Marek Nienałtowski
Sprawozdanie z wyjazdu do Św. Marka
16.05.2015 r.

Wiele słyszałem o miejscowości Św. Marek (nazywanej Sycowską Częstochową) i wspaniałej działalności Towarzystwa Św. Marka, ale nigdy nie miałem okazji tam się wybrać. Stworzył ją Zbigniew Podurgiel, zabierając mnie na cmentarz w Św. Marku. Po wyjeździe z Sycowa w kierunku tej miejscowości mijaliśmy stacje drogi krzyżowej, które wykuł wspanaialy rzeźbiarz Bruno Tschoetschel w latach 20. XX w. O każdej z nich opowiadał Zbigniew Podurgiel, nie kryjąc zachwytu nad nad ich wysokim poziomem artystycznym. Jednocześnie krytycznie wypowiadał się o części z nich, które zostały nieco oszpecone poprzez nieumiejętne działania osób mających je konserwować. Po drodze także mijaliśmy studnie pątnicze autorstwa Pana Zbyszka. Dopiero na postoju przy cmentarzu zrobiłem zdjęcie ostatniej rzeźbie stacji krzyżowej i studni pątniczej.

Zbigniew Podurgiel ogląda "swoją" studnię i stację krzyżową autorstwa mistrza Bruno Tschoetschela. Więcej o studniach pątniczych

Właściwym powodem podróży była wspólna chęć zobaczenia nowej rzeżby Z. Podurgiela w postaci Krzyżokapliczki Antonie Franzkowski postawionej 26 kwietnia 2015 r., w dniu uroczystego odpustu ku czci św. Marka na miejscu przypuszczalnego grobu małżeństwa Franzkowskich. Została ona wykonana na podstawie zdjęcia z 1933 r. krzyżokapliczki wykonanej przez Bruno Tschoetschela i resztek krzyżokapliczki stojącej na cmentarzu.

Resztki krzyżokapliczki Antonie Franzkowski, która posłużyła za wzór do wykonania nowej	Rysunek Z. Podurgiela będący podstawą do wykonania rzeźby

Krzyżokapliczka po umieszczeniu na cmentarzu w Św. Marku. Kliknij, aby zobaczyć szczegóły	Kapliczka żony i nagrobek męża - Honorowego Obywatela Sycowa i kronikarza ziemi sycowskiej. Fot. Z. Podurgiel

W odróżnieniu od Oleśnicy, na cmentarzu w św. Marku zachowały się niektóre groby i resztki nagrobków przedwojennych mieszkańców Św. Marka, okolicznych wsi i Sycowa.

Krzyżokapliczka nagrobna księdza Bedy Hahna (1869-1933), proboszcza, inicjatora budowy Drogi Krzyżowej. Autorem jej jest Bruno Tschoetschel	Grób Krzysztofa Zielnicy (1936-2012), historyka i powojennego Honorowego Obywatela Sycowa. Krzyżokapliczkę K. Zielnicy wykona Z. Podurgiel

K. Zielnica pisząc o tym cmentarzu [1] zakończył artykuł gorzkim, ale prawdziwym zdaniem "...Przypomnijmy na koniec oczywistą prawdę, że nawet wyjątkowo opóźnione cywilizacyjnie i kulturowo ludy pozostawiają w spokoju cmentarze, i tych, którzy na nich spoczywają".

Nagrobek Georga Heinricha Wilhelma Grapow (1790-1839) poborcy podatkowego w Sycowskim Wolnym Państwie Stanowym księcia Birona von Curland. Był projektantem Parku Miejskiego w Sycowie w stylu angielskim założonym w 1813 r. przez Gustava Calixta Birona von Curland. Ojciec urodzonych w Sycowie wybitnych projektantów i budowniczych śląskich kolei i wrocławskich dworców - Hermanna i Wilhelma. Obaj kończyli Gimnazjum Oleśnickie, a potem Berlińską Królewską Akademię Budownictwa. Młodszy - Wilhelm - był projektantem Dworca Głównego we Wrocławiu, Warsztatu naprawy wagonów, pałacu Schaubertów w Obornikach Śląskich (ocalała tylko wieża) i innych technicznych budowli. W latach 1854–1870 Królewski Architekt Kolei Górnośląskich, budowniczy i naczelny dyrektor Kolei Oleśnicko-Gnieźnieńskiej. Starszy - Herman - projektant i budowniczy linii kolejowych na Górnym i Dolnym Śląsku wraz ze stacjami, mostami i wiaduktami. Był dyrektorem Kolei Prawego Brzegu Odry, czyli i odcinka oleśnickiego. Zaprojektował budynki dworców: Wrocław Nadodrze i Dworzec Miejski Kolei Prawego Brzegu Odry.

Kościół Św. Marka i zdjęcia z wnętrza [1], [2], [3], [4]

Literatura

1. K. Zielnica. Bracia Grapow – wielcy kolejarze z Sycowa. „Kwartalnik Powiatu Oleśnickiego”, 2006.
2. Sesja edukacyjno - regionalistyczna w Sycowie poświęcona postaci J. Franzkowskiego
3. Sprawozdanie z wernisażu wystawy prac rzeźbiarza Bruno Tschötschel`a (1874-1941)

Od autora • Lokacja miasta • Oleśnica piastowska • Oleśnica Podiebradów • Oleśnica Wirtembergów
Oleśnica za Welfów • Oleśnica po 1885 r. • Zamek oleśnicki • Kościół zamkowy • Pomniki • Inne zabytki
Fortyfikacje • Herb Oleśnicy • Herby księstw • Drukarnie • Numizmaty • Książęce krypty
Kary - pręgierz i szubienica • Wojsko w Oleśnicy • Walki w 1945 roku • Renowacje zabytków
Biografie znanych osób • Zasłużeni dla Oleśnicy • Artyści oleśniccy • Autorzy • Rysowali Oleśnicę
Fotograficy • Wspomnienia osadników • Mapy • Co pod ziemią? • Landsmannschaft Oels
Wydawnictwa oleśnickie • Recenzje • Bibliografia • Linki • Zauważyli nas • Interpelacje radnych
Alte Postkarten - widokówki • Fotografie miasta • Rysunki • Odeszli • Opisy wybranych miejscowości
CIEKAWOSTKI • ZWIEDZANIE MIASTA Z LAPTOPEM, TABLETEM ....
NOWOŚCI