Ratowanie sgraffito (II) ze skrzydła wschodniego zamku oleśnickiego
Wcześniej prowadzono wstępne prace przy sgraffito w postaci klucznika, następnie (11.08. 2012 r.) rozpoczęto równoległe prace przy drugim - zawierającym herby, scenę walki i inskrypcje.
Postawiono rusztowania. Tomasz Junik porusza się po nich bez lęku wysokości |
Pierwszy etap pracy - usunięcie haków instalacji odgromowej (lewa strzałka)i sprawdzenie co kryje się pod plamą (prawa strzałka) na herbie Elżbiety Magdaleny - żony Karola II |
Prawa strzałka pokazuje miejsce prawidłowego przedstawienia przyłbicy, części hełmu i labrów. Lewa - niedbałe zatynkowanie uszkodzenia sgraffito w tym miejscu |
I już widać otwory po usuniętych hakach i duży, głęboki otwór pod przyłbicą herbu. Zostaną one później zatynkowane i odtworzona będzie w tych miejscach najstarsza postać sgraffito |
Kolejne etapy - wstępne odkrycia napisów mieszczących się prawdopodobnie pod tynkiem w miejscach pokazanych strzałkami |
Górny napis będzie odkrywany w następnej kolejności. Jest to napis fundacyjny, powstał po wybudowaniu tego skrzydła. Powinien być duży i czytelny, aby sławić poczynania fundatora tej budowli. Być może, że obecne miejsce rozmieszczenia napisu (małoczytelne) jest wtórne. Tekst napisu, który był tam przed zatynkowaniem - "Im Jahre 1585 Montag nach Quasimodogeniti bei Regierung Kaysers Rudolphs des II hat der erleuchte hochgebohrene Fürst und Herr, Herr Carl Hertzog zu Münsterberg in Schlesien, zu Oels, Graf zu Glatz, Herr auf Constadt und Podiebrad, diesen Bau angefangen und 1586 durch Verleihung Göttlicher Gnade ohne allen Schaden glücklisch vollendet". Z jego treści wynika, że Karol II zaczął tę budowlę (skrzydło wschodnie) w 1585 i zakończył szczęśliwie w 1586 r. Przypomnę, że rządził wówczas jeszcze w księtwie razem z bratem Henrykiem III i pomija w inskrypcji jego wkład w budowę. Może pokazana niżej, na sgraffito, walka dwóch braci o czymś mówi? A może sgraffito powstało już po śmierci Henryka III (1587 r.) i objęciu przez Karola II władzy w całym księstwie.
Najpierw rozpoczęto odkrywanie napisu dolnego:
Tak wygląda sonadażowe usunięcie warstwy wierzchniej w poszukiwaniu dolnego napisu |
Pod warstwą tynku odkryto m.in. zarysy czegoś na podobieństwo 3 sztyletów. A może są to litery ...pff. z tekstu "Kampff der Römer und Albanen", który tutaj powinien być umieszczony. W. Piechówka i T. Junik zauważyli w innych miejscach zakończenie dolnych części liter pisanych, być może, gotykiem |
Kolejny etap prac to podklejanie miejsc, w których powierzchnia sgraffito może ulec odpadnięciu. Kolejność prac wg. W. Piechówki przebiega następująco - opukując tynk wykrywa się miejsca, gdzie sgraffito nie przylega do podkładu. Następnie wierci się w tych miejscach niewielkie otwory, odsysa przy pmocy okurzacza pył i przez otwór wprowadza roztwór czystego spirytusu. Kolejny etap to wprowadzenie przez ten otwór, przy pomocy strzykawki, klej - wypełniacz, który rozprzestrzenia się we wszystkie pustki i szpary tynku, jednocześnie łącząc sgraffito z podkładem.
W. Piechówka przy pomocy strzykawki podkleja element sgraffito grożący odpadnięciem |
20 sierpnnia odbyła się kontrola harmonogramu prac przy sgraffito przez inspektora Wojewódzkiego Konserwatora Zabytków, który nie miał zastrzeżeń. Uznanie wbudziła głębokość analiz konserwatorsko - historycznych, podejmowana przez W. Piechówkę przy rekonstrukcji zabytku.
Literatura
Kleinwächter F. Der Piasten-Schloss in Oels. Centralblatt der Bauverwaltung. Nr. 29. 1885. Berlin. s. 303-306
Od autora • Lokacja miasta • Oleśnica piastowska • Oleśnica Podiebradów • Oleśnica Wirtembergów
Oleśnica za Welfów • Oleśnica po 1885 r. • Zamek oleśnicki • Kościół zamkowy • Pomniki • Inne zabytki
Fortyfikacje • Herb Oleśnicy • Herby księstw • Drukarnie • Numizmaty • Ciekawostki (ponad 400 tematów)
Książęce krypty • Kary - pręgierz i szubienica • Wojsko w Oleśnicy • Walki w 1945 roku
Renowacje zabytków • Biografie znanych osób • Zasłużeni dla Oleśnicy • Artyści oleśniccy
Autorzy • Rysowali Oleśnicę • Fotograficy • Wspomnienia osadników • Mapy
Co pod ziemią? • Landsmannschaft Oels • Wydawnictwa oleśnickie • Recenzje
Bibliografia • Linki • Podziękowania • Zauważyli nas
Alte Postkarten - widokówki • Fotografie miasta • Rysunki • Interpelacje radnych • Odeszli
Nowości • Szukam sponsora do wydania książki o zamku oleśnickim