1214 |
W jednym z dokumentów wystawionych przez księcia Henryka I Brodatego wspomina się o dochodach z targu m.in. w Oleśnicy przekazywanych premonstratensom (norbertanom) wrocławskim. Panuje powszechna wśród historyków opinia o sfałszowaniu tego dokumentu. Powstał on zapewne ok. 1232 r. - Ma on duża wartość historyczną bo to jeden z najstarszych śląskich falsyfikatów. Niedawno trafił z USA do Polski. |
1230 |
Henryk Brodaty w dokumencie wystawionym w Oleśnicy wspomina jako proboszcza kościoła świętego Jana Ewangelisty w Oleśnicy mistrza Tomasza, kanonika wrocławskiego, kanclerza księcia Henryka Brodatego. To oznacza, że wówczas istniała Oleśnica, parafia i kościół św. Jana, który musiał przynosić niemałe dochody i zajmować eksponowane miejsce w diecezji wrocławskiej i księstwie. |
1238 |
Książę Henryk Pobożny zatrzymuje się ze swoim orszakiem w Oleśnicy. Istnieje wzmianka o dworze, a może już grodzie książęcym. |
1247 |
W tym okresie, a może i wcześniej powstaje kasztelania, bo już w 29.04.1247 roku w podpisie jednego z dokumentów wystawionego przez Bolesława II Rogatkę znajduje się podpis kasztelana oleśnickiego Ceszęty - "Cesenta castellano de Olesnic". W. Mrozowicz, w najnowszej monografii Oleśnicy jest zdania, że było to stanowisko kasztelana - burgrabiego zamku książęcego. |
1250
|
9.06.1250 r. Papież Innocenty III potwierdza przywileje w Oleśnicy OO. Kanoników Laterańskich św. Augustyna. |
1253-1254 |
W 1253 r., w czasie jednego z licznych zatargów pomiędzy braćmi, Konrad głogowski wraz z książętami wielkopolskimi najechał północną część księstwa wrocławskiego, a w 1254 r. Przemysł I złupił nieobronną Oleśnicę. |
1255 |
22.02.1255 r. książę wrocławski Henryk III lokuje Oleśnicę na prawie średzkim. |
1256 |
Książę Henryk III potwierdza przywileje OO. Augustianów w Oleśnicy. |
ok.1290 |
Henryk III głogowski rozpoczyna wybijanie kwartników, zastępujących liche brakteaty. Potem wybijane także w Oleśnicy i księstwie oleśnickim. |
1294 |
Książę Henryk Głogowski zajmuje Oleśnicę. |
ok.1300 |
Wacław II - król czeski wprowadza do obiegu "grosze praskie" - najpopularniejszą monetę w Europie Środkowej w XIV i XV w. |
1301, 1307 |
Wzmiankowany jest szpital św. Jerzego (w obecnym rozumieniu - przytułek). |
1310 |
Przy dokumencie wystawionym przez wójta oleśnickiego - Stefana w dniu 28.03.1310 r. znajduje się najstarsza pieczęć miasta. |
1312-1313 |
W wyniku podziału Księstwa Głogowskiego powstaje Księstwo Oleśnickie. Ks. Bolesław prawdopodobnie już rezyduje w Oleśnicy, o czym świadczą miejsca wystawiania dokumentów. Może to wskazywać, że już wtedy Oleśnica stanowi stolicę księstwa. |
1315 |
W mieście panuje głód. Odnotowano przypadki kanibalizmu. |
1320/ 1321 |
Książę Konrad I, także zwany Namysłowskim przenosi swoją rezydencję z Namysłowa do Oleśnicy. Ostatecznie następuje to w 1323 r. |
1323 |
Książę Konrad I zrzeka się praw do Korony Polskiej na rzecz Władysława Łokietka i wspiera go zbrojnie. |
1323 |
Wszczęto budowę gotyckiego zamku warownego. |
1329 |
Księstwo oleśnickie staje się lennem czeskim |
1329 |
9.05.1329 r. jako ostatni z książąt śląskich - Konrad I składa hołd księciu Janowi Luksemburskiemu, Królowi Czeskiemu. Oleśnica w tym czasie liczy od 1.000 do 1.200 mieszkańców. |
1339 |
Książę Konrad I wykupuje Bierutów za 1700 grzywien praskich od księcia Bolesława legnickiego. |
1340 |
OO. Augustianom w Oleśnicy zostaje przekazany szpital św. Jerzego i szkoła. Z tego roku pochodzi informacja o istnieniu innej szkoły i pierwszym Burmistrzu Miasta Oleśnicy o nazwisku Henryk Stolp, oraz ośmiu senatorach miejskich. |
1348 |
Wydanie przez kancelarię Karola IV Luksemburskiego dokumentów inkorporacyjnych formalnie włączających Śląsk do "Korony Królestwa Czeskiego". |
1349 |
Miasto nawiedza zaraza |
1357-1369 |
Po bezpotomnej śmierci Piastów bytomsko-kozielskich (1355 r.) - Książę Konrad I odziedziczył Koźle i po 12 latach połowę Bytomia i pólnocną część księstwa bytomskiego. |
1358 |
Książę Konrad I wykupuje Milicz. |
1360 |
Zajęto i obrabowano miasto Oleśnicę. |
1366
(1360?) |
Umiera książę Konrad I. Oleśnicę wraz z księstwem przejmuje po ojcu syn z drugiego małżeństwa, Konrad II. |
1371 |
Księżna Ofka, żona Konrada I, funduje kaplicę którą dobudowano do kościoła p.w. Bożego Ciała. |
1380 |
21.09.1380 r. książę Konrad II sprowadza do Oleśnicy z Pragi 00.Benedyktynów tzw. "Braci Słowiańskich". Z tegoż roku prawdopodobnie pochodzi figura tarczownika umieszczona nad bramą wjazdową do zamku. |
