Marek Nienałtowski
Fabryka konnych pojazdów Georga Weinera w Oleśnicy

W XIX w. powstawały w Oleśnicy różne małe fabryczki produkujące wszystko, na co było zapotrzebowanie - pojazdy konne, maszyny rolnicze, obuwie, meble itd. Nie wszystkie dotrwały do XX w., gdyż nie wytrzymały konkurencji dużych wrocławskich firm lub znikło zapotrzebowanie na ich produkty. Jedną z takich firm była fabryka powozów Georga Weinera.

Fabryka ta produkowała różnego rodzaju powozy, a zimą sanie. Nie wiadomo, kiedy zaczęła produkcję. Pokazane na poniższej reklamie medale wskazują przynajmniej na połowę XIX w., gdy różne stowarzyszenia ogłaszały, z okazji ich okrągłych rocznic, konkursy na produkty lokalne. Widocznie fabryka wytwarzała dobrej jakości produkt, skoro uzyskała po 2 medale w kolejnych latach. Fabryka była również dostawcą pojazdów (część za darmo w ramach promocji) na dwór książąt brunszwicko-oleśnickich przed 1884 r. i tym samym mogła nosić tytuł dostawcy dworu książęcego. A sam Weiner mógł się tytułować Herzogl. Braunschweig'scher Hof-Wagenfabrikant, co m.in. pozwalało umieszczać na reklamach duży herb Brunszwików. Nie wiadomo kiedy nazwał swoją fabrykę Instytutem Wózków Dziecięcych.


Reklama pojazdów konnych Georga Weinera z czasopisma Lokomotive an der Oder z marca 1883 r.


Reklama sań z tej samej gazety, ale z grudnia 1883 r.


Lokomotive an der Oder 1881 r. Adres fabryki: Róg ulicy Lwowskiej i 11 Listopada


Lokomotive an der Oder 1881 r.


Weiner chwali się, że importuje też kolaski z USA

Po raz pierwszy fabryka była wzmiankowana w dostępnej prasie w 1877 r., gdzie podano, że mieściła się na przedmieściu Luizy i rogu Garten strasse, to miejsce pokazano niżej strzałką


Fragment z planu przedmieścia Luizy z 1877 r. z zaznaczonym miejscem
rozmieszczenia fabryki Georga Weinera (róg ul. Lwowskiej i ul. 11 Listopada).
Kreskowaniem oznaczono budynki murowane. Po drugiej stronie ul. 11 Listopada
pokazane są dwa budynki dalej istniejące. Na planie z 1882 r. już jest numeracja domów

Dodano 17.10.2018 r.


Tutaj na planie z 1899 r. z uzupełnieniami do 1911 r. pokazano usytuowanie fabryki
- widać numerację domów 1 i 2 na ul. 11 listopada

Niedawno ukazała się na ebay widokówka, która pokazuje dokładniej fabrykę G. Weinera.


Fragment widokówki z przedstawieniem fabryki w 1899 r. Widać, że rysunek
i przedstawienie na planie różnią się, co jest częste. Jednak rozmieszczenie budynków
nr 1 i nr 2 jest zgodne na planie i rysunku. Źródło [2]

Na tej widokówce pokazano też restaurację (karczmę) Georga Weinera (rozdzieliłem je, aby pokazać w powiększeniu).


Karczma piwna "Cesarz Fryderyk"

Nie wiadomo, gdzie ta karczma była rozmieszczona. Na bardzo zniszczonym planie z ok. 1904 r. pomiędzy budynkiem 2 i 3 widać jakiś budynek bez numeracji. Czy był to budynek karczmy? Dlaczego nie ma go na planie z 1899/1911? Mogłoby to oznaczać, że powstał po 1899 r., a został zamknięty przed 1911 r. Ostatnia data mogłaby się zgadzać, gdyż już w 1912 r. nie ma w spisach firmy G. Weinera. Prawdopodobnie fabryka padła ofiarą konkurencji.

Wśród pijących w karczmie zauważa się jegrów (zielone mundury) i dragonów (niebieskie). Czyli karczma powinna być blisko obu koszar. Z tego przypuszczalnego miejsca najbliżej (ok. 200 m) było do ówczesnych koszar dragonów (Nachodstrasse 10), nieco dalej (ok. 350 m) do koszar jegrów. Miejmy nadzieję, że kiedyś natrafimy na inną widokówkę, pokazującą fabrykę Weinera i zagadka może zostanie wyjaśniona.

Literatura:

  1. http://www.gca.ch/Genealogie/Oels/Seite_Oels_T_Z.htm
  2. Szczegodziński P. https://www.facebook.com/historiaolesnicy/

Od autora Lokacja miasta Oleśnica piastowska Oleśnica Podiebradów Oleśnica Wirtembergów
Oleśnica za Welfów
Oleśnica po 1885 r. Zamek oleśnicki Kościół zamkowy Pomniki Inne zabytki
Fortyfikacje Herb Oleśnicy Herby księstw Drukarnie Numizmaty Książęce krypty
Kary - pręgierz i szubienica Wojsko w Oleśnicy Walki w 1945 roku Renowacje zabytków
Biografie znanych osób Zasłużeni dla Oleśnicy Artyści oleśniccy Autorzy Rysowali Oleśnicę
Fotograficy Wspomnienia osadników Mapy Co pod ziemią? Landsmannschaft Oels
Wydawnictwa oleśnickie Recenzje Bibliografia Linki Zauważyli nas Interpelacje radnych
Alte Postkarten - widokówki Fotografie miastaRysunki Odeszli Opisy wybranych miejscowości
CIEKAWOSTKI ZWIEDZANIE MIASTA Z LAPTOPEM, TABLETEM ....
NOWOŚCI