Marek Nienałtowski
Testament Joachima Wacława von Kospoth
Największą świetność osiągnęło Gymasium illustre (zwane wówczas seminarium) dzięki hrabiemu Joachimowi Wacławowi Kospothowi, który 3 marca 1727 sporządził testament, aby pewnej liczbie młodzieży szlacheckiej i nieszlacheckiej zapewnić dobre wychowanie i utrzymanie w szkole w Oleśnicy.
Na mocy tego testamentu brat jego, hrabia Karol Chrystian Kospoth, kapitał w wysokości 150 000 reńskich florenów (moneta złota) obciążyć miał hipoteką 12 folwarków oraz domem Kospotha we Wrocławiu, a coroczne dochody w wysokości 5 procent czyli 7500 florenów przeznaczyć na tę szkolną fundację.
Sporządził on projekt organizacji zakładu szkolnego, wysłał go do zatwierdzenia na dwór cesarski w Wiedniu, umarł jednak zanim nastąpiła jego nostryfikacja przez cesarza i przekazał dlatego realizację rozpoczętego przez siebie dzieła swej jedynej spadkobierczyni, pani Annie Zofii Krystynie, owdowiałej hrabinie von Maltzan, hrabinie Rzeszy von Promniz.
Ta otrzymała wreszcie potrzebną cesarską legalizację, datowaną dnia 3 lipca 1736, jednakże z poczynionymi kilkoma poprawkami, i ustalone zostało: „Że do tego książęcego seminarium przyjąć należy 6 szlachciców i 6 nie szlachciców, przez 4 lata zapewnić im wikt, podręczniki, zakwaterowanie inne potrzeby, a do edukacji wszelakich nauk przydzielić należy im zdolnych i dobrze opłacanych nauczycieli. Po 4 latach i ukończonych 4 klasach 4 najzdolniejszym uczniom, a mianowicie 2 ze stanu szlacheckiego i 2 ze stanu nieszlacheckiego, którzy podczas egzaminów potrafili wykazać się szczególnymi umiejętnościami, dla kontynuacji ich studiów na uniwersytetach wypłacać jeszcze przez 3 lata zapomogę: każdemu szlachcicowi 400 florenów, nie szlachcicowi 239 florenów"
Stypendia te są teraz jednak dzielone, ponieważ liczba studiujących wzrasta.
Z funduszu seminaryjnego finansuje się ogólnie (wg stanu na ok. 1780 r.):
Dla zarządzania tej fundacji wyznaczonych jest 4 administratorów, w tym: dwóch szlachciców, jeden duchowny i jeden członek zarządu miejskiego Oleśnicy i Bierutowa.
Dzięki tej fundacji oleśnickie seminarium uzyskało dużą renomę , a zarówno nauczyciele jak i uczniowie poczuli wiarę we własne siły, zaś przez ulepszenia i metody, które wprowadził zwłaszcza pan proboszcz Dominici, szkoła ta staje się jedną z najlepszych na Śląsku. Szkoła posiada dobry, prawidłowo zbudowany budynek, a przynależą do niej: kierownik, którym jest każdorazowy proboszcz, zastępca kierownika i trzej bakałarze.
Fundacja pełniła swoją funkcję jeszcze w początku XX w. (wspomagała Gimnazjalny Związek Sportowy w 1901 r.). Zakupiła za 6000 marek ziemie pod nowe Gimnazjum, przy placu cesarskim (przy ul. Fryderyka)
Nieprzypadkowo placykowi przy szkole nadano nazwę Kospothplataz. Być może, że ta dotacja świadczyła o jakimś związku gimnazjum z Kospothami - może byli kiedyś jego uczniami?
Na podstawie:
Zielnica K. Z dziejów historiografii Śląska, czyli Oleśnica w relacji Friedricha Alberta Zimmermanna (uwagi tłumacza). Kwartalnik Powiatu Oleśnickiego nr 10. s.15-20. 2005
Od autora • Lokacja miasta • Oleśnica piastowska • Oleśnica Podiebradów • Oleśnica Wirtembergów
Oleśnica za Welfów • Oleśnica po 1885 r. • Zamek oleśnicki • Kościół zamkowy • Pomniki • Inne zabytki
Fortyfikacje • Herb Oleśnicy • Herby księstw • Drukarnie • Numizmaty • Książęce krypty
Kary - pręgierz i szubienica • Wojsko w Oleśnicy • Walki w 1945 roku • Renowacje zabytków
Biografie znanych osób • Zasłużeni dla Oleśnicy • Artyści oleśniccy • Autorzy • Rysowali Oleśnicę
Fotograficy • Wspomnienia osadników • Mapy • Co pod ziemią? • Landsmannschaft Oels
Wydawnictwa oleśnickie • Recenzje • Bibliografia • Linki • Zauważyli nas • Interpelacje radnych
Alte Postkarten - widokówki • Fotografie miasta • Rysunki • Odeszli • Opisy wybranych miejscowości
CIEKAWOSTKI • ZWIEDZANIE MIASTA Z LAPTOPEM, TABLETEM ....
NOWOŚCI