1387 |
książę Konrad II u boku króla Władysława Jagiełły bierze udział w wyprawie krystianizacyjnej na Litwę. |
1390 |
Miasto zostaje zajęte i splądrowane w noc św. Bartłomieja przez wojewodę poznańskiego Bartosza z Wiszemburga. |
1391 |
Konrad II wraz z Henrykiem VII głogowskim podejmują nieudana próbę zdobycia Wschowy i włączenia jej do księstwa oleśnickiego. Tym samym występują przeciwko królowi Władysławowi Jagielle. |
1395 |
W mieście panuje zaraza, pochłania wiele ofiar. |
1400 |
Dobudowano wieżę do kościoła NP Marii. |
1402 |
Umiera książę Konrad II, księstwo przejmuje Konrad III - syn Konrada II. Kontynuuje politykę przyjaźni z królem W. Jagiełłą. |
1407 |
Wykupiono dziedziczny urząd Wójta. |
1409 |
Książę Konrad III przewodniczy poselstwu, które rozsądza spór o Drezdenko, pomiędzy Krzyżakami a Królem Polski Władysławem Jagiełłą. |
1410 |
Konrad Biały bierze udział po stronie Krzyżaków w bitwie pod Grunwaldem. Trafia do niewoli. Zostaje zdobyta chorągiew Księstwa Oleśnickiego. Ojciec (Konrad III) wydziedzicza Konrada Białego. Kronikarz Sinapius podaje, że w tym roku zostaje poszerzony obszar miasta w kierunki północno-wschodnim. Włączono osadę Augustiańską w obręb murów obronnych. Jest także wzmianka o murowanym Ratuszu. |
1411 |
Książę Konrad III rozstrzyga spór pomiędzy Królem Czeskim Wacławem, a miastem Wrocławiem. |
1412 |
W końcu miesiąca grudnia umiera Książę Konrad III. Książę oleśnicki Konrad bierze udział w turnieju rycerskim w Budzie (Węgry) - wg kroniki Długosza. |
1413 |
Po śmierci ojca władanie księstwem przechodzi w ręce księcia Konrada V, zwanego Konradem Kątckim (Kantnerem). |
1414 |
Książę Konrad VII Biały - Starszy, u boku Króla Jagiełły, walczy przeciw Krzyżakom. |
1419 |
Miasto otrzymuje przywilej targu solą, chmielem, warzenia piwa i wyszynku wina. |
1421 |
Konrad V oleśnicki wystawia oddział 60 zbrojnych na pomoc Zygmuntowi Luksemburskiemu w walce z husytami. |
1422 |
Zygmunt Luksemburski po raz pierwszy mianuję starostę (wicekróla) całego Śląska. Zostaje nim biskup wrocławski Konrad IV (z linii Piastów oleśnickich). |
1423 |
Książę oleśnicki (oraz inni książęta śląscy) przystępuje do sojuszu Zygmunta Luksemburskiego z Krzyżakami. Oczekują, że po zwycięskiej wojnie z Jagiełłą nastąpi rozbiór Polski i książęta śląscy otrzymają "co do nich czy do ich przodków od dawna należało" |
1428 |
Biskup wrocławski Konrad IV jako starosta dowodzi wojskami pod Nysą. W starciu z husytami ponosi klęskę. |
1429
-1432 |
Wojna z Husytami, w czasie której mieszczanie opuścili i spalili miasto. W trakcie walk z husytami Konrad Biały zajmuje Gliwice i nakazuje wymordować straszyznę husycką. W tym czasie prawdopodobnie wybudowano synagogę (obecnie kościół p.w. Zbawiciela). |
1433 |
Ufundowano najstarszy dzwon dla kościoła zamkowego p.w. św. Jana Ap. o średnicy 102 cm i imieniu Jan (Hans); dzwon odlany został przez ludwisarza Michała Schikila. |
1437 |
Zaraza w mieście. |
1439 |
Książę Konrad VII Biały popiera w staraniach o tron czeski Władysława Jagiellończyka. Do swojego wojska zaciąga ludzi o podejrzanej reputacji. |
1443 |
6.06. 1443 r. Odnotowano trzęsienie ziemi w Oleśnicy (także i we Wrocławiu) |
1453(4) |
Jerzy z Podiebradu (namiestnik i wielkorządca Czech) kupił ziemię kłodzką i księstwo ziębickie. W przyszłości związane z księstwem oleśnickim. |
1459 |
król Jerzy z Podiebradu podniósł ziemię kłodzką do rangi suwerennego hrabstwa. Później książęta oleśniccy z rodu Podiebradów tytułowali się także hrabiami kłodzkim. Podniesienie Wiktora, najstarszego syna króla Jerzego, na księcia Świętego Cesarstwa Rzymskiego, księcia ziębickiego i hrabiego Kłodzka. Potem tytuł książąt Świętego Cesarstwa Rzymskiego nosili Podiebradowie oleśniccy. |
1460 |
Miasto Oleśnica popada w zatarg z miastem Wrocławiem. |
1461 |
Po zdobyciu zamku wołczyńskiego przez siły wrocławsko-namysłowskie (14 stycznia 1461r.), z którego dokonywali wypadów rycerze - rabusie, właściciel zamku Hanz Borschwic został na polecenie księcia oleśnickiego spalony na rynku w Oleśnicy. |
1466 |
W mieście panuje zaraza. |
1465
|
Mistrzowie murarscy Mikołaj Hoferichter i Mikołaj Fischer rozpoczynają rozbudowę kościóła parafialnego w Oleśnicy. |
1469 |
W kościele zamkowym dokonano podwyższenia i założono sklepienie. |
1471 |
Zmarł książę Konrad VIII Czarny, syn Konrada V Kątckiego, władca Oleśnicy. Zmarł Jerzy z Podiebradu. Po nim Władysław Jagiellończyk obejmuje tron czeski. W drodze do Czech towarzyszą mu książęta śląscy - m.in. Konrad X oleśnicki |
