Marek Nienałtowski
Sejmowa 2. Szewc, kuśnierz i czapnik przed swoimi warsztatami ok. 1913 roku
Przez kilka lat nie interesowałem się poniższą widokówką ze zbioru A. F. Nie przedstawiała ciekawego budynku, ani ludzi wyjątkowego zawodu. Kiedy przypatrzyłem się szczegółom - widokówka zaczęła być bardzo interesująca. Okazało się, że była wysłana w 1913 roku, czyli zdjęcie mogło być wykonane przed tą datą (nawet kilka lat wcześniej). Takie widokówki zapewne dodawano do zakupów jako element promocji. Dom na widokówce ma numer 2 (widoczny w powiększeniu nad bramą). Po tym jak sprawdziłem miejsce zamieszkania Krafta i kogoś z rodziny Nicke (wg spisu z 1921 r.) okazało się, że dom znajduje przy Herenstrasse, czyli przy obecnej ul. Sejmowej 2 i nie uległ widocznym zmianom.
Budynek przy Herrenstrasse 2 w 1913 r. |
Budynek przy ul. Sejmowej 2 ok. 2006 r. |
Nazwa firmy widnieje na szyldzie Konrada Krafta - był on szewcem. Z zawodem Gustawa Nicke było więcej problemów. Na powiększeniu widać zawód Gürschnermeister, którego nie ma w internecie (czyli nie istnieje). Jedyny znaleziony zawód, po kombinacjach z podstawianiem liter, to Kürschnermeister - kuśnierz. I taki wstępnie przyjęto. G. Nicke miał zapewne zakład w podwórzu. Szyldu nie posiadał jeszcze czapnik.
Nazwiska szewca i kuśnierza na szyldzie.
Zapewne w drzwiach warsztatu szewskiego stoi Konrad Kraft, w środku może siedzą
Karol Schenk i Fritz Dettke, czeladnicy szewscy, mieszkający w tym domu. Przed bramą wejściową stoi Gustaw Nicke - kuśnierz i może jego pomocnicy. Sądząc po podobieństwie - może to być jego rodzina. Inny Nicke - Adolf, miał warsztat szewski w Ratuszu. Nie wiadomo czy był członkiem tej rodziny.
Przed zakładem czapniczym stoi jego właściciel. Obok niego pracownica, może żona, obok zapewne córka.
Nazwisko właściciela widnieje na wystawie, lecz jest trudne do odczytania.
Ze spisu adresowego z 1921 r. wynika, że Zakład kuśnierski dalej prowadzi Gustaw Nicke, ale już wynajmuje go na Farbenstrasse (ul. Traugutta) 11, widocznie tam był zakład z oknem wystawowym od ulicy (pozostaje sprawdzić). W starym mieszkaniu na Sejmowej 2 pozostała wdowa po kimś z rodziny Nicke - Minna Nicke, a w 1935 roku mieszka tam, zapewne już jej córka Elizabeth, krawcowa. W 1921 r. w domu mieszkają jeszcze
Fritz Dettke, czeladnik szewski;
Wilhelm Fiedler,
kaznodzieja; Berta Geldner, wdowa, pomoc biurowa;
Max Grieger, ślusarz;
Paul Grieger, ślusarz;
Ida Haberzettel, krawcowa;
Rudolf Haberzettel, inwalida;
Karl Heider, dorożkarz;
Konrad Kraft, mistrz szewski,
Wilhelm Kruber, rencista;
Alfred Nitter, malarz;
Martha Saffer, wdowa;
Ernst Schadych, robotnik;
Karl Schenk, czeladnik szewski;
Benno Schuftan, robotnik;
Alfred Wirth, litograf;
Edwin Zwirner, urzędnik bankowy. Mieszka w nim również Karl Heider, handlowiec - właściciel budynku przy Herrenstrasse 2. Jeszcze żyje w 1935 roku (spis poprawiła i uzupełniła Advena z Forum Historii Oleśnicy - dziękuję).
Dom ten miał również numer 2 II, czyli jakąś przybudówkę (która może obecnie też istnieje) mającą numerację rzymską II. Ciekawe ile osób mieszka obecnie w tym budynku?
O Konradzie Krafcie, szewcu, słuch zaginął. W 1935 r. nie mieszka w Oleśnicy żaden mężczyzna o tym nazwisku.
Historia tych trzech rodzin rzemieślniczych, mających przed 1913 roku zakłady przy ul. Sejmowej 2, nie kończy się. Przypadki sprawiają, że kiedyś ponownie na nich natrafimy. Przykład - po opublikowaniu na stronie zdjęcia pokazującego sklep Dannemanna w 1933 r. - odezwała się rodzina właściciela z Anglii. Czekam na ich obiecane wspomnienia z okresu 1933-1945 r. dotyczące społeczności żydowskiej.
Od autora • Lokacja miasta • Oleśnica piastowska • Oleśnica Podiebradów • Oleśnica Wirtembergów
Oleśnica za Welfów • Oleśnica po 1885 r. • Zamek oleśnicki • Kościół zamkowy • Pomniki • Inne zabytki
Fortyfikacje • Herb Oleśnicy • Herby księstw • Drukarnie • Numizmaty • Ciekawostki (ponad 400 tematów)
Książęce krypty • Kary - pręgierz i szubienica • Wojsko w Oleśnicy • Walki w 1945 roku
Renowacje zabytków • Biografie znanych osób • Zasłużeni dla Oleśnicy • Artyści oleśniccy
Autorzy • Rysowali Oleśnicę • Fotograficy • Wspomnienia osadników • Mapy
Co pod ziemią? • Landsmannschaft Oels • Wydawnictwa oleśnickie • Recenzje
Bibliografia • Linki • Podziękowania • Zauważyli nas
Alte Postkarten - widokówki • Fotografie miasta • Rysunki • Interpelacje radnych • Odeszli
Nowości