Marek Nienałtowski
Rozpoznanie rodzinnych budynków mieszkalnych w "czerwonych koszarach"

W nowej książce Krzysztofa Dziedzica Pozdrowienie z Oleśnicy 2, znajduje się widokówka, która wzbudziła moje szczególne zainteresowanie, bo pokazuje nieznaną historię "czerwonych koszar" ok. 1930 r. Po 1922 r. zaczęła się demilitaryzacja Oleśnicy. Rozwiązano 6 Batalion Jegrów. Z połączenia pięciu konnych eskadronów z różnych jednostek sformowano Regiment Kawalerii nr 8, który rozlokowano w czerwonych koszarach, lecz już w 1923 r. przeniesiono go do Brzegu. Prawdopodobnie pozostawiono eskadron kawalerii, który mógł zająć jeden z dwóch budynków koszarowych. Budynki koszarowe dragonów i jegrów stanowiły własność miasta i dlatego miasto mogło je przeznaczyć na mieszkania komunalne. Wiadomo, że do byłych koszar jegrów wprowadzili się mieszkańcy Oleśnicy. Nie wiemy, kto zajął budynek dowódcy (obecnie PCEiK), budynek sztabu (obecnie spalony) i budynek 1 eskadronu (obecnie mieszkalny). Czy w nich też zamieszkali mieszkańcy Oleśnicy?

Częściowo daje odpowiedź na tę zagadkę dwuelementowa widokówka ze strony 234 wymienionej książki. Przedstawiłem ją w postaci dwóch oddzielnych widokówek.

Pierwsza z nich pokazuje były budynek dowódcy 8 Regimentu Dragonów (ob. PCEiK).
Na niej widnieje napis Reiterkaserne, czyli koszary kawalerii. I dalej po przecinku Familienhaus 1.
Przed domem na ulicy, obok roweru, stoi żołnierz, może kawalerzysta, w bramie chyba mieszkańcy

Problem budzi określenie Familienhaus - czy jest to budynek mieszkalny np. mieszkańców Oleśnicy, czy budynek rodzin kawalerzystów? Rozumiem, że rodzina kapitana dowodzącego szwadronem, oraz trzech młodszych oficerów lub sierżantów dowodzących plutonami - mogła mieszkać w koszarach. Ale rodziny żołnierzy nie mieszkały w koszarach.

Niżej druga widokówka z kompletu.

Tutaj powtarza się nazwa Reiterkaserne, Familienhaus 2. Data wysłania 1930 r.
czyli w koszarach w 1930 r. były przynajmniej 2 budynki mieszkalne

Na tej fotografii pojawia się dom nie związany z czerwonymi koszarami, mający przynajmniej 24 mieszkania jednopokojowe z kuchnią, lub mieszane - 1, 2 lub trzypokojowe. Nie wiedziałem gdzie znajduje się ten dom i poprosiłem Remigiusza Szczuraszka, aby go próbował poszukać, bo jest z znany z tego, że wszystko znajdzie. I po 4 godzinach dostałem odpowiedź z analizą szczegółów. Jest to dom na Wojska Polskiego 5O-51, najbliższy koszar. Za wjazdem do ulicy Leśnej stoi podobny dom 48-49, ale ma nieco inną konstrukcję ogrodzenia wykonanego w trakcie budowy domu.

Plan koszar z 1939 r, z ulicą Leśną, która została wybudowana prawdopodobnie po 1934 r.
Strzałką pokazałem poszukiwany dom

To jest dom o nr 50-51, dalej widać budynek 48-49. Oba budynki wybudowano po 1928 r.

Został on po 1945 r. wyremontowany, prawdopodobnie wymieniono w nim wszystkie okna, kilka lat temu został docieplony. Dlatego różni się od tego, pokazanego na widokówce.

Widoczne elementy ogrodzenia jak na widokówce

Ogrodzenie już metalowe, ale w tym miejscu bez siatki. Pozioma, betonowa część ogrodzenia
wystaje ponad poziom gruntu na wysokość, jak na pokazanej widokówce (tutaj akurat podniósł się poziom gruntu)

Wnioski: Nie wiadomo, kto w nich mieszkał - mieszkańcy Oleśnicy, a może rodziny żołnierzy? Budynek wybudowano w latach 1928-1930, czy już wówczas planowano przeniesienie 8 Regimentu Kawalerii z Brzegu?. Czy budynek 48-49 miał nazwę Familienhaus 3? Same niewiadome. Przynajmniej wiemy, że ten (i chyba następny) budynek należał do koszar. Książka K. Dziedzica wnosi nową wiedzę i nowe zagadki. Dziękuję R. Szczuraszkowi za pomoc w znalezieniu miejsca rozmieszczenia budynku.

Literatura
Krzysztof Dziedzic K., Pozdrowienie z Oleśnicy 2, BiFK Oleśnica 2018

Od autora • Lokacja miasta • Oleśnica piastowska • Oleśnica Podiebradów • Oleśnica Wirtembergów
Oleśnica za Welfów • Oleśnica po 1885 r. • Zamek oleśnicki • Kościół zamkowy • Pomniki • Inne zabytki
Fortyfikacje • Herb Oleśnicy • Herby księstw • Drukarnie • Numizmaty • Książęce krypty
Kary - pręgierz i szubienica • Wojsko w Oleśnicy • Walki w 1945 roku • Renowacje zabytków
Biografie znanych osób • Zasłużeni dla Oleśnicy • Artyści oleśniccy • Autorzy • Rysowali Oleśnicę
Fotograficy • Wspomnienia osadników • Mapy • Co pod ziemią? • Landsmannschaft Oels
Wydawnictwa oleśnickie • Recenzje • Bibliografia • Linki • Zauważyli nas • Interpelacje radnych
Alte Postkarten - widokówki • Fotografie miasta • Rysunki • Odeszli • Opisy wybranych miejscowości
CIEKAWOSTKI • ZWIEDZANIE MIASTA Z LAPTOPEM, TABLETEM ....
NOWOŚCI