1473 |
Ufundowano drugi dzwon dla kościoła św. Jana Ap. - zamkowego o średnicy 145 cm, który odlał ludwisarz Mikołaj Opitz. |
1474 |
W odwecie za poparcie Kazimierza Jagielończyka (króla Polski) i Władysława Jagiellończyka (króla Czech) przez Konrada Białego - wojska króla węgierskiego Macieja Korwina plądrują ziemię Oleśnicką i Oleśnicę. |
1480 |
Konrad Biały zapisuje swoje władztwo nad księstwem oleśnickim - królowi Maciejowi Korwinowi. Syn Macieja - Jan miał dziedziczyć m.in. księstwo oleśnickie. |
1489 |
Konrad Biały buntuje się przeciwko Maciejowi Korwinowi. Ten wysyła wojsko, które zajmuje całe księstwo i zmusza Konrada do osiedlenia się na zamku Uraz z rocznym uposażeniem 1600 talarów. |
1490 |
Po śmierci króla Korwina - Konrad Biały ponownie odzyskuje Księstwo Oleśnickie, ale bez Sycowa. |
1491 |
Zawarcie w Koszycach umowy pomiędzy Władysławem Jagiellończykiem a jego młodszym bratem Janem Olbrachtem. Na mocy kontraktu Jan Olbracht (wyrzekał się roszczeń do korony węgierskiej) miał przejąć w perspektywie m.in. księstwo oleśnickie. Terytorium to mógł posiadać do czasu objęcia tronu polskiego. |
1492 |
21.09.1492 r. umiera bezpotomnie ostatni z Piastów książę Konrad IX Biały Młodszy, władca księstwa oleśnickiego. Księstwo oleśnickie przechodzi w ręce Władysława Jagiellończyka, gdyż Jan Olbracht objął tron polski a ponadto złamał warunki kontraktu koszyckiego. Przez prawie 3 lata król Władysław ściąga zyski z księstwa oleśnickiego. |
1495 |
30.04.1495 r. Król Władysław Jagiellończyk odstępuje księstwo oleśnickie synowi byłego króla czeskiego Jerzego z Podiebradu, Henrykowi I Ziębickiemu za majątek Podiebrady i 5.000 kóp groszy praskich. Książę Henryk potwierdza prawa żydów w Oleśnicy. |
1498 |
Pierwszy pochówek w krypcie podiebradów pod ołtarzem głównym kościoła zamkowego(?). Księżna Anna (9 lat) córka Wiktoryna Podiebrada i Małgorzaty Paleolog. Epitafium Anny umieszczono nisko w dolnej części płyty nagrobnej Księcia Jerzego. Wg innych danych krypta była wykonana dopiero w 1511 r. Sądzi się, że pochowano ją przy jednym z bocznych ołtarzy nazywanym ołtarzem książąt oleśnickich? Mogła być także pochowana pod posadzką kościoła. |
1499 |
Mieszczanie wykupują przywilej sprzedaży piwa po wsiach. |
1500 |
Rozbudowano kościól zamkowy. Z tego roku pochodzi kamienna chrzcielnica w kościele św. Jana Apostoła. |
1505 |
Biskup wrocławski Jan IV Roth, przyłącza kościół i klasztor św. Jerzego do kościoła NP Marii. W tym roku połączono obydwa kościoły w jeden i dokonano przeorientowania. |
1510 |
Kościół zamkowy - św. Jana Ap. otrzymuje nowy ołtarz gotycki. |
1511 |
Złotnik oleśnicki, Krzysztof Peschl wykonał puchar Bractwa Kurkowego. |
1515 |
Kronikarz śląski, Bartłomiej Stenus opisuje księstwo oleśnickie jako leżące po polskiej stronie Odry. |
1521 |
Sporządzono dokument inwentaryzujący i opisujący gotycki zamek w Oleśnicy, przejęty przez Podiebradów. Ufundowano trzeci dzwon o średnicy 83 cm z ornamentacją roślinną, dla kościoła św. Jana Apostoła. |
1526 |
Księstwo oleśnickie pod panowaniem Habsburgów (1526-1741) |
1526 |
Po
śmierci króla czeskiego, Ludwika Jagiellończyka (1516-1526), syna króla
Władysława, na mocy wcześniejszych układów dynastycznych, Oleśnica wraz
z całym Śląskiem dostała się pod panowanie Habsburgów. Władzę objął król
czeski i węgierski (1526-1564), a następnie niemiecki (1556-1564), Ferdynand
I Habsburg (koronowany na cesarza w 1556 r.). |
1527 |
W związku z zagrożeniem tureckim mieszczanie uchwalają dobrowolny podatek na rzecz obrony miasta. |
1529 |
Żydzi oleśniccy zakładają pierwszą w Oleśnicy, a drugą na Dolnym Śląsku drukarnię. |
1530 |
29.07. 1530 w Oleśnicy wydrukowano "Pięcioksiąg Mojżesza". |
1533 |
Krakowski drukarz żydowski, Samuel Halicz odkupuje drukarnię w Oleśnicy. |
1535
|
1.09.1535 r. piorun zniszczył drukarnię żydowską i uszkodził Ratusz, co było przyczyną pożaru miasta. Pożar stał się pretekstem do pogromu i wypędzenia Żydów z Oleśnicy. Synagogę zamieniono na magazyn a potem na Arsenał Miejski. Poszerzono wejścia do arsenału (kościoła) dla wtaczania armat. |
1536 |
Książę Jan Podiebrad żeni się z Krystyną Katarzyną Szydłowiecką. Odbudowano uszkodzony Ratusz Miejski. |
1538 |
Wprowadzono
protestantyzm w księstwie oleśnickim. Pierwszym pastorem protestanckim
w Oleśnicy zostaje Jerzy Pelargus przezwanym "Bocianem" z Namysłowa.
