Tablica historyczna stoi nieopodal pomnika ofiar I Wojny Światowej. Fot. Z. Podurgiel
Marek Nienałtowski
Malerzów - powrót do historii wsi
13.03.2022 r.
Coraz częściej mieszkańcy wsi Powiatu Oleśnickiego wykazują chęć poznania historii swojej miejscowości - tą wielowiekową, ale także tą zapomnianą - powojenną, bo wbrew pozorom łatwiej poznać dawną historię niż tą współczesną. O przedwojennej historii Malerzowa można poczytać dzięki wspaniałej inicjatywie Lokalnej Grupy Działania Dobra Widawa, która wydała słownik historyczno - geograficzny, w którym znajdziemy historię tej wsi [3]. Pogłębiają ją widokówki znajdujące się w rękach kolekcjonerów i dostępne w książkach [1] i na różnych forach [2]. Jest ich niewiele, bo ok. 10 rodzajów, często pokazujących nieistniejące budowle
Powojenna historia najczęściej jest "w głowach" jeszcze żyjących mieszkańców, niekiedy zapisana przez kogoś lub/i sfotografowana. Być może podobna była historia Malerzowa. O niej zacząłem pisać, gdy pojawił się ponownie pomnik poległych malerzan w I WS.
Postawienie we wsi dawnego niemieckiego pomnika było rzadkim przypadkiem w Polsce. Musiał ktoś kierować tą inicjatywą i mieszkańcy musieli ją poprzeć. Tym samym utożsamiali się z dawnymi mieszkańcami, poczuli się ich następcami i kontynuatorami historii. Dlatego nie jest przypadkiem, że we wsi pojawiła się 2019 r. Tablica Historyczna Malerzowa.
Informację o tablicy przekazał mi Zbigniew Podurgiel i wykonał dokumentację fotograficzną
Tablica historyczna stoi nieopodal pomnika
ofiar I Wojny Światowej. Fot. Z. Podurgiel
W tablicy można wydzielić cześć lewą - dawnej historii oraz część prawą - historii powojennej.
Na tablicy od lewej krótka historia wsi [3] ] oraz kościoła. Dalej 9 widokówek Malerzowa sprzed 1939 r.
(niektóre z [2]) oraz wspomnienia
niemieckiej mieszkanki. Fot. Z Podurgiel
http://www.gca.ch/Genealogie/Oels/Flucht%20aus%20Malen.pdf
Niżej ważny element historii wsi - kościół i cmentarz.
Kościół ewangelicki w Malerzowie. Widokówka z Tablicy Historycznej Malerzowa
Fuchs G. [5] błędnie podaje, że kościół powstał z fundacji księcia Chrystiana Ulryka. Z podanych dat wynika, że powstał on w czasach Podiebradów, a konkretnie księcia ziębicko-oleśnickiego Karola II. On zlecił jego wybudowanie Hansenowi von Langenau auf Dobrischau und Strehlitz, burgrabiemu oleśnickiemu i kapitanowi Międzyborza, który rozpoczął budowę w dzień św. Jana 1602 r. i zakończył w tym właśnie dniu 1604 r., umieszczając na wieży gałkę. Kościół został konsekrowany 29 sierpnia 1604 r. Był on filią kościoła z Grabowna Wielkiego aż do 1676 r. Wtedy to otrzymał własnych kaznodziejów [6], którzy odprawiali nabożeństwa w języku polskim i niemieckim [6]. Istnieje informacja, że w latach 1654-1707 był Kościołem Schronienia (Zufluchtskirche - to słowo też tłumaczy się jako Kościół Ucieczkowy). Jeszcze nie znalazłem potwierdzenia tego w innych źródłach. Kościół był znacząco modernizowany w latach 1920-1921. Jeszcze istniał w 1935 r.
Po kościele pozostał ślad w postaci schodów.
Fot. Z. Podurgiel
Na pierwszym planie widnieje chrzcielnica. Dalej ołtarz ambonowy (widoczna ambona i wejście od tyłu).
W zwieńczeniu ołtarza portrety kobiety i mężczyzny (XVII-XVIII w.), może fundatorów ołtarza?
Źródło: Tablica Historyczna Malerzowa
Kilka zdjęć z czasów powojennych przedstawiających dożynki, członków straży pożarnej, inne osoby i zdarzenia.
Szkoda, że nie podano nazwisk autorów tablicy. Proszę autorów o kontakt (e-mail na stronie startowej). Fot. Z. Podurgiel
Literatura:
Od autora • Lokacja miasta • Oleśnica piastowska • Oleśnica Podiebradów • Oleśnica Wirtembergów
Oleśnica za Welfów • Oleśnica po 1885 r. • Zamek oleśnicki • Kościół zamkowy • Pomniki • Inne zabytki
Fortyfikacje • Herb Oleśnicy • Herby księstw • Drukarnie • Numizmaty • Książęce krypty
Kary - pręgierz i szubienica • Wojsko w Oleśnicy • Walki w 1945 roku • Renowacje zabytków
Biografie znanych osób • Zasłużeni dla Oleśnicy • Artyści oleśniccy • Rysowali Oleśnicę
Fotograficy • Wspomnienia osadników • Mapy • Co pod ziemią? • Landsmannschaft Oels
Wydawnictwa oleśnickie • Recenzje • Bibliografia • Linki • Zauważyli nas • Interpelacje radnych
Alte Postkarten - widokówki • Fotografie miasta • Rysunki • Odeszli • Opisy wybranych miejscowości
CIEKAWOSTKI • ZWIEDZANIE MIASTA BEZ PRZEWODNIKA....
NOWOŚCI
