Marek Nienałtowski
Wystawy o Podiebradach, Wirtembergach i muzykach oleśnickich z XVII w. w zamku w Oleśnicy
09.07.2023 r.

Wstęp

We wstępię omówię trzy jednodniowe wystawy z lat 2011-2012 r., dalej pokażę kilkuletnie wystawy z lat 2020-2023

Wystawa poświęcona książętom z Wirtembergii

16 maja 2011 r. w zamku oleśnickim miała się odbyć się konferencja naukowa poświęcona oleśnickim Wirtembergom. Realizacja tego projektu była możliwa dzięki zaangażowaniu Uniwersytetu Wrocławskiego, Starosty Powiatu Oleśnickiego Zbigniewa Potyrały i dyr. Marzeny Helińskiej z Powiatowego Centrum Edukacji i Kultury (PCEiK). Na tą wystawę dyr. M. Helińska zleciła Danucie Obrębskiej - Kubik wykonanie wystawy (30 plansz). Ja miałem dostarczyć tekst i ilustracje. Nie pamiętam jak długo pracowaliśmy nad wystawą - zapewne kilka miesięcy. W końcu okazało się, że ranga konferencji zamieniła się na odczyt poświęcony książętom z Wirtembergii. Referaty wygłosili niżej pokazani naukowcy z Uniwersytetu Wrocławskiego.

dr Wojciech Mrozowicz	dr Lucyna Harc	dr Piotr Oszczanowski. Fot. Zbigniew Podurgiel

Zaproszeni goście w sali odczytowej zamku oleśnickiego. Fot. Z. Podurgiel

Po odczytach nastąpiło otwarcie wystawy.

Moment otwarcia wystawy. Obecny też był przedstawiciel Konsulatu Generalnego Niemiec z Wrocławia. Fot. Z. Podurgiel

Zaproszeni mieszkańcy powiatu oleśnickiego. Fot. Zbigniew Podurgiel

Przez trzy tygodnie wystawa była dostępna do zwiedzania. Następnie część wystawy zechciał promować ksiądz Władysław Ozimek w bazylice mniejszej do końca wakacji. Potem wystawa trafiła na przechowanie do PCEiK. Nie słyszałem, aby zainteresowała się wystawą jakaś szkoła, Urząd Miasta czy MOKiS (od 2020 r. nie mam możliwości sprawdzenia).

Część wystawy w bazylice mniejszej. Fotografie wykonałem przed koncertem organowym

Zatem ks. W. Ozimek poprosił D. Obrębską-Kubik o wykonanie kopii części wystawy i umieścił ją na stałe w Kaplicy Wirtembergów. Tam istniała przez 10 lat. Niedawno została chyba przeniesiona do przejścia Dom Wdów - bazylika mniejsza, gdyż w kaplicy umieszczono odrestaurowany sarkofag księcia Sylwiusza Nimroda i w przyszłości będą tam stały sarkofagi Wirtembergów.

Na podstawie wystawy napisałem książkę "Wirtembergowie Książęta na Oleśnicy, Bierutowie i Dobroszycach", która miała być wydana przez miasto. Po powrocie burmistrza Bronsia do władzy - przestało to być możliwe. Wydał ją za własne pieniądze ksiądz Władysław Ozimek w 2019 r. Nakład książki jest wyczerpany i ciągle piszą do mnie czytelnicy o jej wznowienie. Może będzie to możliwe po zmianie władzy w Oleśnicy.

Wystawa poświęcona książętom z Podiebradów

W maju 2012 r. miała odbyć się w zamku oleśnickim konferencja naukowa poświęcona książętom ziębicko-oleśnickim z Podiebradów. Konferencję organizować miał wspólnie z Uniwersytetem Wrocławskim Zbigniew Potyrała i Marzena Helińska. Konferencji miała towarzyszyć wystawa poświęcona Podiebradom Oleśnickim. Opracowanie koncepcji wystawy i jej wykonanie (30 plansz) należało do Danuty Obrębskiej-Kubik. Ja miałem dostarczyć teksty i ilustracje. Praca nad wystawą trwała ok. 5 miesięcy. Ze względu na przełożenie terminu konferencji - wystawę pokazano 26 maja 2012 roku w zamku oleśnickim z okazji pokazów rycerskich, odtwarzających napad Husytów na Oleśnicę.

