód. Siostry diakonisy potem mieszkały w pałacyku Prittwitzów
Zdjęcie Tondorfa z jakiegoś oleśnickiego lazaretu żołnierskiego. Wśród nich siostry-diakonisy w swoich uniformach.
One także na poniższym zdjęciu.
Fot. z aukcji na ebay.de
Uwaga. Diakonisa siedząca w środku także występuje na zdjęciu ze szpitala.
Czy to znaczy, że zdjęcie wykonano na terenie szpitala, a może diakonisy przenoszono?
Inne zdjęcie na tle budunku (muru), który trudno obecnie odnaleźć.
Dwie z wyżej pokazanych diakonis stoją już bez czepków.
Fot. z aukcji ebay.de
Uwaga. Diakonisa siedząca w środku także występuje na zdjęciu ze szpitala
Lekarz i diakonisy w otoczeniu ozdrowieńców.
Może jest to teren, sądząc po alejkach i ławkach, szpitala, jakiejś szkoły lub koszar.
Fot. z aukcji na ebay.de
Gustaw Tonndorf jeszcze był czynny zawodowo w okresie II wojny światowej. Jeszcze w 1942 r. ukazywały się zdjęcia z nadrukiem G. Tonndorf i widokówki. Prawdopodobnie zakład zakończył działalność w styczniu 1945 r.
Inne zakłady fotograficzne
Max Herden http://www.olesnica.nienaltowski.net/Herden_Max.htm
Max Bergel http://www.olesnica.nienaltowski.net/Max_Bergel.htm
Schneider Richard - Zakład fotograficzny przy ul. Wojska Polskiego 2
Siostry-diakonise w Oleśnicy - niewielki ślad
Od autora • Lokacja miasta • Oleśnica piastowska • Oleśnica Podiebradów • Oleśnica Wirtembergów
Oleśnica za Welfów • Oleśnica po 1885 r. • Zamek oleśnicki • Kościół zamkowy • Pomniki • Inne zabytki
Fortyfikacje • Herb Oleśnicy • Herby księstw • Drukarnie • Numizmaty • Książęce krypty
Kary - pręgierz i szubienica • Wojsko w Oleśnicy • Walki w 1945 roku • Renowacje zabytków
Biografie znanych osób • Zasłużeni dla Oleśnicy • Artyści oleśniccy • Autorzy • Rysowali Oleśnicę
Fotograficy • Wspomnienia osadników • Mapy • Co pod ziemią? • Landsmannschaft Oels
Wydawnictwa oleśnickie • Recenzje • Bibliografia • Linki • Zauważyli nas • Interpelacje radnych
Alte Postkarten - widokówki • Fotografie miasta • Rysunki • Odeszli • Opisy wybranych miejscowości
CIEKAWOSTKI • ZWIEDZANIE MIASTA Z LAPTOPEM, TABLETEM ....
NOWOŚCI