Nowe historyczne tablice informacyjne w Oleśnicy
06.11.2013 r.

Niedawno zauważyłem nowe tablice informacyjne. Poprzednie stały w trzech punktach miasta. Dwie stały przy dworcach - kolejowym i autobusowym (zdjęcie poniżej). Jedna na przedzamczu (została zniszczona). Zawierały one duży plan miasta i obok zdjęcie 4. najważniejszych zabytków oraz dwóch współczesnych sztandarowych budowli miejskich. Także spłaszczony (nieprawidłowy) herb Oleśnicy. Przy każdym zdjęciu obiektu był bardzo szeroki jego opis.

Tablice spełniały swoje zadania. Często widziałem jak przed tablicą obok dworca autobusowego stali podróżni i wodzili palcami po planie, szukając czegoś. Gorzej było z opisami zabytków. Nie wiadomo, po co umieszczona na niej długi, mało czytelny tekst. Nigdy nie widziałem, aby ktoś stał przed tablicą i czytał przez kilkanaście minut opis zabytku pełen szczegółów. Nawet gdyby tablica stała przed samym zabytkiem - jego opis byłby za długi. Ponadto w tekstach było bardzo dużo niespotykanych błędów historycznych. Pisałem o nich (przyjechała TV Wrocław), obiecywano reporterce TV nakleić na nie nowy tekst, ale przetrwały całe swoje "życie". Nie interweniowałem później, bo nie widziałem, aby ktokolwiek je czytał.

Ok. miesiąc temu zauważyłem przed dworcem autobusowym nową tablicę, która miała poniższy, historyczny tytuł. Byłem tym faktem zaskoczony, bo zawsze nowym tablicom towarzyszyła akcja promocyjna. Tym razem jej nie było, a może umknęła mojej uwadze.

Także jak poprzednia - zawiera duży plan miasta i jak przystało na tablicę historyczną - oznaczenie miejsc zabytków na planie i obok kolorowe rysunki zabytków wraz z opisem. Niżej pokazałem fragment planu, na którym oznaczono jakoby wszystkie zabytki Oleśnicy.

Okazuje się, że w mieście mamy tylko 8 zabytków. Jeśli ten plan miasta jest tak duży, to należało umieścić wszystkie zabytki i budowle mogące być ciekawe dla turysty. Na tym m.in. polega promocja miasta. Umieszczono natomiast tylko te, które odwiedza w letnich miesiącach wycieczka z przewodnikiem, organizowana przez UMO. Oleśnicę zwiedza więcej osób samodzielnie (wystarczy wejść na blogi poświęcone turystyce, zamkom, fortyfikacjom, wieżom ciśnień, koszarom, lotniskom itd. itp.). Fakt, że tablica stoi przed dworcem autobusowym może wskazywać, że do takich turystów jest skierowana.

Ponadto plan turystyczny miasta nie powinien być zwykłym planem, który można kupić w kiosku. Musi pokazywać bezbłędnie zabytki. Musiałby to być specjalnie wykonany plan. Jeśli takiego nie wykonano, to przynajmniej wśród wielu planów należało wybrać plan firmy, która pokazuje maksimum zabytków. Niestety jak to bywa w Oleśnicy - komuś się nie chce, ktoś się na tym nie zna, pytać nie będą bo znają się na wszystkim, kazali taki wybrać itp. W rezultacie wybrano plan, który najmniej się nadawał do pokazywania zabytków. Pokażę to poniżej.

Część planu śródmieścia z tablicy Szlakami historii Oleśnicy	Część tego samego rejonu wg bardziej dokładnego historycznie planu, który wybrałem z kilkunastu planów miasta wydawanych w różnych latach

Na ilustracji z lewej pokazałem fragment planu z tablicy "historycznego szlaku". Fragment z prawej pochodzi z mojej strony poświęcony zwiedzaniu miasta bez przewodnika z laptopem, tabletem ,,, Na fragmencie z lewej zaznaczyłem czerwoną strzałką i oznaczyłem numerami 1-4 miejsca, w których występują błędy na planie. Z prawej pokazałem te elementy na mojej stronie i niżej opisałem

Nie wiem dlaczego UM nie chce pokazywać wspaniałej przeszłości fortyfikacyjnej Oleśnicy z pierwszej połowy XVI w. Dziwi mnie też, że pod zbyt dużym oznakowaniem zabytku zniknął całkowicie jego widok z planu. U mnie zabytek tak oznaczyłem, aby był widoczny. Nie wiem też dlaczego Kolumna Złotych Godów znajduje się na budynku, chociaż jest zaznaczone miejsce jej rozmieszczenia. Dziwi mnie również, że jedne pomniki są nazwane, inne, chociaż jest miejsce, nie zostały nazwane. Cenzura?

Na moim planie jest oznakowanych 18 zabytków i obiektów godnych zauważenia, zawartych w centrum Oleśnicy (ograniczonej murami miasta i leżących przy nich). A UM widzi takich obiektów zaledwie 8. Dlaczego ten "Szlak historii Oleśnicy" jest tak krótki?