Godz. 10 rano, wystawiono 30 plansz. Wystawa gotowa do pokazu. Fot. Wiesław Mazurkiewicz

Około godz. 13.00. Widać, że wystawa budziła zainteresowanie. Fot. M.

Przez dwa tygodnie wystawa była dostępna do zwiedzania w Sali Rycerskiej zamku. Po wystawie w zamku ksiądz infułat Władysław Ozimek pokazywał ją w bazylice. Potem zaproponował mi wydanie książki o Podiebradach. Po roku książka była gotowa. Promocja jej odbyła się w zamku oleśnickim. Zatem na promocję książki wraz z wystawą zaprosił mnie do starostwa Starosta Zbigniew Potyrała. Tam też podpisywałem książki. Również zaproszono mnie do Bierutowa, gdzie także była przywieziona wystawa i podpisywałem książki. Byłem zaskoczony znaczną ilością słuchaczy. Pamiętam jeszcze jedną - dwie wystawy w zamku oleśnickim i w pomieszczeniach Lokalnej Grupy Działania Dobra Widawa. Miasto Oleśnica nie była nią zainteresowana, wystawa nie trafiła do szkół, może nawet do tej, która nosi nazwę Książąt Oleśnickich. Nie można jej było pokazać w MOKiS. Gdy odbyła się w zamku konferencja naukowa polsko-czeska w dniach 6-8. 04. 2017 r. (czasy burmistrza Michała Kołacińskiego) - wystawa trafiła do zamku i była wówczas częściej eksponowana.

Wystawa i koncert poświęcone muzykom oleśnicko-bierutowskim z XVII w.

Na swojej stronie zajmowałem się muzykami oleśnickimi z XVII w. Poszukiwałem możliwości wykonania w Oleśnicy koncertu ich muzyki. Stało się to możliwe dopiero, gdy burmistrzem został Michał Kołaciński. Wtedy Anna Zasada dyrektorka Biblioteki i Forum Kultury (BiFK) zaproponowała mi wykonanie wystawy poświęconej Muzyce z XVII-wiecznych druków oleśnickich. Wystawie towarzyszył koncert zespołu Ars Cantus pod kierunkiem dra Tomasza Dobrzańskiego. Znaczący wkład w powstanie wystawy miała muzykolog dr Agnieszka Drożdżewska oraz dr Tomasz Dobrzański i mgr Agnieszka Ostapowicz. Skład komputerowy wykonał Krzysztof Janiuk

Od lewej Burmistrz Oleśnicy Michał Kołaciński, Agnieszka Ostapowicz - muzyk i menedżer kultury, autor,
Anna Zasada dyrektorka BiFK, otwierająca wystawę. Z tyłu widać plansze z wystawy (jest ich 17)

Po otwarciu wystawy. Wystawa była pokazywana przez około 1-1,5 miesiąca

27 kwietnia 2016 r. odbył się w Oleśnicy koncert zespołu Ars Cantus, w którym wykorzystano utwory muzyków z kręgu księstwa oleśnickiego, zachowanych na drukach muzycznych z oficyny Gottfrieda Güntzla działającego w Oleśnicy w latach 1670 - 1691. Druki te zawierają głównie muzykę zamawianą przez książąt oleśnickich, szlachtę i mieszczan z okazji ważnych zdarzeń, uroczystości rodzinnych, ślubów i pogrzebów. Najczęściej w postaci arii na jeden lub dwa głosy z towarzyszeniem zespołu instrumentalnego wykonującego ritornelli pomiędzy zwrotkami arii. Kompozytorami odtworzonych utworów są Johann Kessel, Zacharias Fiedler, Caspar Knoll, Matthias Lange i monogramista I. H.