Obejmuje kościół zamkowy pw. św. Jana Apostoła. |
1541 |
Marcin Luter w dowód uznania za szerzenie protestantyzmu podarował księciu Henrykowi II Podiebradowi (bierutowskiemu) biblię z dedykacją. Biblia ta do roku 1885 znajdowała się w bibliotece książęcej, którą potem przewieziono do Drezna. Biblię podobno eksponowano w Pałacyku Japońskim. |
1542
|
Rozpoczęto przebudowę gotyckiego zamku. |
1545 |
W mieście powstają wodociągi. Woda dwoma rurociągami drewnianymi jest dostarczana do rynku. |
1549 |
Płonie w Oleśnicy jedna z ulic. |
1550 |
Dobrowolny podatek na obronę miasta zamieniono na stały. |
1554 |
Książę Jan odzyskuje Księstwo Ziębickie. Wykonano płytę nagrobną - epitafium księcia Jerzego z Podiebradu, w kościele św. Jana |
1555 |
W kościele NP Marii i św. Jerzego odprawiono pierwsze nabożeństwo protestanckie.
W zamku w balustradzie ganku zachodniego skrzydła umieszczono płytę z płaskorzeźbą księcia Jana Podiebrada i jego żony Krystyny z Szydłowieckich. |
1556 |
Umiera Krystyna Szydłowiecka. Wykonano sarkofag księcia Jana z Podiebradów i jego małżonki Krystyny z Szydłowieckich, który aktualnie znajduje się w Mauzoleum Wirtembergów przy kościele zamkowym św. Jana Apostoła. |
1557 |
Kolejny pożar miasta. Wybudowano kościół św. Wawrzyńca i dom wodociągów w okolicy Bramy Bydlęcej (Namysłowskiej). |
1558 |
Odnowiono kościół zamkowy p.w. św.Jana Apostoła, |
1559 |
15.08.1559 r. kolejny pożar miasta w czasie którego spłonęło 130 domów i Ratusz Miejski. |
1561 |
Książę Jan żeni się ponownie, z księżniczką Małgorzatą Brunświcką. Ukończono przebudowę zamku i zwieńczono wieżę. Na jej balustradzie posadowiono osiem wykutych w kamieniu lwów z tablicami. Z tego roku pochodzi intarsja na II piętrze pałacu zamkowego. |
1562 |
Ukończono budowę pałacu zamkowego i przebudowę obwarowań zamkowych. |
1563 |
Książę Jan funduje czwarty dzwon o średnicy 97 cm dla kościoła św. Jana Apostoła. |
1565 |
Umiera książę Jan z Podiebradów. Zaczęto rozbudowę kościoła i podwyższono nowe sklepienie. Rządy w księstwie obejmuje jego syn Karol Krzysztof. Panuje krótko i umiera w 1569 r. |
1569 |
Książęta Henryk III i Karol II ustanowiają nową komorę celną na Psim Polu oraz podwyższają cło na komorze w Jenkowicach |
1574 |
20.10.1574 r. aptekarz Jerzy Hogiel zakłada w Rynku pierwszą aptekę "Pod Lwem". Książę Henryk i Karol nadają przywileje aptekarzowi Marcinowi Scali. |
1584 |
Oleśniccy złotnicy uzyskują przywilej wykonywania zawodu w Oleśnicy tylko przez dwóch rzemieślników. |
1594 |
5.12.1594
r. Melchior Eccard zakłada na polecenie Karola II pięcioklasową szkołę średnią
- "Gimnazjum Ilustre". Książę ziębicko-oleśnicki Karol II ufundował Bibliotekę łańcuchową rozmieszczoną w kościele zamkowym. |
1596 |
W kościele zamkowym wzniesiono drewniane empory i zaplecki. |
1600 |
W zamku ukończono budowę krużganków przez kamieniarzy, którymi kierował Adam Hoffmann (już wiadomo, że było to w 1608 r) |
1602 |
W mieście grasuje zaraza. |
1602 |
7.03.1602 miasto niszczy trąba powietrzna. |
1603 |
Przebudowano barbakan i podwyższono jego mury wg projektu Hansa Schneidera z Gdańska. |
1604 | Na bramach miejskich umieszczono płyty z tarczami herbowymi Karola II i jego żony. Tarcze te obecnie znajdują się w zachowanej klatce schodowej Ratusza. |
1605 | kościele zamkowym zainstalowano ambonę ufundowaną ze składek mieszczan. Wykonaną za 400 talarów we Wrocławiu wg projektu G. Hendrika z Amsterdamu; stolarkę wykonał Marcin Riedlla, roboty malarskie wykonał Oleśniczanin Fredryk Lochner; rzeźby G. Hendrik. |
1606 | Książę Karol II buduje skrzydło południowe zamku, które ukończono w 1608 r. |
1607 | Założono
park zamkowy. Zakończono budowę empor w kościele. |
1609 | Odnowiono kościół Św. Jerzego. |
1616 | Książę Karol II buduje przejście kryte z pałacu zamkowego do kościoła zamkowego p.w. św. Jana Apostoła. |
1617 | Umiera książę Karol II z Podiebradów. |
1619 | Otynkowano wieżę kościoła zamkowego p.w. św. Jana Apostoła. |
1620 | Nadbudowano
wieżę kościoła zamkowego św. Jana Ap. do wysokości 110 łokci (63 m) i zwieńczono
hełmem. Nawrót cholery, zmarło 267 osób. |
1626 | Blokada miasta przez Szwedów. |
1627 |
Korpus Wallensteina zdobywa (?) Oleśnicę |
1630 | Wybuch zarazy, umiera 483 osoby. |
1631 |
Ponowny wybuch zarazy, umierają 404 osoby. |
1634 | 15.03.1634
r. szwedzki generał Duval zajął i splądrował miasto. Spalono kościoły św.
Mikołaja i św. Wawrzyńca oraz dom wodociągów. Szwedzki generał Wittemberg
niszczy obwarowania miejskie, a straty miasta wyniosły 113.000 talarów.
