Wycieczka w przeszłość
Około 40 członków Towarzystwa Przyjaciół Oleśnicy zwiedziło kryptę Wirtembergów i bibliotekę łańcuchową.

W sobotę 15 lutego przed godziną 10 około 40 członków Towarzystwa Przyjaciół Oleśnicy pod przewodnictwem Zdzisławy Jakimiec zgromadziło się w umówionym miejscu - przy drzwiach do bazyliki św. Jana. Stan podekscytowania udzielił się wszystkim. Dla miłośników historii miasta nadszedł wyjątkowy moment - oto będzie można odbyć "wycieczkę" do otwartej niedawno krypty Wirtembergów i odrestaurowanej już biblioteki łańuchowej.

Ks. proboszcz Władysław Ozimek powitał wszystkich
u stóp ołtarza we wnętrzu świątyni. Wyjaśnił, że do niedawna jeszcze trwało porządkowanie pomieszczenia, w którym znajduje się cenny księgozbiór. Na innych regałach znajdują się tam bowiem także akta metrykalne i księgi parafialne. Wszystko to zostało ostatecznie uporządkowane. Znaleziono też projekty kościoła autorstwa znanego architekta Poelziga. Kustosz bazyliki przypomniał, że krypta Wirtembergów była otwarta w 1908 roku. Wtedy właśnie wykonano historyczne zdjęcia. Otwarta była także przez kilka powojennych lat. W 1952 roku kamienną płytę przykrywającą wejście do niej zabetonowano. W 1980 roku niemiecki historyk badający dzieje rodu Wirtembergów Harald Schukraft miał zgodę na wejście do krypty wydaną przez konserwatora zabytków i biskupa, jednak z niej nie skorzystał. Prawdopodobnie nie dysponował technicznymi środkami otwarcia krypty. Dokonane ostatnio wyjęcie kamiennej płyty trwało kilka dni.

Ksiądz proboszcz poinformował zebranych, że komisja złożona z przedstawicieli Kurii i konserwatora zabytków wyda pisemne zalecenia co do dalszego postępowania w sprawie książęcej krypty. Już teraz jednak konstatuje się, że jest to nekropolia, więc nie może to być miejsce "publicznego wejścia". Ksiądz proboszcz uzgodnił też z historykiem z Uniwersytetu Wrocławskiego, że przygotuje on monografię krypty. Pomocne mu będą kontakty z niemieckim historykiem H. Schukraftem, znawcą tej tematyki. W pierwszą niedzielę marca - poinformował ks. proboszcz - odprawiona zostanie w bazylice msza święta za zmarłych, pochowanych w bazylice Wirtembergów. O historii krypty opowiedział też artysta konserwator dzieł sztuki Wiesław Piechówka. Potem członkowie Towarzystwa podzielili się na dwie grupy. Jedna ruszyła za księdzem Władysławem Ozimkiem wąskimi i krętymi schodkami do biblioteki łańcuchowej, druga podążyła do krypty za Wiesławem Piechówką.

Gospodarz bazyliki wyjął największą księgę
oprawioną w skórę i położył ją na podeście służącym do czytania - to Biblia w kilku językach. Potem wskazywał na najcenniejsze egzemplarze, oprawione w karty pochodzące z jeszcze starszych dzieł. Członkowie Towarzystwa mogli wyjmować księgi z półek, oglądać je, dotykać żelaznych łańcuchów, którymi były przymocowane (stąd nazwa - biblioteka łańcuchowa). Także przeglądać rozłożoną Biblię. Wszystko pięknie odrestaurowane, "jak nowe"... Ksiądz proboszcz pokazał też przygotowane już do ekspozycji plany kościoła, a także te czekające jeszcze na oprawienie. Przewodnicząca Towarzystwa dokonała wpisu do zeszytu stawowiącego ewidencję zwiedzających bibliotekę. Każdy mógł zostawić tam swój "pamiątkowy" podpis.

Do podziemnej krypty wchodziły po drewnianych schodach grupki 5-osobowe. Niewielkie pomieszczenie zastawione ciasno wielkimi trumnami nie pozwala na swobodne poruszanie się. Nie można - jakby się chciało - obejść wszystkiego dookoła. Wiesław Piechówka udzielał dodatkowych objaśnień. Identyfikował trumny z osobami z książęcego rodu. Tu wrażenia były całkiem odmienne niż w bibliotece. Wilgoć, spowodowane przez upływ wieków zniszczenie, oszczędne oświetlenie, gryzący zapach środków bakteriobójczych kontrastowały ze stanem odnowionej, czystej, pełnej światła biblioteki łańuchowej. Światłość i mrok... - chciałoby się powiedzieć...

Po zakończeniu zwiedzania członkowie TMO odmówili wraz z księdzem proboszczem modlitwę za zmarłych. Dziękowali kustoszowi bazyliki za możliwość obejrzenia na własne oczy oleśnickich "skarbów". To była piękna wycieczka w przeszłość Oleśnicy. Niezapomniane pozostaną wyniesione z niej wrażenia.

Miejmy nadzieję, że ta szczególna wizyta członków Towarzystwa Przyjaciół Oleśnicy zaowocuje nie tylko ich zwiększoną świadomością historyczną i nie będzie jedynie zaspokojeniem ciekawości. Wcześniejsze działania na rzecz biblioteki łańuchowej przyniosło wymierne efekty, w tym cenną publikację popularyzującą ten oleśnicki "skarb". Potrzebna jest teraz mobilizacja "sił i środków" na rzecz przywrócenia świetności książęcej krypcie. Miłośnicy historii Oleśnicy, łączcie się, by wywrzeć presję na dysponentów publicznych pieniędzy. Stoi przed wami zadanie ocalenia jednego z najcenniejszych zabytków miasta, którego jesteście przyjaciółmi...
Krzysztof Dziedzic

Od autora • Lokacja miasta • Oleśnica piastowska • Oleśnica Podiebradów • Oleśnica Wirtembergów
Oleśnica za Welfów • Oleśnica po 1885 r. • Zamek oleśnicki • Kościół zamkowy • Pomniki • Inne zabytki
Fortyfikacje • Herb Oleśnicy • Herby księstw • Drukarnie • Numizmaty • Książęce krypty
Kary - pręgierz i szubienica • Wojsko w Oleśnicy • Walki w 1945 roku • Renowacje zabytków
Biografie znanych osób • Zasłużeni dla Oleśnicy • Artyści oleśniccy • Autorzy • Rysowali Oleśnicę
Fotograficy • Wspomnienia osadników • Mapy • Co pod ziemią? • Landsmannschaft Oels
Wydawnictwa oleśnickie • Recenzje • Bibliografia • Linki • Zauważyli nas • Interpelacje radnych
Alte Postkarten - widokówki • Fotografie miasta • Rysunki • Odeszli • Opisy wybranych miejscowości
Szukam sponsora do wydania książki o zamku oleśnickim
CIEKAWOSTKI • ZWIEDZANIE MIASTA Z LAPTOPEM, TABLETEM ....
NOWOŚCI