Oleśnica na obrazach Emila Frohnerta
Impulsem do opracowania tej odsłony była wizyta w gabinecie Starosty Oleśnickiego, w którym z zaskoczeniem zobaczyłem nieznany mi obraz wrocławskiego malarza Emila Frohnerta ( ur. 17.02.1884 Berlin - zm. po lutym 1959 r.). Studiował w Kunstakademie w Berlinie u Friedricha Kallmorgena, Paula Meyerheima i Carla Kapsteina. Potem czynny na Śląsku we Wrocławiu i Szklarskiej (Porębie?). W 1944 r. osiadł w Lipsku, gdzie mieszkał do ok. 1955 r., potem osiadł w Annaburgu. Obraz "An der Ohle" (Nad Oławą) znajdował się jako depozyt Nationalgalerie w Berlinie w Oberpräsidium we Wrocławiu (w II wojnie światowej zniszczony lub zaginiony). Do 1944 r. motywy z Dolnego Śląska i Karkonoszy częściowo w postimpresjonistycznej manierze. Malował obrazy olejne, często na sklejce. Znane są: Pejzaż, Papiernia, Zima w Sudetach, Pejzaż górski ze Śnieżki. Według jego grafik wydawano pocztówki (informacje o artyście przekazał Ryszard Len z BUW - dziękuję).
Istnienie niżej pokazanego obrazu nie było znane szerszemu kręgowi mieszkańców Oleśnicy, chociaż obraz ten znajduje się w budynku Starostwa od dawna (może nawet sprzed 1945 r ?). Dzięki pomocy Sekretarza Powiatu Pana Piotra Kwaśnego, który tak manewrował obrazem, aby udało się zrobić zdjęcie bez odbić światła - przedstawiam go poniżej (kliknij, aby powiększyć).
Obraz ten namalowany został najpewniej przed 1930 r., bowiem wówczas inne jego obrazy związane z Oleśnicą stały się znane. Są nimi dwie akwarele w postaci cz-b zdjęć, znajdujące się w książce poświęconej jubileuszowi 675 rocznicy lokacji Oleśnicy, wydanej w 1930 r. Komputerowo dodałem im kolor. Obecnie widzę, z porównania z powyższym obrazem, że źle podebrałem kolory (brak im zieleni i czerwonego). Ale lepiej oddają rzeczywistość niż obrazy cz-b. Niżej dwa obrazy z wymienionej książki.
Inny oleśnicki obraz E. Frohnerta został wykonany po 1929/1930 roku. Wskazuje na to już istniejąca na obrazie szkoła średnia dobudowana w 1929 roku do szkoły chłopców.
Jest to akwarela, której temat pokazano na poniższej widokówce. Przedstawia ul. Matejki od strony dawnego placu Maryjnego (potem Kasztanowego, następnie - Jegrów). Oba obrazy podobno znajdują się w prywatnych rękach w Oleśnicy.
W internecie można znaleźć inne obrazy E. Frohnerta, których tematem są góry [Pejzaż górski ze Śnieżki], [Zima w Sudetach]. Te dwa obrazy można było kupić na aukcjach - kosztowały wówczas ok. 2500 zł.
Dodano 14.01.2010 r.
Poniżej inna oleśnicka akwarela E. Frohnerta (zdjęcie dostałem od Zbigniewa Podurgiela. Dziękuję).
Obraz przedstawia budynki przy skrzyżowaniu ul. 3 Maja z ul. Sejmową i ul. B. Prusa, z widokiem od ul. B. Prusa. Centralnym punktem obrazu jest mały budynek stojący przy Ohlauerstrasse 10 (obok niego, z lewej, dom o nr 11). Oba domy (wg. internetowej księgi adresowej Oels z 1921 r.) należały do Maxa Langera - wytwórcy koszyków (stoją przed drugim wejściem). I to nazwisko znajduje się na szyldach od ul. 3 Maja i od ul. Sejmowej (widoczne na powiększeniu). Na szyldzie głównym dodatkowo widnieje napis - Korbmachermeister. Oba pokazane budynki istniały do lat dwudziestych XX wieku. Na sąsiednim budynku, nad sklepem, widać szyld z nazwiskiem Karl Wolnij. Był to zapewne szewc, skoro w budynku zamieszkiwało dwóch czeladników szewskich. Na budynku z lewej, którego widoczne jest tylko okno wystawowe, mającym numerację 3 Maja 61, znajduje się szyld z nazwiskiem (He?)inz Richter.
Potem na miejscu obu budynków (10 i 11) wybudowano duży dom, także mający numerację 10 i 11, pokazany już na planie miasta z 1928 r. Wg spisu z 1935 r. dalej jego właścicielem był M. Langer.
Były dom M. Langera dalej istnieje - na parterze jest obecnie sklep z artykułami elektrycznymi.
Dodano 17.03.2010 r.
I kolejny oleśnicki obraz. Jego zdjęcie przysłał (serdecznie dziękuję!) właściciel, chcący zachować anonimowość.
Obraz pokazuje Bramę Wrocławską. W jego datowaniu pomogą poniższe ilustracje.
