Cyframi 1, 2, 3 - oznaczono miejsce usytuowania odznaczeń księcia [6]
Marek Nienałtowski
Odznaczenia księcia wirtembersko-oleśnickiego Erdmanna i jego żony Zofii
19.05.2022 r.
Dobre skany zdjęć księcia Erdmanna i jego żony Zofii umieszczone w "Skarbach Wirtembergów" [4] umożliwiły rozpoznanie wcześniej niezauważonych odnaczeń księcia oraz jego żony. O ile odznaczenia księcia nie budzą wątpliwości, to odznaczenia żony są zagadkowe.
Po raz pierwszy książę Erdmann, mając zaledwie 9 lat, stał się 26 sierpnia 1725 r. kawalerem wirtemberskiego Orderu Myśliwskiego (Jagdorden, Hubertusorden). Po 1733 r. Książę Erdmann będąc pułkownikiem w armii cesarskiej był usilnie namawiany na przejście na katolicyzm. Nie chcąc tego uczynić - w 1736 r. przeniósł się do armii duńskiej. Tam już w 1737 r. mając 21 lat został generałem, a 7 sierpnia rycerzem Orderu Słonia (Elefanten-Orden). Rok później został rycerzem Orderu Wierności (l`Union Parfaite) [1]. Najbardziej szczycił się Orderem Słonia (nadanym przez króla Christiana VI), rzadziej był pokazywany z wewnętrznym wirtemberskim Orderem Myśliwskim, a już wcale z Orderem Wierności (nadanym przez żonę króla Christiana). Od niedawna jedynym znanym miejscem, na którym pokazano wymienione odznaczenia księcia jest poniższy obraz.
Cyframi 1, 2, 3 - oznaczono miejsce usytuowania odznaczeń księcia [6]
1- Odznaka z Orderu Słonia na niebieskiej wstędze. Odznakę można nosić także na łańcuchu
Fragment łańcucha Orderu Słonia [7]
Powiększenie odznaki i gwiazdy orderowej (źródło). Tutaj pokazano metalową gwiazdę przypinaną do wstęgi, munduru lub innej odzieży.
Książęta lub królowie mogli umieszczać wyhaftowaną gwiazdę na uroczystym płaszczu.
Taka sytuacja jest pokazana na obrazie księcia Erdmanna.
3 - widoczne dwa odznaczenia. Z prawej Order Myśliwski [6]
Powiększenie pokazanego Orderu Myśliwskiego. Można go było nosić na wstędze, kokardzie lub na łańcuchu
Fragment łańcucha Orderu Myśliwskiego [3]
Dalej na obrazie księcia Erdmanna widać Order Wierności. Można go nosić na wstędze, kokardzie (najczęściej pokazywany) lub być może na łańcuchu.
 |
 |
Namalowany order na kokardzie wstęgi |
Rzeczywista postać orderu.
Źródło |
Książę najczęściej wykorzystywał w promocji swojej osoby Order Słonia. Postać słonia na kokardzie umieszczał na numizmatach lub na znakach własnościowych (ekslibrisach, naczyniach, łyżkach, widelcach, nożach itp. Najczęściej postać słonia na kokardzie umieszczonej w dolnej części płaszcza heraldycznego.
Order Słonia na kokardzie w dolnej części płaszcza (więcej przykładów w [1])
W Wikipedii podają, że książę posiadał też Order Orła Czarnego nadany mu przez króla Fryderyka II w 1747 r. W 1768 r. jeszcze o tym nie wzmiankowano w znanym wydawnictwie [2]. Ponadto książę do czasu namalowania pokazanego wyżej portretu (po 1779 r.) jeszcze tym orderem się nie chwalił. Może uzyskał go po 1785 r. Dopiero ten order widać na medalu z 1791 r. bo w 1787 r. książę Erdmann został kawalerem Królewsko-Pruskiego Orderu Orła Czarnego.
Na piersi księcia widoczna gwiazda orderowa - Orderu Orła Czarnego. Niżej na kokardzie słabo wioczny Order Słonia [1]
Odznaczenia księżnej Zofii.
Księżna na kilku portretach występuje z orderem [4], [5], [6]. Przy czym są to dwa różne ordery pokazane niżej.
 |
 |
 |
|
Nieznany order na kokardzie |
Duński Order Wierności na kokardzie |
Księżna Zofia nie była wymieniana w znanych mi wykazach osób, którym nadano odznaczenia duńskie. Z lewej nieznane odznaczenie, które mogłoby być nadane w latach 1741-1747, czyli w okresie jej możliwego przebywania w Danii. Z prawej księżna w wieku dojrzałym z Orderem Wierności.
Literatura:
Od autora • Lokacja miasta • Oleśnica piastowska • Oleśnica Podiebradów • Oleśnica Wirtembergów
Oleśnica za Welfów • Oleśnica po 1885 r. • Zamek oleśnicki • Kościół zamkowy • Pomniki • Inne zabytki
Fortyfikacje • Herb Oleśnicy • Herby księstw • Drukarnie • Numizmaty • Książęce krypty
Kary - pręgierz i szubienica • Wojsko w Oleśnicy • Walki w 1945 roku • Renowacje zabytków
Biografie znanych osób • Zasłużeni dla Oleśnicy • Artyści oleśniccy • Autorzy • Rysowali Oleśnicę
Fotograficy • Wspomnienia osadników • Mapy • Co pod ziemią? • Landsmannschaft Oels
Wydawnictwa oleśnickie • Recenzje • Bibliografia • Linki • Zauważyli nas • Interpelacje radnych
Alte Postkarten - widokówki • Fotografie miasta • Rysunki • Odeszli • Opisy wybranych miejscowości
CIEKAWOSTKI • ZWIEDZANIE MIASTA Z LAPTOPEM, TABLETEM ....
NOWOŚCI