Do roku 1643 miasto zostało splądrowane pięciokrotnie (czterokrotnie?). Epidemia w mieście powoduje zgon około 874 mieszkańców. |
1635 | 1.09.1635 r. wichura wyrządza w mieście wielkie szkody i strąca wieże kościołów. |
1640 | Szwedzki generał Stalhansch ponownie grabi i okupuje miasto. W tym roku zniszczono kościółek cmentarny św. Anny. |
1643 | 1.01.1643 r. wojska cesarskie po bardzo wyczerpujących walkach zajmują miasto. |
1644 | W Oleśnicy wydrukowano polską książkę M. Dobrackiego pt. "Wytworny Polityk". |
1647 | Umiera ostatni z rodu Podiebradów Karol Fryderyk, a jego córka Elżbieta Maria wychodzi za mąż za księcia Sylwiusza Nimrode Wirtemberga |
1648 | Szwajcar Mateusz Merian pokazuje panoramę miasta Oleśnicy. |
1649 | Sylwiusz Nimrode oficjalnie obejmuje księstwo oleśnickie. Drukowano polskie modlitewniki tłumaczone z języka niemieckiego. |
1683 | Wybudowano "Dom Wdów" po zmarłych pastorach i nauczycielach, ufundowany przez księcia Sylwiusza Fryderyka. |
1652 | Wyremontowano
dwie bramy miasta - Bydlęcą (zw. Namysłowską) i Oławską (zw. Wrocławską). Rada Miejska popada w konflikt z cechami rzeźników i piekarzy. |
1654 | Odnowiono kościół zamkowy - św. Jana Apostoła. |
1655 | W kościele zamkowym wybudowano lożę książęcą. |
1659 | W kościele parafialnym organy otrzymują nowy mechanizm i wystrój zewnętrzny. |
1666 | 23.02.1666 wydano polska książkę pt. "Poseł krotochwilny". |
1668 |
Wydrukowano i wydano gramatyke polską M.G. Dobrackiego. |
1669 |
Wydano w Oleśnicy podręcznik nauki języka polskiego dla Niemców A. Gdacjusza. |
1670 | Wybudowano pierwszy "Dom Komediowy" /teatr/ w Oleśnicy.
|
1671 | 19.06.1671
miasto nawiedza trąba powietrzna. Cech Krawców funduje nowe pokrycie dzwonnicy kościoła parafialnego - NP. Marii i św. Jerzego. |
1680 | Piorun uszkodził wieżę kościoła NP Marii i św. Jerzego. |
1682 | Odbudowano
kościółek cmentarny św. Anny Naprawiono wieżę kościoła parafialnego. Wydrukowano polską książkę "Krześciańskie Przymioty" autorstwa S. Gretiusa. |
1683 | Powstaje sześcioklasowe Gimnazjum Miejskie. |
1685 | Ufundowano nowe organy dla kościoła św. Jana Apostoła - zamkowego, budowę organów zakończył w roku 1686 Wagner z Wrocławia.Wykonano nowy prospekt organowy |
1687 | Wydano polską książkę pt."Dyszkurs o Dobrych manierach" A. Gdacjusz z Kluczborka, oraz Kaspra Neumanna pt."Treść wszystkich modlenia się sposobów..." modlitewnik przełożony na język polski przez Jana Ernesti. |
1695 |
Pastor Beniamin Dexter przebudowuje Arsenał Miejski (dawną bożnicę) na kościół ewangelicki |
1698 | 12.05.1698 r. książę Krystian Ulryk z Wurtembergów buduje przy kościele zamkowym nad kryptą grobową Mauzoleum rodzinne na wzór Legnickiego Mauzoleum Piastów . |
1700 | Odnowiono wnętrze kościoła parafialnego, |
1703 | Kościół farny p.w. NP Marii i św. Jerzego otrzymuje nowe wyposażenie. |
1706 | W Lipsku wydrukowano kronikę oleśnicką pt. "Olsnographie", opracowana przez Jana Sinapiusa. |
1707 | Trąba powietrzna łamie górne części wieże kościołów św. Jana Ap. i NP Marii i św. Jerzego oraz wyrządza wiele szkód w zabudowaniach miasta. |
1708 | Wybudowano nowy barokowy ołtarz główny w kościele św. Jana Apostoła. |
1710 | W mieście panuje zaraza w czasie której umierają 2.263 osoby, przeżyło 840 osób, oraz 505 osób nie chorowało. Ogólnie zarazę przetrwało 1.345 osób, grabarzem w czasie zarazy był Michał Lodowski. |
1720 | Miasto zostaje obsadzone przez garnizon Cesarskich Wojsk Austriackich, który przebywa w Oleśnicy do roku 1727. |
1727 | Na wieży
kościoła św. Jana pękł dzwon, który ponownie odlano. Oleśnicka gmina katolicka korzysta wspólnie z Garnizonem Wojsk Austriackich z kaplicy przed Bramą maryjacką p.w. "Bożego Ciała" /?/. |
1730 | O godzinie 2.oo w nocy 20.04.1730 r. wybuchł wielki pożar miasta, który trwał do godziny 12.oo 22.04.1730 r. Z pożaru ocalało pięć domów mieszkalnych, zamek, Kościoły św. Jana Ap. i NP Marii - św. Jerzego. |
1733 | Kościelna wieża "Zbawiciela" została zwieńczona i zakończona chorągiewką. |
1734 | Księżna Sybilla odnawia i przebudowuje spalony kościół Chrystusa Zbawiciela (dawną bożnicę żydowską), z tego roku pochodzi ołtarz główny z niemalowanego drewna i barokowy wystrój. |
1738 | Z inicjatywy księdza katolickiego Pientaga gmina katolicka w Oleśnicy uzyskuje cesarskie pozwolenie na budowę kościoła w mieście p.w. św. Trójcy. |
1741 | Księstwo oleśnickie w państwie pruskim |
1741 | Rozpoczęto budowę katolickiego kościoła w Oleśnicy p.w. Św. Trójcy. |
1744 | Księstwo oleśnickie obejmuje Karol Christian Erdmann. Ukończono budowę kościoła Św. Trójcy i ołtarza głównego. Piorun uszkodził wieżę kościoła Św. Trójcy. |
