Wycieczka w przesz³o¶æ
Oko³o 40 cz³onków Towarzystwa Przyjació³ Ole¶nicy zwiedzi³o kryptê Wirtembergów i bibliotekê ³añcuchow±.

W sobotê 15 lutego przed godzin± 10 oko³o 40 cz³onków Towarzystwa Przyjació³ Ole¶nicy pod przewodnictwem Zdzis³awy Jakimiec zgromadzi³o siê w umówionym miejscu - przy drzwiach do bazyliki ¶w. Jana. Stan podekscytowania udzieli³ siê wszystkim. Dla mi³o¶ników historii miasta nadszed³ wyj±tkowy moment - oto bêdzie mo¿na odbyæ "wycieczkê" do otwartej niedawno krypty Wirtembergów i odrestaurowanej ju¿ biblioteki ³añuchowej.

Ks. proboszcz W³adys³aw Ozimek powita³ wszystkich
u stóp o³tarza we wnêtrzu ¶wi±tyni. Wyja¶ni³, ¿e do niedawna jeszcze trwa³o porz±dkowanie pomieszczenia, w którym znajduje siê cenny ksiêgozbiór. Na innych rega³ach znajduj± siê tam bowiem tak¿e akta metrykalne i ksiêgi parafialne. Wszystko to zosta³o ostatecznie uporz±dkowane. Znaleziono te¿ projekty ko¶cio³a autorstwa znanego architekta Poelziga. Kustosz bazyliki przypomnia³, ¿e krypta Wirtembergów by³a otwarta w 1908 roku. Wtedy w³a¶nie wykonano historyczne zdjêcia. Otwarta by³a tak¿e przez kilka powojennych lat. W 1952 roku kamienn± p³ytê przykrywaj±c± wej¶cie do niej zabetonowano. W 1980 roku niemiecki historyk badaj±cy dzieje rodu Wirtembergów Harald Schukraft mia³ zgodê na wej¶cie do krypty wydan± przez konserwatora zabytków i biskupa, jednak z niej nie skorzysta³. Prawdopodobnie nie dysponowa³ technicznymi ¶rodkami otwarcia krypty. Dokonane ostatnio wyjêcie kamiennej p³yty trwa³o kilka dni.

Ksi±dz proboszcz poinformowa³ zebranych, ¿e komisja z³o¿ona z przedstawicieli Kurii i konserwatora zabytków wyda pisemne zalecenia co do dalszego postêpowania w sprawie ksi±¿êcej krypty. Ju¿ teraz jednak konstatuje siê, ¿e jest to nekropolia, wiêc nie mo¿e to byæ miejsce "publicznego wej¶cia". Ksi±dz proboszcz uzgodni³ te¿ z historykiem z Uniwersytetu Wroc³awskiego, ¿e przygotuje on monografiê krypty. Pomocne mu bêd± kontakty z niemieckim historykiem H. Schukraftem, znawc± tej tematyki. W pierwsz± niedzielê marca - poinformowa³ ks. proboszcz - odprawiona zostanie w bazylice msza ¶wiêta za zmar³ych, pochowanych w bazylice Wirtembergów. O historii krypty opowiedzia³ te¿ artysta konserwator dzie³ sztuki Wies³aw Piechówka. Potem cz³onkowie Towarzystwa podzielili siê na dwie grupy. Jedna ruszy³a za ksiêdzem W³adys³awem Ozimkiem w±skimi i krêtymi schodkami do biblioteki ³añcuchowej, druga pod±¿y³a do krypty za Wies³awem Piechówk±.

Gospodarz bazyliki wyj±³ najwiêksz± ksiêgê
oprawion± w skórê i po³o¿y³ j± na pode¶cie s³u¿±cym do czytania - to Biblia w kilku jêzykach. Potem wskazywa³ na najcenniejsze egzemplarze, oprawione w karty pochodz±ce z jeszcze starszych dzie³. Cz³onkowie Towarzystwa mogli wyjmowaæ ksiêgi z pó³ek, ogl±daæ je, dotykaæ ¿elaznych ³añcuchów, którymi by³y przymocowane (st±d nazwa - biblioteka ³añcuchowa). Tak¿e przegl±daæ roz³o¿on± Bibliê. Wszystko piêknie odrestaurowane, "jak nowe"... Ksi±dz proboszcz pokaza³ te¿ przygotowane ju¿ do ekspozycji plany ko¶cio³a, a tak¿e te czekaj±ce jeszcze na oprawienie. Przewodnicz±ca Towarzystwa dokona³a wpisu do zeszytu stawowi±cego ewidencjê zwiedzaj±cych bibliotekê. Ka¿dy móg³ zostawiæ tam swój "pami±tkowy" podpis.

