Marek Nienałtowski
Najpiękniejszy budynek starej Oleśnicy

Na rogu obecnej ul. M. Reja (dawnej Bahnhofstrasse) znajduje się budynek, wybudowany ok. 1910-1911. Są to faktycznie 4 budynki połączone bocznymi ścianami, z oddzielnymi wejściami. Były bogato wyposażone - z dużymi mieszkaniami z łazienkami, gazem, ubikacjami itp. Na parterze znajdowała się kawiarnia Bismarck i kilka sklepów. Obecnie, gdy inne piękne domy przy byłym Kaiserplatz (tzw. Mały Park w okolicach ul. Sienkiewicza) zostały spalone lub uszkodzone, ten jako jedyny, pozostał w miarę dobrym stanie. Zniknęła tylko wieżyczka. Stanowił on połączenie budynków nr 6, 7, 8, 9. Właścicielem budynków 6, 7, 9 w 1933 r. był Kusche Wilhelm - młynarz z Ligoty Małej, a budynku nr 8 był (1933 r.) Barike Emil - Handlowiec. Zostały wybudowane pod wynajem.

Uwagę zwracają piękne balkony oraz ozdoby architektoniczne nad oknami
i podpory balkonów. Widokówka ze zbioru "Wojtka".

Widok na dwa budynki. Z lewej budynek nr 9, z prawej - nr 8. Niewidoczne są budynki nr 6 i 7. Na parterze, na rogu obu budynków,
znajdowała się duża elegancka kawiarnia Bismarck, której ogródek letni był miejscem
spotkań młodzieży dojeżdżającej pociągami do Wrocławia.
Z lewej widoczne ogrodzenie tego ogródka. Fot. Ebay.de

Widok z góry na omawiane budynki

Po przeciwnej stronie ulicy widoczny znacznie wcześniej wybudowany Hotel Dworcowy,
także z dużą kawiarnią, letnim ogródkiem i kręgielnią.
Fot. z kolekcji Adama Fedorowicza

Wnętrze i ogródek kawiarni Bismarck w 1938 r. Fot. Ebay.de

Współczesny widok budynku. Autor fotografii Ryszard Bober. Autor za powyższą fotografię w 2004 r.
zdobył I miejsce i Główną Nagrodę w otwartym Konkursie Fotograficznym p.t.
"Oleśnica - Fasady" - organizowanym przez MOKiS i PiMBP.

Poniżej wybrane fotografie tynkorzeźb z tego budynku.

Fotografie tynkorzeźb. Fot. Ryszard Bober. Kliknąć aby powiększyć

Nieco o powojennej historii domu (dodano 28.06.2012)

Poniższy tekst zawiera wyjątki ze studenckiej pracy zaliczeniowej Bartłomieja Michalaka, której tematem była także historia budynku. Przy opisie powojennej historii autor wykorzystywał m.in. wspomnienia mieszkańców, których nazwisk nie przytaczam.

Po 1945 r. kamienica przechodzi w ręce PKP. Ulica nazywa się wówczas Stalingradzka. W byłej kawiarni Bismarck kolejarze mają punkt aprowizacyjny. Na pierwszym piętrze znajduje się kolejowa przychodnia. W jednym z obecnych mieszkań mieszczą się biblioteka kolejowa, sala pingpongowa, klub szachowy. Ponadto jeszcze do lat 60-tych odbywają się tam zabawy taneczne przy akompaniamencie fortepianu. Brama nr 9 jest klatką bardziej reprezentacyjną. Wedle relacji jednej z mieszkanek, we wspominanej klatce miał podobno mieszkać burmistrz (?). W międzyczasie nazwa ulicy zmienia się na Rewolucji Październikowej.

W 1969 r. PKP przekazuje budynek miastu. Na rogu parteru pojawia się restauracja Oleśniczanka. Istnieje bardzo długo. Określa się ją jako knajpę lub spelunę. "My lokatorzy mogliśmy sobie wziąć jedzenie na wynos do domu. Naprawdę bardzo dobre, tanie obiady można było zjeść. Pani Marczak była szefową kuchni w Oleśniczance. Wspaniale gotowała". Restauracja kończy działalność o 22-23.00 i nie sprawia kłopotów lokatorom nad nią mieszkającym.

