Marek Nienałtowski
Towarzystwa Rowerzystów w Oleśnicy (Radfahrer Verein Germania Oels)

Podstawą do napisania tej odsłony była przypinka, której skan przysłał mi Tomasz Kuźnik. Zazwyczaj takie odznaki miały kształt tarczy rycerskiej lub kartusza.

Napis: R. V. Germania Oels 1929.
Na przypince widać resztki emalii
Chyba tak się nosiło przypinkę. Wysokość jej wynosiła 2 cm. Ze zbiorów T. Kuźnika

Z powyższego napisu wynika, że Towarzystwo Rowerzystów w Oleśnicy (Radfahreverein Oels, Radfahrer Verein Oels) miało nazwę Germania, którą nosiło bardzo wiele towarzystw z różnych dziedzin. Okazuje się, że w Oleśnicy znane były dwa towarzystwa. Pierwsze o nazwie Wanderer (Wędrowiec) uległo zapewne rozwiązaniu, kolejne nazwano Germania.

Towarzystwo Wanderer powstało w 1891 r., a z okazji I rocznicy (14 kwietnia 1892 r) urządziło zawody. Z tego powodu wybito medale dla zwycięzców i zapewne pamiątkowe dla wszystkich członków. Medale te noszono na wstążkach przypinanych do marynarki. Wstążki miały różne kolory - mogłoby to oznaczać, że medale mialy swoje rangi (I, II, III miejsce w wyścigach, 5, 10 lat w organizacji itp.). Na zdjęciach członków towarzystw widać, że niektórzy mieli po kilka podobnych medali. Należy zaznaczyć, że Towarzystwo Rowerowe w Oleśnicy i Bierutowie było jednym ze starszych w Niemczech.

Na poniższym medalu znajduje się napis ALL HEIL. Nie znalazłem dobrego tłumaczenia, ale po wpisaniu do przeglądarki pojawiły się najczęściej widokówki z postaciami rowerzystów z wyciągniętą ręką. Może to być forma pozdrowienia, którą potem wykorzystali towarzysze partyjni z NSDAP.

Awers: All Heil, Bicykl; Rewers: Radfahrer Verein Oels 1891. Erstes Stifstungfest Oels. 14 August 1892 r. Czyli medal z okazji pierwszego rocznicowego święta Towarzystwa Rowerzystów 14 kwietnia 1892 r. Skan przekazał Wojtek Mencel
Tak mógł wyglądać medal złoty w okresie późniejszym. www.ebay.de

Z okazji 6-lecia istnienia towarzystwa, ogłosiło ono w gazecie Lokomotive an der Oder program święta.


Program świętowania obejmował m.in. wyścig rowerowy na odcinku 2 km na trasie Jenkowice-Oleśnica.
Potem, jak się domyślam, były koncerty i piwo na Bellevue, w Hotelu Dworcowym, salach Elysium i parku Elysium.
Za wstęp trzeba było płacić 25-30 fenigów. Lokomotive an der Oder 1897.

Członkowie Towarzystwa z Bierutowa, widoczny baner (flaga) z napisem R. V. Bernstadt i herbem miasta trzymanym przez orła. Zdjęcie pochodzi z początku XX w.
www.ebay.de

Kolejne towarzystwo miało nazwę Germania. Być może powstało ono po 1918-1922 r., a podana na przypince data 1929 może dotyczyć rocznicy 5., 10. lecia istnienia.


Oleśnica ul. 3 Maja - Towarzystwo Germania na festynie w 1928 r. w organizacyjnych czapkach
Środkowy rowerzysta trzyma baner towarzystwa. Przekazał skan Karl-Heinz Grabinsky


Georg Weiner producent m.in. kolasek, dorożek, a nawet wózków dziecięcych zaczął
sprzedawać rowery marki Victoria (firma istnieje do dziś).
Poźniej do rowerów sprzedawanych w różnych sklepach oleśnickich dodawano dzwonki
z wytłoczoną nazwą właściciela sklepu (August Spieler, Ulbrich Oswald, Alfred Teschne)

Nie wiadomo, kiedy Towarzystwo Germania zakończyło działalność. Zapewne z czasem większość mieszkańców kupiła sobie rowery i należenie do towarzystwa nie stwarzało ekskluzywności. Gdyby istniało w 1933 r., musiałoby przyjąć nową nazwę: Narodowo-Socjalistyczny Związek Rowerzystów.

Czy ten oleśnicki puchar związany jest z rowerzystami czy kierowcami samochodów?

Dodano 23.02.2016 r.
Adam Gładysz pasjonat historii Grabowna Wielkiego przysłał dwa zdjęcia z monografii Grabowna autorstwa Gintera Kowalczyka dotyczące towarzystwa rowerowego “Szarotka” z tej miejscowości z 1926 r. (Radfahrerverein Edelweiss Gros Graben).


Zdjęcie z jakiejś uroczystości towarzystwa (jeszcze w zwykłych czapkach)
sądząc po udekorowanych kołach i licznych gapiach


Zdjęcie rowerzystów w strojach stowarzyszenia (1928 r.), z czapkami analogicznymi jak w Oleśnicy.
Trzeci z lewej ma zamocowany do roweru baner stowarzyszenia - widoczna tylko dolna jego część

Jak wynika z powyższego zdjęcia, takie towarzystwa mogły istnieć w wielu innych miejscowościach powiatu.

Przykład szerokiej działalności jednego z towarzystw http://www.klosterlausnitz-regional.de/Sport/Radsport/index.htm


Od autora Lokacja miasta Oleśnica piastowska Oleśnica Podiebradów Oleśnica Wirtembergów
Oleśnica za Welfów
Oleśnica po 1885 r. Zamek oleśnicki Kościół zamkowy Pomniki Inne zabytki
Fortyfikacje Herb Oleśnicy Herby księstw Drukarnie Numizmaty Książęce krypty
Kary - pręgierz i szubienica Wojsko w Oleśnicy Walki w 1945 roku Renowacje zabytków
Biografie znanych osób Zasłużeni dla Oleśnicy Artyści oleśniccy Autorzy Rysowali Oleśnicę
Fotograficy Wspomnienia osadników Mapy Co pod ziemią? Landsmannschaft Oels
Wydawnictwa oleśnickie Recenzje Bibliografia Linki Zauważyli nas Interpelacje radnych
Alte Postkarten - widokówki Fotografie miastaRysunki Odeszli Opisy wybranych miejscowości
CIEKAWOSTKI ZWIEDZANIE MIASTA Z LAPTOPEM, TABLETEM ....
NOWOŚCI