1745 | Kościół św. Trójcy oddano do użytku. |
1748 | Namalowany został na ścianie prezbiterium obraz ołtarza głównego. |
1750 | F.B. Wernher narysował szkicowy plan miasta Oleśnicy. Feliks Scheffler maluje wnętrze kościoła Św. Trójcy. |
1754 | Wieżę
kościoła św. Jana Ap. zwieńczono mitrą książęcą i założono chorągiewkę w
formie orła z wyciętą datą. Kościół Św. Trójcy otrzymuje rangę kościoła parafialnego. |
1760 | Wojska rosyjskie plądrują miasto i ziemie oleśnickie. |
1776 | Architekt książęcy, Jerzy Wilhelm Heller podwyższa wieżę i zwieńcza ją hełmem. |
1785 | Miasto zamieszkuje 3.158 mieszkańców. |
1790 | Krystian Tischbein wykonuje supraporty nad niektórymi drzwiami w zamku. |
1791 |
Naprawiono uszkodzona wieżę kościoła Sw. Trójcy. |
1791 | Stany Oleśnickie fundują kolumnę jubileuszową z okazji 50-lecia pożycia małżeńskiego księcia oleśnickiego Karola Chrystiana Erdmana Wirtemberga, ostatniego z dynastii, z Marią Zofią Wilhelminą Solms-Laubach. Kolumna posadowiona została przed fosą zamkową, projektował ją Jan Karol Leyser, a wykonał Marcin Blacha z Wrocławia. |
1793 | W tym roku (formalnie w 1795) księstwo Oleśnicko-Wirtemberskie przechodzi w ręce książąt brunszwicko-luneburskich. |
1794 | Ponownie poprawiano wieżę kościoła Św.Trójcy. |
1798 | W kościołach ewangelickich Księstwa Oleśnickiego wprowadza się ograniczenia używania języka polskiego. Polskie kazania mogą być wygłaszane w kościołach co 14 dni. |
1799 | Architekt książęcy J.W. Heller przebudowuje wieżę kościoła NP Marii i św. Jerzego, nadając jej wygląd wieży kościoła Mariackiego w Berlinie przy Alexander Platz. |
1805 | Książę Fryderyk Wilhelm z Brunświku obejmuje Księstwo Oleśnickie. Powstaje średnia szkoła dla dziewcząt. |
1807 | Oleśnicę
zajmują wojska bawarskie pod dowództwem napoleońskiego generała Clapareda,
który rezydował w zamku. |
1808 | Wprowadzono nową organizację miasta, powołano samorząd miasta, na czele którego stał Burmistrz i 10 Senatorów. Miasto liczy 4.400 mieszkańców. |
1813 | 15.03.1813 r. na peryferiach miasta w wiosce Spalice dochodzi do spotkania rosyjskiego cara Aleksandra I z królem Prus Fryderykiem Wilhelmem III, których podejmowano w Oleśnicy. |
1815 | Zmiany w organizacji powiatu oleśnickiego. |
1820 | Utworzono Miejską kasę Oszczędnościową. |
1821 | Superintendent Kościoła Ewangielickiego Fryderyk Gottlieb wydaje zakaz głoszenia kazań w kościołach Księstwa Oleśnickiego w języku polskim. |
1822 | Wybucha kolejny pożar miasta. |
1823 | 23.03.1823 r. płonie Ratusz i 78 posesji w mieście. Zakończono budowę bramy cmentarnej przy ul. Wojska Polskiego i otwarto nowy cmentarz miejski, jednocześnie dokonano likwidacji cmentarzy przykościelnych w mieście. |
1824 | Rozpoczęto odbudowę ratusza Miejskiego. W tym czasie w mieście było 6 kościołów, 23 budowle publiczne, 532 domy prywatne i 4.960 mieszkańców. |
1824 | W kościele NP Marii odbywają się jeszcze nabożeństwa protestanckie w j. polskim. |
1826 | Zakończono odbudowę Ratusza Miejskiego, z tego roku pochodzi zwieńczenie wieży ratuszowej. Księstwo przejmuje (dokładniej w 1824 r.) książę Wilhelm i łączy je secundogeniturą z Księstwem Brunświckiem. |
1829 | Dokonano remontu wieży kościoła św. Trójcy |
1830 | W mieście panuje cholera. |
1833 | Ukazuje się "Tygodnik Księstwa Oleśnickiego", wydawany przez drukarnię w Oleśnicy. |
1837 | W Oleśnicy nawrót cholery. W nowo wydanej "Olsnografi" w Zgorzelcu odnotowano, że w mieście znajdują się: 1 szkoła ewangelicka z 4-ma nauczycielami, 1 szkoła katolicka z 2-ma nauczycielami, 1 szkoła biedoty z 2-ma nauczycielami, 1 szkoła żydowska z 1-ym nauczycielem. |
1840 | W miejscu
spotkania cesarzy w Spalicach posadowiono kamień pamiątkowy. Z tego roku pochodzi pochodzi informacja o odrębnym cmentarzu żydowskim przy ul. Leśnej. |
1847 | Powiększono szkołę katolicką do trzech klas. |
1849 | W mieście ponownie grasuje zaraza. |
1850 | Zgodnie z zarządzeniem władz pruskich, Oleśnica została uznana za miasto garnizonowe. W mieście rozpoczyna stacjonowanie pułk dragonów. Nawrót cholery w mieście. |
1853 | Powstaje prywatna szkoła przy ul. Bocianiej 4, w mieście jest 97 majstrów szewskich i 5 garbarzy. |
1856 | Ukazuje się "Gazeta Oleśnicka". |
1858 | Oleśnica liczy 6.482 mieszkańców i 750 wojskowych. |
1860 | Rozpoczęto budowę wodociągów miejskich. W Oleśnicy pojawia się jednostka piechoty. |
1861 | W mieście utworzono Ochotniczą Straż Pożarną. Wybudowano remizę |
1866 | W mieście panuje epidemia tyfusu. |
1867 | 2.02.1867 r. w mieście rozpoczęto budowę urządzeń komunalnych. |
1868 | 5.11.1868
r. uruchomiono linię kolejową do Wrocławia oraz wybudowano dworzec kolejowy.
