Loża kaznodziejska w bazylice mniejszej w Oleśnicy będzie ponownie zwieńczona kompozycją heraldyczną
26.08.2015 r.

Stalla, czyli ława bogato rzeźbiona stojąca przy ścianie w prezbiterium, powstała w 1687 r. na polecenie księcia wirtembersko-oleśnickiego Sylwiusza Fryderyka i zapewne jego żony. Po 1805 r. zwano ją już tylko lożą kaznodziejską. Była zwieńczona kompozycją heraldyczną dwóch herbów - księcia i jego małżonki. Oba herby były podtrzymywane przez dwa anioły, trzeci anioł trzymał nad oboma herbami mitrę książęcą.

Z prawej loża kaznodziejska	Zwieńczenie herbowe loży. Widokówka ze zbiorów bazyliki mniejszej

Wyżej pokazano jedno z najlepszych zdjęć, pozwalające zobaczyć dwa owalne kartusze, z herbami, których nie można rozpoznać i nad nimi widać część tytulatury w postaci skróconej, z której wynika, że herb dotyczy Wirtembergów (Widoczne litery WTO - Wirtembergia, Tec i Oels).

Ksiądz infułat Władysław Ozimek, szanujący historię miasta i szczególnie byłego kościoła zamkowego robi wszystko, aby zdobyć fundusze na konserwacje i rekonstrukcję zabytków. Tym razem doczekaliśmy się odtworzenia zwieńczenia herbowego loży kaznodziejskiej.

Loża kaznodziejska odrestaurowana kilka lat wcześniej z dodanym obecnie nowym zwieńczeniem herbowym.
Nic nie wiedziałem o pracach przy herbach i powiadomił mnie o ich powstaniu
wieloletni czytelnik strony Jerzy Pawelec

W zwieńczeniu pojawi się tylko tylko jeden herb

Widok z boku

Jak się okazało aniołki nie uległy zniszczeniu, natomiasta zachował się tylko jeden kartusz. Tomasz Junik, konserwator zabytków, odnowił całe zwieńczenie wykonane z drewna oraz wykonał złocenia. W górnej części pola kartusza widoczna jest tytulatura inicjałowa E.C.H.Z.W.T.O, co może wskazywać na Eleonore Charlotte Herzogin Zu Württemberg, Teck. Oels.

Reasumując - mamy do czynienia z pozostałościami herbu Eleonory Charlotty (Karoliny) Wirtemberg żony księcia Sylwiusza Fryderyka Wirtemberga (nazywaną Matką Twardogóry). Czyli w zwieńczeniu kiedyś znajdowały się dwa herby - jej i męża. Oba herby już istnieją w bazylice - nad organami, bo ta para ksiażęca była fundatorami organów. Pokazano je niżej.

herb z lewej - Sylwiusza Fryderyka, z prawej - jego żony Eleonory Charlotty
(przypomnę, że ona pochodziła z rodu Wirtembergów i była krewną swojego męża, stąd podobieństwo obu herbów)
Prawdopodobnie podobne herby znajdowały się na loży kaznodziejskiej. Fot. W. Piechówka

Powstaje pytanie jaki herb mógłby pojawić się w kartuszu? Podobno pojawiła się opcja aby umieścić w nim herb Oleśnicy. Wtedy pojawiłaby się heraldyczna niespójność, bowiem nad herbem miasta znajdowałaby się mitra książęca. To też można jakoś wytłumaczyć, że Oleśnica była miastem książecym. Jednak z punktu widzenia historii powinien tam znaleźć się herb księstwa wirtembersko-oleśnickiego.

Pokazałem herb, który mógłby pojawić się w kartuszu

Dodano 5.10.2015 r.
Udostępniłem Tomaszowi Junikowi rysunek herbu księstwa wirtembersko-oleśnickiego z XVII w. i w oparciu o niego zostało wykonane malowidło herbowe. Poniższe zdjęcia dostarczył T. Junik.

Tomasz Junik dokonuje ostatnich poprawek malowidła herbowego

Montaż tarczy herbowej na loży

Malowidło herbowe stylizowane na XVII w., nad nim widoczna jest zachowana oryginalna
tytulatura inicjałowa E.C.H.Z.W.T.O. Herb ten jest zgodny z jej tytulaturą,
gdyż była księżną wiertembersko-oleśnicką

Od autora • Lokacja miasta • Oleśnica piastowska • Oleśnica Podiebradów • Oleśnica Wirtembergów
Oleśnica za Welfów • Oleśnica po 1885 r. • Zamek oleśnicki • Kościół zamkowy • Pomniki • Inne zabytki
Fortyfikacje • Herb Oleśnicy • Herby księstw • Drukarnie • Numizmaty • Książęce krypty
Kary - pręgierz i szubienica • Wojsko w Oleśnicy • Walki w 1945 roku • Renowacje zabytków
Biografie znanych osób • Zasłużeni dla Oleśnicy • Artyści oleśniccy • Autorzy • Rysowali Oleśnicę
Fotograficy • Wspomnienia osadników • Mapy • Co pod ziemią? • Landsmannschaft Oels
Wydawnictwa oleśnickie • Recenzje • Bibliografia • Linki • Zauważyli nas • Interpelacje radnych
Alte Postkarten - widokówki • Fotografie miasta • Rysunki • Odeszli • Opisy wybranych miejscowości
CIEKAWOSTKI • ZWIEDZANIE MIASTA Z LAPTOPEM, TABLETEM ....
NOWOŚCI