Teksty historyczne na tablicy "Szlakami Historii Oleśnicy"

Napisanie krótkiego tekstu do umieszczenia na tablicy informacyjnej jest bardzo trudne i wymaga od autora głębokiej wiedzy o opisywanym zabytku. Musi on bowiem dokonać analizy materiałów i wybrać z nich, to co najważniejsze (dokonać syntezy). Wybrane informacje powinny opisać zabytek przy użyciu minimalnej ilości słów, a jednocześnie wzbudzić ciekawość, zachęcić do odwiedzenia zabytku. A w końcu - wywołać sympatię do miasta, potrzebę ponownego przyjazdu i przekazania znajomym, że tu warto przyjechać. Jednak nie wszyscy tak uważają. Można wybrać w godzinę po kilka zdań z różnych książeczek i zrobić z tego opis zabytku. W Oleśnicy nikt nie sprawdzi, czy tekst jest zrozumiały dla "średniego czytelnika" (sam z chęcią poznałbym opinię czytelników czy moje teksty są zrozumiałe).

Nie będę tutaj analizować każdego zdania z tekstu opisującego owe 8 zabytków. Uważam, że jest zbyt obszerny (np. w opisie kościoła NMP i św. Jerzego), zawierający zbyt dużo szczegółów, a często występuje brak istotnej informacji. Niektóre sformułowania wydają się być nieprawdziwe. Dlaczego nie skorzystano z tekstu o historii zabytków z witryny UMO, opartego na najnowszych publikacjach, a skorzystano z tekstów bazujących na starych wydawnictwach.

Na omawianej tablicy znajdują się też informacje dotyczące ogólnie Oleśnicy. Wiedząc, że zakres oddziaływania informacji z tablic na wiedzę historyczną oleśniczan jest mały - pomijam krytyczną analizę informacji o:

• Wielkim pożarze w Oleśnicy w maju 1945 r. i przypisywaniu mu spalenia niektórych zabytków.
• Pojawieniu się Oleśnicy jako miasta rezydencjonalnego książąt oleśnickich dopiero w 1320 r.
• Podległości miasta Hohenzollernom do 1945 r. (co niestety przez przeoczenie pojawiło się także w monografii Oleśnicy).
• Wielkości zniszczeń terenu starego miasta wynoszącego 80%

Wnioski

1. Uważam, że tablica "Szlakami historii Oleśnicy" powinna zawierać dobry plan miasta z oznakowaniem wszystkich zabytków (ciekawych budowli) oleśnickich z umieszczonymi obok (dookoła itp.) ilustracjami i z 2-3 zdaniowym opisem. Czytelnik ma wiedzieć, że w mieście są zabytki i jak do nich trafić. Na samym zabytku powinna być szersza informacja, a w punkcie informacji turystycznej winny być opisy wszystkich zabytków w różnorodnej formie (książęczka, folder, multimedia). To powinien być działający i niezawodny system. Latem zabytkowe budowle powinny być dostępne przynajmniej godzinę dziennie w soboty i niedziele.
2. Zapewne tak jak i poprzednio niewiele osób będzie czytało tekst o zabytkach, natomiast więcej będzie korzystało z planu miasta.
3. Szkoda, że działania mające na celu historyczną edukację mieszkańców i turystów odbywają się bardzo skrycie. Osoby mające o tym pojęcie nie mogą wyrazić swojej opinii na etapie przygotowania projektu, a potem muszą pisać krytyczne opinie.

Dodałem 18.11.2013
Już wiadomo skąd przepisano teksty do powyższej tablicy. Ze starych książeczek pełnych błędów wydawanych przez UM http://www.aktywnaolesnica.pl/Warto-zobaczyc/Zabytki

Od autora • Lokacja miasta • Olesnica piastowska • Olesnica Podiebradów • Olesnica Wirtembergów
Olesnica za Welfów • Olesnica po 1885 r. • Zamek olesnicki • Kosciól zamkowy • Pomniki • Inne zabytki
Fortyfikacje • Herb Olesnicy • Herby ksiestw • Drukarnie • Numizmaty • Ksiazece krypty
Kary - pregierz i szubienica • Wojsko w Olesnicy • Walki w 1945 roku • Renowacje zabytków
Biografie znanych osób • Zasluzeni dla Olesnicy • Artysci olesniccy • Autorzy • Rysowali Olesnice
Fotograficy • Wspomnienia osadników • Mapy • Co pod ziemia? • Landsmannschaft Oels
Wydawnictwa olesnickie • Recenzje • Bibliografia • Linki • Zauwazyli nas • Interpelacje radnych
Alte Postkarten - widokówki • Fotografie miasta • Rysunki • Odeszli • Opisy wybranych miejscowosci
CIEKAWOSTKI • ZWIEDZANIE MIASTA Z LAPTOPEM, TABLETEM ....
NOWOSCI