List w sprawie byłego cmentarza niemieckiego

Poniżej publikuję większe fragmenty listu mieszkańca Oleśnicy, który chciał aby Jego nazwisko pozostało do mojej wiadomości:

List 1

... Kolejna kwestia dotyczy niechlubnego losu poniemieckich nekropolii. Pamiętam roboty ziemne w parku (d. cmentarzu) na ul. Klonowej, których celem było przeciągnięcie magistrali ciepłowniczej na powstający wówczas Serbinów (pierwsza połowa lat osiemdziesiątych). Teren parku poprzecinany był kilkoma głębokimi na ok. 2-3 metry wykopami, a w nich i obok w wydobytej ziemi walało się mnóstwo ludzkich, pożółkłych kości i czaszek. Niektóre bardzo długo zalegały na powierzchni, wzbudzając jedynie niezdrowe zainteresowanie u bawiących się tam dzieci. Sam miałem wtedy 10-12 lat i dokładnie pamiętam zupełny brak zaintresowania tymi szczątkami, ze strony dorosłych, odpowiedzialnych za zabezpieczenie robót. Wyklucza więc to wersję o planowej ekshumacji szczątków i przeniesienia cmentarza - jeśli takowe się odbywało, to miało raczej wymiar chaotycznego, nieplanowego działania postępującego wraz z postępem robót. A przecież tylko część powierzchni parku była wówczas rozkopana, więc przyjąć należy że większość szczątków dawnych oleśniczan, nadal spoczywa na terenie obecnego parku.

Przed pamiętną wichurą sprzed dwóch lat, w parku na Klonowej widoczne było jeszcze kilka wyraźnych śladów dawnej nekropolii - fragment metalowego ogrodzenia wrośnięty w drzewo, zarys obmurówki grobowca sterczący ponad poziom gruntu. Jeśli uda mi sie odnaleźć te ślady jeszcze teraz, to w ciągu najbliższych kilku dni prześlę Panu zdjęcia. Znam również jeszcze dwa miejsca w Oleśnicy, gdzie znaleźć można fragmenty płyt nagrobnych, użytych jako części obmurowania trawników i kwietników - podobnie jak te z okolicy Zamku i ul. Wałowej, widoczne na zdjęciach na Pana stronie. Przyślę Panu zdjęcia efektów tej specyficznie pojętej "gospodarności". ...

List 2

... Zdjęcia które dziś przesyłam nie ilustrują wszystkiego o czym napisałem wcześniej. W parku-cmentarzu na Klonowej nie można odnaleźć już śladów o których pisałem - drzewo z wrośniętym fragmentem ogrodzenia zniknęło, zapewne podczas majowej wichury z 2005 roku, lub podczas późniejszych prac porządkowych.

Mam gdzieś w zakamarkach swego archiwum jego zdjęcie z przełomu lat 80/90, prześlę je gdy tylko się odnajdzie. Pamiętam że owo przęsło płotu wrośniętego w drzewo, było niemal identyczne z tymi które stanowią obecnie ogrodzenie cmenatarza wojennego żołnierzy radzieckich. Podobnie z zarysem grobowców - zostały zniwelowane, ostał się tylko fragment jednego muru grobowcowego, zaznaczony na jednym ze zdjęć czerwonym kolorem. Dzisiaj, mimo że nie porasta na nim trawa, był mało czytelny, ale znalazłem go na fotografii z wiosny, kiedy to trwały prace porządkowe w parku.

Część placu zabaw w centrum parku, ogrodzona jest kamiennym murkiem, pobudowanym z elementów płyt nagrobkowych - jeszcze kilka lat temu było wśród nich przynajmniej kilka fragmentów z widniejącymi na nich inskrypcjami, dzisiaj nie znalazłem żadnej, za to na kilku widać ewidentne ślady oddziaływania mechanicznego a kilku fragmentów po prostu brak. Za to udało mi się odnaleźć fragment płyty nagrobnej z inskrypcją, stanowiący element podobnego murku (tym razem okalającego trawnik wokół domu mieszkalnego przy ulicy Armii Krajowej, naprzeciwko baru "Pod Beczką"). Kamień ów widoczny jest na dwóch załączonych zdjęciach, wykuta w nim data śmierci to rok 1850. ...

Pozdrawiam serdecznie
Ryszard D.

Zobacz również związane z powyższym listem:

http://www.olesnica.nienaltowski.net/cmentarz_niemiecki.htm

http://www.olesnica.nienaltowski.net/Olesnickie_lapidarium.htm

http://www.olesnica.nienaltowski.net/Wyzsza_kultura.htm

Od autora • Lokacja miasta • Oleśnica piastowska • Oleśnica Podiebradów • Oleśnica Wirtembergów
Oleśnica za Welfów • Oleśnica po 1885 r. • Zamek oleśnicki • Kosciół zamkowy • Pomniki • Inne zabytki
Fortyfikacje • Herb Oleśnicy • Herby księstw • Drukarnie • Numizmaty • Książęce krypty
Kary - pręgierz i szubienica • Wojsko w Oleśnicy • Walki w 1945 roku • Renowacje zabytków
Biografie znanych osób • Zasłużeni dla Oleśnicy • Artyści oleśniccy • Autorzy • Rysowali Oleśnicę
Fotograficy • Wspomnienia osadników • Mapy • Co pod ziemią? • Landsmannschaft Oels
Wydawnictwa oleśnickie • Recenzje • Bibliografia • Linki • Zauwazyli nas • Interpelacje radnych
Alte Postkarten - widokówki • Fotografie miasta • Rysunki • Odeszli
CIEKAWOSTKI • ZWIEDZANIE MIASTA Z LAPTOPEM, TABLETEM ....
NOWOŚCI