Marek Nienałtowski
Odpowiedź na moje pismo z MSWiA
22.04.2023 r.

Na moje pismo dostałem odpowiedź z MSWiA. Miałem nadzieję, że pismo trafi do Komisji Heraldycznej do prof. Alfreda Znamierowskiego znanego weksykologa i autora tej broszury. Okazało się, że zmarł. Może dlatego pismo trafiło do urzędnika z MSWiA. Pocieszające jest tylko to, że moje uwagi zostaną "podddane analizie podczas ewentualnych prac legislacyjnych lub redagowaniu kolejnej wersji omawianej broszury." Może wtedy nie będę wśród żywych, ale mam tylko nadzieję, że kolejny burmistrz Oleśnicy będzie człowiekiem wszelakiej kultury.

Marek Nienałtowski
22.02.2023 r.

Ministerstwo Spraw Wewnętrznych i Administracji w 2017 r. wydało broszurę "Biało-Czerwona". W niej napisano "Miłość do barw narodowych oznacza prezentowanie ich zgodnie z tradycją i honorem. Warto poznać te zasady". Niestety, nie wszędzie te zasady są znane i nawet jeśli są znane, to nie są przestrzegane. Szczególnie to dotyczy mniejszych miast. Niżej podam w kilku punktach odstępstwa od istniejących zasad, występujących problemach i propozycje zmian. Bazuję przy tym na 20-letnich obserwacjach na przykładzie Oleśnicy. Ten tekst wysłałem listownie 23.02.2023 r. do MSWiA. Link do broszury "Biało-Czerwona"


Rys.1. Flaga z okładki broszury "Biało-Czerwona"

1. Na okładce broszury pokazano flagę swobodnie powiewającą na maszcie (rys.1). Natomiast o swobodnym powiewaniu nie wspomniano w broszurze sądząc zapewne, że jest to powszechna wiedza. Niestety, tak nie jest. Przykład z ratusza oleśnickiego - na jego dachu zamiast typowego masztu do podniesienia flagi poziomej umieszczono bez żadnej analizy maszt do podniesienia banera (flagi-banera) z poziomą obrotową poprzeczką (rys.2).

 
Rys. 2. Maszt do flag-banerów zamontowany w 2008 r.
Rys. 3. Załamanie płata flagi państwowej na długości poprzeczki. Przy średnim i małym wietrze widać poprzeczkę, której nie powinno być

Na tym maszcie nie można eksponować flagi swobodnie powiewającej, gdyż flagę należy naciągnąć na poprzeczkę. Najczęściej pozioma poprzeczka masztu jest krótsza niż długość flagi i wówczas część flagi przy maszcie nie powiewa swobodnie, część końcowa tak. Wówczas jednak następuje nienaturalne załamanie płata flagi jakby na dwie części (rys. 3), co jest niezgodne z żadnymi zasadami ekspozycji flagi. Proponuję, aby w wydawnictwie MSWiA znalazła się uwaga, że przy ekspozycji poziomej flagi państwowej nie można stosować żadnych wkładek do usztywnienia flagi.

Zdarza się w innych miastach śląskich, że poprzeczkę masztu przedłuża się do długości flagi (lub skraca się flagę) i wówczas nie następuje załamanie całego płata flagi. Wtedy flaga nie powiewa swobodnie na całej długości. Wzorcem były, być może, flagi Cesarstwa Niemieckiego i Królestwa Prus eksponowane na masztach ratuszowych na widokówkach z XIX/XX w.

Niektóre firmy produkują tzw. Dobre flagi (usztywnione całkowicie) i są one kupowane. W tym przypadku flagi nie powiewają swobodnie. Wydaje się, że należałoby podjąć decyzję, co do zasad ich stosowania. Mogłyby być stosowane na przykład poza urzędami.