Wybudowano gazownię miejską. Rozebrano trzy bramy miejskie: Oławską /Wrocławską/, Bydlęcą /Namysłowską/, Marjacką, a miasto liczy 6.710 mieszkańców bez wojska, |
1871 | Miasto liczy 8.132 mieszkańców. |
1872 | Rozpoczęto budowę koszar dragonów przy Wartenbergerstrasse. Wybudowano budynek koszar przy Nachodstrasse 10. |
1873 | wybudowano kolumnę "Zwycięstwa" przed Ratuszem wg. projektu Jana Karola Ludeckiego. Rzeźbę Victorii zaprojektował August Wittig. |
1874 | Oleśnica
otrzymuje połączenie kolejowe z Warszawą i Gnieznem. Wybudowano rzeźnię miejską.4.10.1874 r. Otwarto fabrykę kapeluszy i filcowych pantofli, która została przekształcona w fabrykę obuwia przy ul.Kilińskiego. |
1875 | 2.07.1875 r. powstaje plan zagospodarowania przestrzennego miasta Oleśnicy. Utworzono Królewskie Ewangelickie Seminarium Nauczycielskie w Oleśnicy. |
1876 | Wybudowano koszary piechoty (jegrów) przy ul. Wojska Polskiego. |
1878 | Powołano do życia Stowarzyszenie Upiększania Miasta. |
1880 (1860) | Wybudowano więzienie miejskie przy ul Wały Jagiellońskie. |
1881 |
Wybudowano szkołę nr 2 przy ulicy Różanej. |
1882 | W Oleśnicy urodził się prof. dr med. Antoni Cieszyński, Dziekan Wydziału Lekarskiego na Uniwersytecie Lwowskim. |
1883 | Rozpoczęto
budowę szpitala miejskiego. Wykonano dwie pierwsze wiercone studnie do głębokości 104 m. |
1884 | Umiera książę Wilhelm. Otwarto bibliotekę pedagogiczną dla oleśnickich nauczycieli. Wybudowano nową żeńską szkołę średnią "Liceum" przy ul. Kilińskiego 19. |
1885 | 1.02.1885 r. następca tronu Fryderyk Wilhelm, późniejszy Cesarz Fryderyk III zostaje właścicielem zamku i dóbr oleśnickich włączonych jako lenno do tronu Królestwa Pruskiego. |
1886 | Uruchomiono fabrykę mebli przy ul. Fabrycznej. |
1887 | Otwarto nowy szpital miejski. |
1889 |
17.10.1889 r. otwarto nową szkołę przy ul. B. Prusa. Uruchomiono fabrykę mebli przy ul. Kilińskiego. Wybudowano Pocztę przy ul. 3-go Maja 50. |
1890 | Wybudowano
obecne Przedszkole Nr 2 przy ul. Spacerowej. Miasto liczy 10.167 mieszkańców. |
1891 | Miasto przeprowadza reformę szkolnictwa. |
1892 | Dokonano przebudowy Ratusza Miejskiego. |
1896 | Rozpoczęto układanie sieci wodociągowej w mieście. |
1898 | Przebudowano rzeźnię miejską przy ul. Rzemieślniczej. Uruchomiono sieć wodociągów. |
1899 | Oddano do użytku szpital (lazaret) wojskowy. Oddano do użytku budynek Dyrekcji Dóbr Książęcych, przy ul. 11-go Listopada obecna Szkoła Podstawowa Nr 10. |
1900 | Powstaje nowa dzielnica miasta w południowej części poza murami miasta. Otwarto bibliotekę dla uczniów oleśnickich szkół. Józef Langner odrestaurowuje malowanie kościoła Św. Trójcy. |
1901 | Uruchomiono fabrykę obuwia przy ul. Kilińskiego w której zatrudniano 400 osób. |
1902 | Zakończono renowację kościoła św. Trójcy. |
1903 | Zbudowano nowe Gimnazjum przy ul. A. Mickiewicza. |
1904 | 13.10.1904 r. dokonano otwarcia szkoły zawodowej rzemieślniczej i sprzedawców, łącznie liczącą 403 uczniów. |
1905 | Zakończono restaurację zamku książęcego. 15.06.1905 r. o godz. 21.20 nastąpiła katastrofa budowlana kościoła zamkowego p.w. św. Jana Apostoła. |
1906 | Budowniczowie Kochler i po jego śmierci budowniczy Stossel rozpoczęli odbudowę kościoła zamkowego. |
1907 | Wyburzono stary budynek Gimnazjum Illustre przy ul. Wrocławskiej koło kościoła św. Jana Apostoła. |
1908 | Przyjęto do użytkowania wodociągi i kanalizację miejską. |
1909 | 31.03.1909 r. powstaje Liceum przy ul. Wojska Polskiego, obecnie szkoła specjalna. |
1910 | Powstają
Główne Warsztaty Naprawcze Kolei, obecnie Z.N.T.K. przy ul. Moniuszki. Zakończono odbudowę kościoła zamkowego p.w. św. Jana Ap. po katastrofie. 9.09.1910 r. Oleśnica zostaje włączona do wrocławskiej sieci energetycznej. Miasto liczy 11.717 mieszkańców. |
1911 | Rozpoczęto budowę ewangelickiej szkoły dla chłopców przy ul. Słowackiego, obecnie Liceum Ogólnokształcące. |
1913 | 23.03.1913 r. otwarto ewangelicką szkołę dla chłopców przy ul. Słowackiego. |
1915 | Przebudowano szkołę dla panien. |
1919 | Do szkoły przy ul. Słowackiego dobudowano salę gimnastyczną. |
1920 | 16.01.1920 r. w Ratuszu Miejskim otwarto Miejską Kasę Oszczędności. |
1921 | Garnizon oleśnicki wzmocniono o 1.000 żołnierzy policji pomocniczej. |
1922 | Zakończono