Wycinek widokówki ze zbioru A. F. |
Wycinek zdjęcia z monografii Oleśnicy z 1930 r. |
Na pierwszej widokówce, która ma datę wysłania 1905 r. widoczna jest jeszcze z prawej strony parterowa przybudówka do domu widocznego na akwareli. Przybudówka ta zostala rozebrana przed 1910 r. Na jej miejscu wybudowano budynek piętrowy pokazany na zdjęciu z prawej. Jego niewielka część widoczna jest na obrazie. Zdjęcie było wykonane po elektryfikacji Oleśnicy w ok. 1912 r., na co wskazuje widoczny maszt do doprowadzenia przewodów elektrycznych. Budynek ten jeszcze istniał w 1965 r. O budynkach z lewej (na parterze dwa sklepy) jeszcze nic nie wiadomo.
Czyli obraz był namalowany po 1910 roku, szczegóły bardziej wskazują na lata 1920-1930. Sądzić jednak można, że wyżej pokazane obrazy powstały w jednym czasie - czyli po wybudowaniu budynku średniej szkoły w 1929 r., a przed wydaniem monografii Oleśnicy w 1930 r. Może powstały na potrzeby monografii? Właściciel obrazu sądzi, że na odwrocie może być opis i stempel artysty z podanym adresem zamieszkania. Odczytaniu przeszkadza dodatkowe zabezpieczenie tylniej strony przy pomocy cieńkiej sklejki.
Dodano 31.07.2011 r.
Otrzymałem informację o kolejnym obrazie E. Frohnerta "Weiden am Bach" - "Wierzby nad stawem". Być może, że pokazana rzeka, mostek i dalej, jak można sądzić, młyn - to Widawa?
Proszę internautów mieszkających nad rzeką Widawą, posiadajcych stare widokówki znad rzeki lub "kajakujących" po niej, o wskazanie tego miejsca.
Obraz pochodzi z kolekcji A. Stanic i jest (?) do kupienia we wrocławskiej Dessie. Ostatnio (sierpień 2013) był wystawiony na Allegro.
Dodano 16.09.2013 r.
Kolejny obraz E Frohnerta
Emil Frohnert. Ogród przy domu Hansa Bognera przy obecnej ul. Chopina.
Taki skan z "uciętą" częściową ramą otrzymałem od jego właściciela, chcącego zachować anonimowość
Obraz malowany techniką olejną na sklejce o wymiarach 60 x 50 cm. Przedstawia ogród w okresie lata. Widoczny dom należał (?) do Hansa Bognera. Niestety, to nazwisko nie widnieje w spisie mieszkańców z 1921-1935 r., bo w tych latach obraz mógł być namalowany. Pomocnym w rozpoznaniu numeru domu może być duży taras na podbudowie kamiennej. Z lewej ledwo widoczna drewniana altana. Obraz sygnowany w lewym dolnym rogu Emil FROHNERT. Właściciel zamierza go sprzedać.
Na odwrocie widnieje nazwisko osoby dla której był wykonany obraz oraz nazwisko malarza.
W lewym dolnym rogu umieszczono pieczątkę z nazwiskiem R(ichard) Albrecht - ramiarza
oprawiającego obraz,
czynnego w Oleśnicy w latach 1921-1935 r.
Proszę czytelników mieszkających na tej ulicy o wskazanie numeru tego domu, ewentualnie wykonania zdjecia z podobnego ujęcia.
Dodano 18.02.2016 r.
Kolejny obraz E. Frohnerta nie jest tematycznie związany z Oleśnicą, ale zachował się w naszym mieście w mieszkaniu ogrodnika, od czasów przedwojennych. Być może ogrodnik go kupił ze względu na jego tematykę "ogrodniczą". Obraz malowany techniką olejną na sklejce o wymiarach ok. 60 x 50 cm. Obecnie w posiadaniu oleśnickiego kolekcjonera M.G.
Obraz Staudengarten (ogród bylinny) Emila Frohnerta
Od autora • Lokacja miasta • Oleśnica piastowska • Oleśnica Podiebradów • Oleśnica Wirtembergów
Oleśnica za Welfów • Oleśnica po 1885 r. • Zamek oleśnicki • Kościół zamkowy • Pomniki • Inne zabytki
Fortyfikacje • Herb Oleśnicy • Herby księstw • Drukarnie • Numizmaty • Książęce krypty
Kary - pręgierz i szubienica • Wojsko w Oleśnicy • Walki w 1945 roku • Renowacje zabytków
Biografie znanych osób • Zasłużeni dla Oleśnicy • Artyści oleśniccy • Autorzy • Rysowali Oleśnicę
Fotograficy • Wspomnienia osadników • Mapy • Co pod ziemią? • Landsmannschaft Oels
Wydawnictwa oleśnickie • Recenzje • Bibliografia • Linki • Zauważyli nas • Interpelacje radnych
Alte Postkarten - widokówki • Fotografie miasta • Rysunki • Odeszli • Opisy wybranych miejscowości
CIEKAWOSTKI • ZWIEDZANIE MIASTA Z LAPTOPEM, TABLETEM ....
NOWOŚCI