Przez pewien czas w sąsiedztwie restauracji znajduje się bar mleczny. W latach 80. ubiegłego stulecia przez krótki okres pod kierownictwem (...) działa przedszkole, zlikwidowane wraz ze zmianą ustroju. Wtedy też ulica zmienia nazwę na Mikołaja Reja. W latach 90. nieruchomość po zlikwidowanym przedszkolu kupuje (...) i przez kilkanaście lat prowadzi piwiarnię Polonia. Przez ostatnie trzy lata w tym lokalu istniał Music Club. Po protestach mieszkańców zakończył działalność.

Z chęcią zamieszczę wspomnienia innych byłych i obecnych mieszkańców tego budynku.

Inny głos - dodano 7.11.2012
W domu przy ulicy M. Reja 6, 7, 8, 9, to moi rodzice zamieszkali chyba w 1953 albo 1954 r. Przeprowadzili się z Wałbrzycha i mieszkanie tata otrzymal z PKP. Dom wtedy był pod zarzadem PKP. Stąd właśnie klub kolejarza, biblioteka, sala bilardowa. Przed wojną była to luksusowa kamienica czynszowa, zwłaszcza bramy 8 i 9, mające po dwa mieszkania na piętrze, 6-7 pokojowe z kuchnią i lazienką. Patrząc na spis ludności Oleśnicy z 1935/36 r. można się zorientoważ, że była zamieszkiwana przez urzędników państwowych i kupców. Np. pod 9. mieszkał Liebich Robert-Staatsanwaltschaftsrat, Lohde Eberhard-Gerichtsreferendar; Herman-Studienrat, Mrosek Bernhard - Zigaretenkaufmann, Pulst Robert - Konditorei und Cafe ,,Bismarck", Reinfardt Leopold - Geheimrat i R. Mieszkania mialy wysoki standart: prąd gaz, parkiety, ozdobne piece, piece w łazienkach do podrzewania wody do kapieli, wanny, prysznice. Klatki byly bogato zdobione, w holu byly malowidla scienne. Pod dziewiątką zostaly one zamalowane. W tej chwili klatki są bardzo zdewastowane. Wspólnoty mieszkaniowe zaczynają powoli remontować dom np. pod dziewiątką wymieniono dach z papy na dachówki i ma nastąpić remont klatki. Szkoda tylko ze stare drzwi na piętrach i wejściowe wymieniono na nowe. Jest to niepowetowana strata.

Serdecznie pozdrawiam.
Marek D.

Dodano 19.05.2014
Wspólnota mieszkaniowa wykonała remont elewacji. Dom odzyskał stan zbliżony do tego z ok. 1910 r. Fotografie wykonano komórką.

Część budynku czeka na remont

Od autora • Lokacja miasta • Oleśnica piastowska • Oleśnica Podiebradów • Oleśnica Wirtembergów
Oleśnica za Welfów • Oleśnica po 1885 r. • Zamek oleśnicki • Kościół zamkowy • Pomniki • Inne zabytki
Fortyfikacje • Herb Oleśnicy • Herby księstw • Drukarnie • Numizmaty • Ciekawostki (ponad 400 tematów)
Książęce krypty • Kary - pręgierz i szubienica • Wojsko w Oleśnicy • Walki w 1945 roku
Renowacje zabytków • Biografie znanych osób • Zasłużeni dla Oleśnicy • Artyści oleśniccy
Autorzy • Rysowali Oleśnicę • Fotograficy • Wspomnienia osadników • Mapy
Co pod ziemią? • Landsmannschaft Oels • Wydawnictwa oleśnickie • Recenzje
Bibliografia • Linki • Zauważyli nas
Alte Postkarten - widokówki • Fotografie miasta • Rysunki • Interpelacje radnych • Odeszli
Nowości •