2. Także nie wspomniano w wydawnictwie o przypadku zawieszania flagi państwowej-banera na masztach, w których poprzeczka jest dłuższe niż szerokość flagi banera. Wtedy poprzeczka wystaje poza szerokość flagi (rys. 4). Jest to przypadek niechlujnej, nieestetycznej ekspozycji flagi i nie powinien być stosowany. Najczęściej w takim przypadki dopasowuje się szerokość flagi do długości poprzeczki lub poprzeczkę do szerokości flagi. Rzadko się zdarza w biznesie, aby w firmowym reklamowym banerze poprzeczka wystawała poza jego szerokość. Właściciele prywatnych firm dbają o promocję, natomiast nie wszystkim burmistrzom na tym zależy.


Rys. 4. Flagi-banery z wystającymi poprzeczkami

3. Flaga państwowa może stale być podniesiona na maszcie, jeśli jest oświetlona. Inaczej musi być codziennie opuszczana i podnoszona. O tym napisano w broszurze. Natomiasta flaga miejska może pozostawać stale na maszcie - jest to zależne od uchwały Rady Miasta. W przypadku święta państwowego jest ona dalej eksponowana na maszcie, natomiast nad wejściem do ratusza wywiesza się dodatkowo na drzewcu małą flagę państwową. Tego rodzaju przypadek nie jest opisany w broszurze, ale intuicyjnie wyczuwa się, że jest to naruszenie zasad ekspozycji flag, bo "biało-czerwona ma pierwszeństwo". Pokazano to niżej.


Rys. 5. Święto Konstytucji 3 maja. Na maszcie powiewa flaga miejska
skrócona do długości poprzeczki (1), Natomiast na małym maszcie
nad drzwiami wywieszono małą flagę państwową (2)

Czy nie należałoby rozpatrzeć możliwość podnoszenia na masztach budynków samorządowych (w dniach świąt państwowych!) flagi państwowej zamiast flagi miejskiej? Jeśli nie, to flagę miejską należałoby opuścić, a wywiesić nad drzwiami flagę państwową, której wielkość powinna być (jak napisano w broszurze) "dostosowana do wielkości obiektu (nieodpowiednie jest umieszczanie bardzo małej flagi na dużym obiekcie)".

4. Zdarza się, że na budynku eksponuje się flagę miejską, flagę państwową, a dodatkowo do muru mocowane są:
- Barwy narodowe w postaci biało-czerwonej wstęgi jako dekorację budynku (jak na rys. 5) lub alternatywnie
- Banery państwowe jako "wspomaganie" małej flagi państwowej (jak na rys. 5).
Różnica pomiędzy tymi dwoma ekspozycjami zależy tylko od stosunku wymiarów - szerokości i długości, dlatego mieszkańcom trudno określić, co wywieszono na budynku przy pomocy samochodowego podnośnika. Może należy wspomnieć o tym w broszurze, gdyż mieszkańcy powinni wiedzieć czy to jest dekoracja, czy baner. Jeśli jest to baner państwowy mają pełne prawo protestować, gdy po święcie zrzuca się ją z podnośnika na bruk. Najlepiej byłoby, gdyby pracownicy miejscy traktowali wywieszane barwy narodowe jako flagi państwowe i odnosili się do nich z szacunkiem.

5. Po ogłoszeniu żałoby narodowej należy flagę państwową opuścić do połowy masztu. Ale na budynku ratusza dalej powiewa flaga miejska, co może oznaczać, że miasto nie włączyło się w ogólnopolską żałobę i co wywołuje zdumienie mieszkańców. Burmistrz może w tym przypadku wykorzystać dowolny maszt w obrębie miasta i na nim opuścić małą flagę państwową i tak było w Oleśnicy. Natomiast większość burmistrzów mających większą wiedzę o samorządzie opuściło flagę miejską do połowy masztu w czasie żałoby, powołując się na art. 31 ustawy z dnia 8 marca 1990 r. o samorządzie gminnym (Dz. U. z 2018 r. nr 994 z późniejszymi zmianami). Przykład niżej z Mławy. W wielu innych miejscowościach postąpiono analogicznie. W niektórych miastach opuszczono flagę miejską bez powołania się na art. 31..., o czym pisała prasa. Na podstawie powyższego proponuję rozpatrzeć możliwość umieszczenia w broszurze informacji, że po ogłoszeniu żałoby narodowej opuszcza się do połowy masztu flagi państwowe oraz flagi samorządowe, powołując się przy tym na powyższy artykuł 31 ustawy ..., bo nie wszyscy samorządowcy o tym wiedzą.


