Herb rodu Heugel
Herb rodu Gaffron
Marek Nienałtowski
Kościół Św. Trójcy w Dobroszycach
Andreas Heugel równolegle z budową dworu, a może po jego zakończeniu, kazał na własny koszt wznieść z kamienia kościół w Dreske wraz z wieżą, co mogło nastąpić ok. 1600-1603 r. Pominięcie prezbiterium może świadczyć, że ono, jak wynika z badań archeologicznych, już wcześniej istniało, chociaż o konstrukcji drewnianej [2]. Oprócz wybudowania murów i podziału świątyni na trzy nawy, zapewne wyposażył kościół w lożę kolatorską ze swoim i małżonki herbem. Wiadomo, że kazał wymurować kryptę [1] i zlecił wrocławskiemu złotnikowi Casparowi Bendellowi wykonanie srebrnego kielicha (mszalnego?) o wysokości 19 cm, ze swoim i herbem jego żony Elizabeth Gaffron [4], córki marszałka księstwa oleśnickiego za czasów Karola II Podiebrada. Oba te herby znajdują się również przy wejściu do kościoła w Dobrej, ale pochodzą z późniejszego okresu.
|
|
Herb rodu Heugel |
Herb rodu Gaffron |
Gdy w 1653 r. książę Sylwiusz Nimrode kupił Dreske poddał kościół renowacji i 23 V. 1655 r. poświęcił go, nadając wezwanie Św. Trójcy. Po objęciu przez księcia Juliusza Zygmunta dworu w Dreske w 1675 r. dokonal on w 1678 r. rozszerzenia kościoła i ozdobił go nowo wykonaną wieżą, lub nowym hełmem wieży [1].
Po śmierci księcia Juliusza Zygmunta wdowa po nim polecila nadać kościołowi nowe formy. Kamień węgielny pod budowę położono 20 IV 1693 r. Usunięto stary strop (w 1695), wykonano ołtarz, chrzcielnicę, ambonę (pierwsze kazanie wygłoszone w 1697 r.), emporę książęcą i organy (umieszczone w 1695 na „chórze szkolnym"), wymurowano nowy grobowiec książęcy (spoczął w nim książę Juliusz Zygmunt i ich dwoje dzieci) zachowując stary grobowiec rodziny Heugel. Kościół otoczono murem, między rezydencją a kościołem wykonano kryte murowane przejście łączące jadalnię w zamku z emporą książęcą oraz podarowała wyposażenie kościoła. Jest on wtedy określany jako kościół miejski i zamkowy [1].
 |
 |
Kościół w Dobroszycach. Przed wejściem dom pastora. Fragment z rys. F.B. Wernera |
Przekrój kościoła Św. Trójcy. Od wschodu prezbiterium. Źródło: wystawa w zamku dobroszyckim w 2015 r. |
Kościół posiadał układ trzynawowy, halowy, z prostokątnymi filarami wspierającymi sklepienie krzyżowe bez żeber.Wieża na planie prostokąta umieszczona przy północnej ścianie prezbiterium była oskarpowana, zwieńczona galeryjką, ponad którą wznosiła się część 8-boczna nakryta hełmem prześwitowym [1]. Nawa świątyni miała wewnętrzny wymiar 17,6 x 22,2 m. Grubość ścian wynosiła 0,75-0,80 m. Prezbiterium miało długość 7 m i szerokość 6 m, a grubość ścian wynosiła ok. 1, 2 m [2].
 |
 |
Kościół od południa. Widoczne mury przezbiterium, za nim wieża |
Prezbiterium z ołtarzem, z lewej ambona. Na posadzce prezbiterium z lewej widać dwa uchwyty i płytę zamykającą wejście do krypty |
 |
 |
| Z lewej ambona, dalej loża książęca. Widoczne dwa herby, z powiększenia widać, że lewy to zapewne herb Heugelów, prawy prawdopodobnie Wirtembergów z utrąconymi częściowo bocznymi klejnotami |
Fotografie wnętrza kościoła. Obraz w ołtarzu może być fragmentem ostatniej wieczerzy. Ilustracje z [3] |
 |
|
Kościół od południa, widoczne prezbiterium, a za nim wieża. Źródło: wystawa w zamku dobroszyckim w 2015 r. |
|
 |
|
Kościół od strony wschodniej, widoczny mur i brama wejściowa na teren kościoła. Źródło: wystawa w zamku dobroszyckim w 2015 r. |
|
Kościół w 1972 r. został rozebrany przy użyciu materiałów wybuchowych (wg informacji mieszkańców), miejsce po nim zostało splantowane i jest obecnie zarośnięte trawą. Do szkoły w Dobroszycach trafiły tylko ławki z kościoła. Nie wiadomo co się stało z pozostałym cennym wyposażeniem. Podobno wywieziono samochodem resztki z krypty, która już na początku XIX w. (wojny napoloeońskie?) została splądrowana.
Jeszcze przed 1945 r. w kościele znajdowały się przynajmniej 4 srebrne naczynia liturgiczne wykonane w okresie rządów Heugelów i Wirtembergów.
Wzajemne rozmieszczenie kościoła i zamku [2]. Kryty ganek (łącznik) pomiędzy nimi
musiał mieć ok. 25 m długości
Literatura
Od autora • Lokacja miasta • Oleśnica piastowska • Oleśnica Podiebradów • Oleśnica Wirtembergów
Oleśnica za Welfów • Oleśnica po 1885 r. • Zamek oleśnicki • Kościół zamkowy • Pomniki • Inne zabytki
Fortyfikacje • Herb Oleśnicy • Herby księstw • Drukarnie • Numizmaty • Książęce krypty
Kary - pręgierz i szubienica • Wojsko w Oleśnicy • Walki w 1945 roku • Renowacje zabytków
Biografie znanych osób • Zasłużeni dla Oleśnicy • Artyści oleśniccy • Autorzy • Rysowali Oleśnicę
Fotograficy • Wspomnienia osadników • Mapy • Co pod ziemią? • Landsmannschaft Oels
Wydawnictwa oleśnickie • Recenzje • Bibliografia • Linki • Zauważyli nas • Interpelacje radnych
Alte Postkarten - widokówki • Fotografie miasta • Rysunki • Odeszli • Opisy wybranych miejscowości
CIEKAWOSTKI • ZWIEDZANIE MIASTA Z LAPTOPEM, TABLETEM ....
NOWOŚCI