Marek Nienałtowski
Płaskorzeźby zdobiące wejście do klubu garnizonowego "Białych Koszar" w Oleśnicy

Koszary 8 Pułku Kawalerii zwane popularnie "Białymi Koszarami" zostały wybudowane w 1934-1938 r. Nad każdym wejściem do budynków koszarowych znajdowały się płaskorzeźby herbowe. Były to jakoby herby rodów, które brały udział w sponsorowaniu budowy każdego budynku. Herby te zostały jakoby skute po 1955 r. (pozostały tylko tarcze). Zachował się tylko jeden z nich pokazany niżej z lewej (fot. Mateusz Błaszczyk). Jeszcze nie próbowałem sprawdzić, czy jest to herb szlachecki (wśród śląskich - w herbarzu Siebmachera nie znalazłem), ozdoba herbopodobna, czy może logo pododdziału. Po wojnie na niektórych budynkach umieszczono nowe tarcze (loga, oznakowania?) [1], [2].

Okazało się, że jest to herb Namysłowa od 1741 r. gdy do piersi dodano mu tarczę z 3 różami, pozostawiając czerwoną tarczę w ogonie. Według M. Błaszczyka	Kliknij, aby powiększyć

Oprócz płaskorzeźb herbowych - w wejściu do klubu garnizonowego umieszczono cztery płaskorzeźby (pokazane wyżej). Nie przedstawiały one żadnych ozdób szlacheckich, a tylko "sceny robotniczo-chłopskie" - dlatego zapewne nie zostały skute. Przedstawiam je z myślą, że może ktoś zechce opisać treść ideową symboli przedstawionych na płaskorzeźbach. Ponadto warto znać historię swojego miasta.

Dodano: 12.05.2019 r. podczas remontu Szkoły Podstawowej Gminy Oleśnica okazało się, że odkryto herb Gliwic nad wejściem do budynku.

Stary herb Gliwic sprzed 1964 r. nad wejściem do Szkoły Podstawowej Gminy Oleśnica.
Chyba z inicjałami króla Fryderyka II. Fot. olesnica24.com

Czyli przyjęta hipoteza, że budowano je ze składek szlachty może nie być prawdziwa (lub częściowo prawdziwa - dotyczyć mogła niektórych budynków). Teraz należy przyjąć (za sprawą Mateusza Błaszczyka), że nad wejściami do budynków znajdowały się herby miast, skąd wywodziły się poszczególne eskadrony, wchodzące w skład Regimentu. Czyli moglibyśmy oczekiwać odkrycia herbów Brzegu, Bierutowa, Wrocławia (Karłowic) i innych. Jeśli odkryjemy herb szlachecki, to będzie znaczyło, że oprócz herbów miast były i herby osób, które brały udział w budowie budynków. Przykładem może być budowa kasyna oficerskiego dragonów, w której uczestniczyła szlachta powiatu, a może i Dolnego Śląska, bo w dużym oknie znajdowało się kilkanaście herbów szlacheckich (w tym dało się zauważyć polski herb).

Zaskakujące jest, że powyższy herb z Matką Boską i inicjałami króla Prus Fryderyka II nie został skuty w okresie "Komuny". Czy ktoś dostrzegł w nim Matkę Boską i dlatego był tylko przysłonięty inną tarczą, czekając na zmiany?