Orkiestra Ars Cantus z dwojgiem śpiewaków wykonujących arie

Koncert został nagrany. Wykonałem do niego 32 stronicową broszurkę opisującą muzyków i zamawiających. Miała ona wraz z płytką promować Oleśnicę. Niestety, wystąpiły problemy z prawami autorskimi i trzeba było zlikwidować nagranie. Pozostała tylko broszurka. Kierujący orkiestrą Ars Cantus z chęcią powtórzyłby koncert (wg rozmów sprzed kilku laty). Plansze trafiły do MOKiS i nie były wykorzystywane. Książeczka czeka na lepsze czasy.

Powyższe wystawy zostały wypożyczone na długi czas do zamku oleśnickiego

Po objęciu kierownictwa Centrum Kształcenia i Wychowania Ochotniczych Hufców Pracy (CKiW OHP) przez Przemysława A. Wróbla wiele się w zamku zmieniło na plus. Nie odnoszę się do działań CKiW (bo o tym nie mam wiedzy), a jedynie do przystosowania obiektów zamkowych do funkcji zwiedzania. Przy czym sam dyr. P. A. Wróbel dał przykład - sam zwolnił zajmowaną przez siebie komnatę zamkową ciekawą dla zwiedzających i przeniósł się do pomieszczenia mniejszego i mniej ciekawego. Dziedziniec zamkowy, wieża zamkowa, sale zamkowe, pałacowe, hole, itp. o dużym potencjale ekspozycyjnym zostały opisane (korzystano przy tym z opisu zamku z mojej książki i strony internetowej, na co wyraziłem zgodę). Przez to stały się ciekawe dla zwiedzających.

Chcąc zwiększyć ilość ciekawej informacji o zamku - zaproponowałem, aby dyr. Wróbel wypożyczył z PCEik - wystawy o Podiebradach i Wirtembergach, a z MOKiS - wystawę o muzyce z XVII w. Jak się okazało, obie instytucje zgodziły się na to. Do niedawna w skrzydle południowym, obok sali rycerskiej - można było zobaczyć 3 wystawy.

Wystawa o Podiebradach (już nieaktualna)

To i poniższe zdjęcia są autorstwa Przemysława A. Wróbla

Wyżej tablice z wystawą o Podiebradach

Wystawa o Wirtembergach (już nieaktualna).

Wyżej tablice z wystawą o Wirtembergach

Wystawa o muzykach (dalej istnieje).

Wyżej tablice o muzyce.

Od autora • Lokacja miasta • Oleśnica piastowska • Oleśnica Podiebradów • Oleśnica Wirtembergów
Oleśnica za Welfów • Oleśnica po 1885 r. • Zamek oleśnicki • Kościół zamkowy • Pomniki • Inne zabytki
Fortyfikacje • Herb Oleśnicy • Herby księstw • Drukarnie • Numizmaty • Książęce krypty
Kary - pręgierz i szubienica • Wojsko w Oleśnicy • Walki w 1945 roku • Renowacje zabytków
Biografie znanych osób • Zasłużeni dla Oleśnicy • Artyści oleśniccy • Autorzy • Rysowali Oleśnicę
Fotograficy • Wspomnienia osadników • Mapy • Co pod ziemią? • Landsmannschaft Oels
Wydawnictwa oleśnickie • Recenzje • Bibliografia • Linki • Zauważyli nas • Interpelacje radnych
Alte Postkarten - widokówki • Fotografie miasta • Rysunki • Odeszli • Opisy wybranych miejscowości
CIEKAWOSTKI • ZWIEDZANIE MIASTA Z LAPTOPEM, TABLETEM ....
NOWOŚCI