przebudowę Głównych Warsztatów Kolejowych, obecnych Z.N.T.K. Wybudowano nowy budynek starostwa przy ul. Słowackiego. Otwarto szkołę dla uczniów opóźnionych w rozwoju. Rozpoczęto roboty przy urządzaniu parku miejskiego i budowie urządzeń sportowych. Spółdzielnia mieszkaniowa rozpoczęła budowę osiedla mieszkaniowego w wschodniej części miasta, pomiędzy ul. Wileńską a ul. B. Krzywoustego. |
1924 | Miasto stworzyło nowe stanowisko drugiego burmistrza. |
1925 | Odrestaurowano
wieżę kościoła Św. Trójcy. Rozpoczęto budowę teatru na 1.000 osób i ogród festynów przy ul. Wojska Polskiego. |
1926 | Wybudowano
gmach Urzędu Finansowego przy ul. Wojska Polskiego. Ukończono budowę teatru. |
1930 | Oddano do użytku nowo wybudowany szpital ubezpieczalniany, przy ul. Mickiewicza. Miasto liczy 16.000 mieszkańców, zajmuje obszar 890 ha, z tego 130 ha zabudowano. |
1933 | Przeprowadzono restaurację kościoła parafialnego i garnizonowego p.w. NP Marii i św. Jerzego. Dokonano odnowy ambony w kościele zamkowym p.w. św. Jana Apostoła. |
1934 | Na wschodzie miasta wybudowano kompleks koszarowy dla pułku kawalerii nr 8, tzw."Niebieskich Dragonów". |
1935 | Odnowiono kościół Św. Trójcy. |
1937 | Wszczęto budowę bazy lotniczej "Luftwaffe" za wsią Spalice. |
1938 | W ramach bazy lotniczej rozpoczęto organizację Lotniczych Zakładów Naprawczych Luftwaffe Oleśnica. |
1939 | Wybuch II wojny światowej i zajęcie Polski pozwolił na wyposażenie lotniczych warsztatów naprawczych i warsztatów naprawczych kolei w sprzęt i obrabiarki z demontowanego w Polsce Centralnego Okręgu Przemysłowego, a w szczególności Pol. Zakł. Lotniczych. Na terenach przyległych do Warsztatów i koszar pobudowano pierwsze baraki obozów jenieckich i pracy. |
1940 |
Do Oleśnicy przybywają pierwsi robotnicy przymusowi z Polski. Zatrudniono
ich w kolejowych i lotniczych warsztatach naprawczych. Oddano do użytku nowo wybudowaną szkołę szybowcową przy ul. Wojska Polskiego. |
1941 |
Rozpoczęto budowę toru kolejowego łączącego linię kolejową Oleśnica-Grabowno
Wlk. z linią Oleśnica-Wrocław pozwalającego na ominięcie stacji kolejowej
Oleśnica. Do Oleśnicy przywieziono pierwszych jeńców francuskich i angielskich,
których zatrudniano przede wszystkim w kolejowych warsztatach naprawczych. Wybudowano obóz jeniecki przy "białych koszarach". |
1942 | Rozbudowuje się obozy na terenie miasta. Do nich trafiają pierwsi jeńcy z Armii Czerwonej oraz robotnicy wywiezieni z Białorusi, Wołynia, Ukrainy, Litwy i znad Czarnego Morza. |
1943 | Wytyczono i przystąpiono do budowy drogi przedłużającej ul. Wojska Polskiego do szosy państwowej Nr 6 łączącej Oleśnicę z Wrocławiem. |
1944 | W oleśnickich obozach pojawiają się jeńcy włoscy. W mieście we wszystkich warsztatach, zakładach i gospodarstwach rolnych są zatrudniani niewolnicy różnych narodowości. |
19- 21.01. 45 r. |
Niemieckie władze miasta rozpoczęły ewakuację ludności cywilnej i róznych instytucji. |
25.01. 45 r. | Radio Moskwa ogłosiła komunikat o zajęciu miasta Oleśnicy. |
16.02 | Zostaje obsadzona stacja kolejowa w Oleśnicy przez kolejarzy z Ostrowa Wlkp i Krotoszyna. |
22.02 | kolejarze z węzła kolejowego Ostrów Wlkp obsadzają i uruchomiają lokomotywownię w Oleśnicy. |
23.03. | Do Oleśnicy przybywa koleją pierwszy transport wojsk II Armii WP. |
26.03 | Oleśnicki węzeł kolejowy uzyskuje łączność telefoniczną z Krotoszynem, a stacja kolejowa zostaje obsadzona przez kompanię SOK. |
24.04. | Uruchomoino w Oleśnicy Pocztę Polską. |
27.04. 1945 r. | Przybywa do Oleśnicy pierwszy polski Burmistrz miasta z 7 osobami. |
Od autora • Lokacja miasta • Oleśnica piastowska • Oleśnica Podiebradów • Oleśnica Wirtembergów
Oleśnica za Welfów • Oleśnica po 1885 r. • Zamek oleśnicki • Kościół zamkowy • Pomniki • Inne zabytki
Fortyfikacje • Herb Oleśnicy • Herby księstw • Drukarnie • Numizmaty • Książęce krypty
Kary - pręgierz i szubienica • Wojsko w Oleśnicy • Walki w 1945 roku • Renowacje zabytków
Biografie znanych osób • Zasłużeni dla Oleśnicy • Artyści oleśniccy • Autorzy • Rysowali Oleśnicę
Fotograficy • Wspomnienia osadników • Mapy • Co pod ziemią? • Landsmannschaft Oels
Wydawnictwa oleśnickie • Recenzje • Bibliografia • Linki • Zauważyli nas • Interpelacje radnych
Alte Postkarten - widokówki • Fotografie miasta • Rysunki • Odeszli • Opisy wybranych miejscowości
Szukam sponsora do wydania książki o zamku oleśnickim
CIEKAWOSTKI • ZWIEDZANIE MIASTA Z LAPTOPEM, TABLETEM ....
NOWOŚCI