Marek Nienałtowski
Ciekawy medal księcia Sylwiusza Fryderyka z 1677 r.

Przez dłuższy czas nie mogłem rozpoznać intencji powstania powyższego medalu. Wydawał się być niezwiązany z historią księstwa, ani nawet z Wirtembergami. Nigdy go nie widziałem na aukcjach, w katalogach aukcyjnych, ani w katalogach numizmatycznych opisujących szerzej medale. Początkowo sądziłem, że jest związany ze strzelectwem (Schütze - strzelec), ale kiedy wstawiłem do Google pełne słowo Der Schützende (widniejące na medalu) pojawił się odnośnik do Sylwiusza Fryderyka - księcia wirtembersko-oleśnickiego. Był to jego pseudonim w Fruchtbringenden Gesellschaft.

Towarzystwo Owocodajne (chyba nie najlepsze tłumaczenie Fruchtbringende Gesellschaft ) założono w 1617 roku. Grupowało niemieckich uczonych, książąt, szlachtę i mieszczan o zainteresowaniach literackich. Stowarzyszenie stawiało sobie za cel podniesienia statusu niemieckiej literatury, ujednolicenia i kultywowanie piękna języka niemieckiego (zamiast łaciny) i propagowanie cnót patriotycznych (zwłaszcza w okresie wojny trzydziestoletniej). Stowarzyszenie jest także znane jako jako Palmenorden (Zakon Palmy), ponieważ jego godłem była palma kokosowa, ze względu na użyteczność drzewa, liści i dużą wydajność owoców. Mottem stowarzyszenia było "Alles zu nutzen" czyli Wszystkie korzyści.

Uwaga - wszystkie tłumaczenia w tym tekście wg komputerowego translatora. Stąd wszystkie polskie odpowiedniki są, lub mogą być, obarczone błędami. Proszę znawców j. niemieckiego o ich poprawienie.

Każdy przyjmowany członek towarzystwa musiał przyjąć pseudonim (wynikający z cech jego charakteru), pod którym był znany innym członkom stowarzyszenia i pod którym publikował. Musiał również przyjąć motto (dewizę) oraz godło ze świata roślin. Te trzy elementy, charakteryzujące członka oraz trzy elementy charakteryzujące stowarzyszenie (nazwa, motto i godło - palma) winny znajdować się na emblemacie (medalu, odznace). Każdy członek winien posiadać emblemat i nosić przypięty do piersi na posiedzeniach. W zależności od bogactwa członka, emblemat był wykonywany ze złota, srebra lub innych mniej cennych metali.

Przykładowy emblemat członka Stowarzyszenia (źródło)

Książę Sylwiusz Fryderyk posiadał zapewne stosowny emblemat wykonany ze złota lub srebra. Jednocześnie prawdopodobnie z okazji wstąpienia do stowarzyszenia mógł zlecić wybicie medalu, którym obdarowywał członków stowarzyszenia lub swoich dworzan, doradców, poetów, pisarzy lub uczonych.

Na podstawie pokazanego wzorca można odczytać informacje na powyższym medalu Sylwiusza Fryderyka:

Pseudonim księcia: Der Schützende (Strzegący).
Motto księcia: Tugend und Tapferkeit (Cnota i Odwaga).
Godło księcia: roślina doniczkowa - nie rozpoznana (podobno - drzewo laurowe wg Sinapiusa T.1 s. 373).

Również brat księcia - Juliusz Zygmunt, pan na Dobroszycach, był członkiem stowarzyszenia. Nosił pseudonim der Unverwelkte (niezwiędły?). Ale był skąpy (jakoby) i dlatego nie zlecił wykonania medalu.

Także ich wujek (brat Sylwiusza Nimroda) o nietypowych dla Wirtembergów imionach - Sueno Martialis Edenolph był członkiem stowarzyszenia (der Erleuchtende).

Literatura:
Palmorden - hasła z google.

Od autora • Lokacja miasta • Oleśnica piastowska • Oleśnica Podiebradów • Oleśnica Wirtembergów
Oleśnica za Welfów • Oleśnica po 1885 r. • Zamek oleśnicki • Kościół zamkowy • Pomniki • Inne zabytki
Fortyfikacje • Herb Oleśnicy • Herby księstw • Drukarnie • Numizmaty • Książęce krypty
Kary - pręgierz i szubienica • Wojsko w Oleśnicy • Walki w 1945 roku • Renowacje zabytków
Biografie znanych osób • Zasłużeni dla Oleśnicy • Artyści oleśniccy • Rysowali Oleśnicę
Fotograficy • Wspomnienia osadników • Mapy • Co pod ziemią? • Landsmannschaft Oels
Wydawnictwa oleśnickie • Recenzje • Bibliografia • Linki • Zauważyli nas • Interpelacje radnych
Alte Postkarten - widokówki • Fotografie miasta • Rysunki • Odeszli • Opisy wybranych miejscowości
CIEKAWOSTKI • ZWIEDZANIE MIASTA BEZ PRZEWODNIKA....
NOWOŚCI