Do podziemnej krypty wchodzi³y po drewnianych schodach grupki 5-osobowe. Niewielkie pomieszczenie zastawione ciasno wielkimi trumnami nie pozwala na swobodne poruszanie siê. Nie mo¿na - jakby siê chcia³o - obej¶æ wszystkiego dooko³a. Wies³aw Piechówka udziela³ dodatkowych obja¶nieñ. Identyfikowa³ trumny z osobami z ksi±¿êcego rodu. Tu wra¿enia by³y ca³kiem odmienne ni¿ w bibliotece. Wilgoæ, spowodowane przez up³yw wieków zniszczenie, oszczêdne o¶wietlenie, gryz±cy zapach ¶rodków bakteriobójczych kontrastowa³y ze stanem odnowionej, czystej, pe³nej ¶wiat³a biblioteki ³añuchowej. ¦wiat³o¶æ i mrok... - chcia³oby siê powiedzieæ...

Po zakoñczeniu zwiedzania cz³onkowie TMO odmówili wraz z ksiêdzem proboszczem modlitwê za zmar³ych. Dziêkowali kustoszowi bazyliki za mo¿liwo¶æ obejrzenia na w³asne oczy ole¶nickich "skarbów". To by³a piêkna wycieczka w przesz³o¶æ Ole¶nicy. Niezapomniane pozostan± wyniesione z niej wra¿enia.

Miejmy nadziejê, ¿e ta szczególna wizyta cz³onków Towarzystwa Przyjació³ Ole¶nicy zaowocuje nie tylko ich zwiêkszon± ¶wiadomo¶ci± historyczn± i nie bêdzie jedynie zaspokojeniem ciekawo¶ci. Wcze¶niejsze dzia³ania na rzecz biblioteki ³añuchowej przynios³o wymierne efekty, w tym cenn± publikacjê popularyzuj±c± ten ole¶nicki "skarb". Potrzebna jest teraz mobilizacja "si³ i ¶rodków" na rzecz przywrócenia ¶wietno¶ci ksi±¿êcej krypcie. Mi³o¶nicy historii Ole¶nicy, ³±czcie siê, by wywrzeæ presjê na dysponentów publicznych pieniêdzy. Stoi przed wami zadanie ocalenia jednego z najcenniejszych zabytków miasta, którego jeste¶cie przyjació³mi...
Krzysztof Dziedzic


Od autora Lokacja miasta Ole¶nica piastowska Ole¶nica Podiebradów Ole¶nica Wirtembergów
Ole¶nica za Welfów
Ole¶nica po 1885 r. Zamek ole¶nicki Ko¶ció³ zamkowy Pomniki Inne zabytki
Fortyfikacje Herb Ole¶nicy Herby ksiêstw Drukarnie Numizmaty Ksi±¿êce krypty
Kary - prêgierz i szubienica Wojsko w Ole¶nicy Walki w 1945 roku Renowacje zabytków
Biografie znanych osób Zas³u¿eni dla Ole¶nicy Arty¶ci ole¶niccy Autorzy Rysowali Ole¶nicê
Fotograficy Wspomnienia osadników Mapy Co pod ziemi±? Landsmannschaft Oels
Wydawnictwa ole¶nickie Recenzje Bibliografia Linki Zauwa¿yli nas Interpelacje radnych
Alte Postkarten - widokówki Fotografie miastaRysunki Odeszli
Opisy wybranych miejscowo¶ci
Szukam sponsora do wydania ksi±¿ki o zamku ole¶nickim
CIEKAWOSTKI ZWIEDZANIE MIASTA Z LAPTOPEM, TABLETEM ....
NOWO¦CI