Rys. 6. W Mławie opuszczono flagę miejską do połowy masztu podczas żałoby.
Podobnie uczyniło wiele miast

6. W broszurze napisano "Eksponowanie flag na masztach z poprzeczką ruchomą (obracającą się wokół masztu) jest niewłaściwe, gdyż może zdarzyć się, że poprzeczka znajdzie się po lewej stronie masztu i wtedy barwy na bannerze zostaną odwrócone. Byłoby to szczególnie mylące w przypadku flagi państwowej RP, gdyż przy odwróceniu porządku pasów otrzymalibyśmy barwy państwowe Monako lub Indonezji". Realia są następujące - produkuje się i sprzedaje głównie maszty do flag banerów i dlatego są one też w największym stopniu używane do ekspozycji flag państwowych - banerów. Mieszkańcy zdołali się nauczyć, że ta flaga umocowana białym płatem do masztu, niezależnie od kierunku wiatru, dotyczy Polski, a nie Monako i Indonezji. Proponuję, aby Komisja Heraldyczna MSWiA rozpatrzyła ponownie swoją opinię i dopuszczała do użytku oba maszty.

Rys. 7. Rozwiązanie klasyczne
zalecane w broszurze
Rys. 8. Popularny maszt do flag banerów z poprzeczką ruchomą obracającą się wokół masztu

Nieco o fladze miejskiej na ratuszu: Wcześniej we fladze miejskiej wszystkie trzy płaty były załamane, bo poprzeczka była chyba krótsza. Teraz flaga jest chyba krótsza, może poprzeczka została przedłużona - sięga do końca flagi i dlatego płaty flagi nie są załamane. Jednak flaga powinna być dłuższa przynajmniej jak flaga w starostwie. Poprzeczka we fladze na ratuszu nie jest potrzebna, bo na tej wysokości prawie zawsze wieje wiatr i flaga będzie rozwinięta.

Zarządzenie burmistrza miasta Wojkowice - podobnie powinni postępować wszyscy burmistrzowie, aby móc opuścić flagę miejską do połowy masztu podczas żałoby.

Dzień (nieszanowanej) Flagi w Oleśnicy

 

Od autora • Lokacja miasta • Oleśnica piastowska • Oleśnica Podiebradów • Oleśnica Wirtembergów
Oleśnica za Welfów • Oleśnica po 1885 r. • Zamek oleśnicki • Kościół zamkowy • Pomniki • Inne zabytki
Fortyfikacje • Herb Oleśnicy • Herby księstw • Drukarnie • Numizmaty • Książęce krypty
Kary - pręgierz i szubienica • Wojsko w Oleśnicy • Walki w 1945 roku • Renowacje zabytków
 Biografie znanych osób • Zasłużeni dla Oleśnicy • Artyści oleśniccy • Autorzy • Rysowali Oleśnicę
Fotograficy • Wspomnienia osadników • Mapy • Co pod ziemią? • Landsmannschaft Oels
Wydawnictwa oleśnickie • Recenzje • Bibliografia • Linki • Zauważyli nas • Interpelacje radnych
Alte Postkarten - widokówki • Fotografie miasta • Rysunki • Odeszli • Opisy wybranych miejscowości
CIEKAWOSTKI • ZWIEDZANIE MIASTA Z LAPTOPEM, TABLETEM ....
NOWOŚCI