Jagiellonska Biblioteka Cyfrowa (uj.edu.pl)
Marek Nienałtowski
Satyryczna gazetka wydawana w Oleśnicy w 1848 r.
19.03.2021 r.
W 1848 r. minęło 15 lat od czasu, gdy w Oleśnicy zaczęto wydawać gazetę Wochenblatt für das Fürstenthum Oels (tygodnik dla księstwa Oleśnickiego). Drukował i wydawał ją A. Ludwig. Niżej jej winieta.
Jagiellonska Biblioteka Cyfrowa (uj.edu.pl)
W 1848 r. w Niemczech i Oleśnicy rozgorzała Wiosna Ludów. Była wynikiem nieurodzaju z lat 1846-1847, powodującego podwyżki cen mąki i kartofli, co także odbiło się na mieszczanach oleśnickich, powodując ich niezadowolenie. Punktem zapalnym, dla protestów w Oleśnicy, stały się walki berlińczyków z wojskiem 13-20 marca 1848 r. One wywołały 20 marca zamieszki pod młynem w Oleśnicy - ok. 400 mieszczan wyrażało niezadowolenie ze wzrostu cen mąki [1]. Pojawiły się hasła Konstytucja, Demokracja, Socjalizm, Proletariat, Rewolucja, Wojsko z Narodem i.... antyrosyjskie (nienawiść do Rosjan spowodowała, że polska młodzież ucząca się w oleśnickim gimnazjum - musiała je opuścić [1]. Byli kojarzeni z Rosyjską monarchią). Na tej fali pojawił się już chyba w marcu tygodnik satyryczny (tak określiła go Śląska Biblioteka Cyfrowa), tytułem nawiązującym do wyżej wspomnianego tygodnika. Wspominam go po raz pierwszy, bo wcześniej był nieznany - pojawił się niedawno w tej bibliotece.
https://www.sbc.org.pl/dlibra/publication/468634/edition/439237/content
Drukował i wydawał gazetę Adolf Groeger, postać znana z późniejszego wydawania grafik przedstawiających Oleśnicę [2] . Dlatego przeważały w niej ilustracje. Niektóre były kopiowane ze Schlesische Zeitung. Teksty był krótkie - pojawiały się w nich słowa Konstytucja, Demokracja, Rewolucja, Republika, Konstytucyjna Monarchia. W Śląskiej Bibliotece Cyfrowej umieszczono tylko numery 1. 4, 6, 7, 8, 11. Każdy numer składał się z dwóch kartek drukowanych obustronnie (4 strony). Prawdopodobnie rozpoczęto wydawanie w marcu 1848. Nie wiadomo, kiedy ukazał się ostatni numer i ile było wydań. Działała wtedy ostro cenzura i można sądzić, że prędko zabronili wydawania. W 1850 r. zabronili wydawania Wochenblatt ..., może i wtedy zniknął Fliegendes. Niżej przykładowe dwie ilustracje.
Marcowe osiągnięcia (maszyna do bicia narodu). Rysunek z numeru 4
Dla pewności (przypomnienia). Rosjanie nadchodzą. Rysunek z nr 4
Treść i ilustracje tygodnika stanowią odbicie poglądów mieszczan oleśnickich na sytuację polityczną w 1848 r. Warto aby germanista lub historyk zajęli się analizą zawartości tego tygodnika.
Literatura:
Od autora • Lokacja miasta • Olesnica piastowska • Olesnica Podiebradów • Olesnica Wirtembergów
Olesnica za Welfów • Olesnica po 1885 r. • Zamek olesnicki • Kosciól zamkowy • Pomniki • Inne zabytki
Fortyfikacje • Herb Olesnicy • Herby ksiestw • Drukarnie • Numizmaty • Ksiazece krypty
Kary - pregierz i szubienica • Wojsko w Olesnicy • Walki w 1945 roku • Renowacje zabytków
Biografie znanych osób • Zasluzeni dla Olesnicy • Artysci olesniccy • Autorzy • Rysowali Olesnice
Fotograficy • Wspomnienia osadników • Mapy • Co pod ziemia? • Landsmannschaft Oels
Wydawnictwa olesnickie • Recenzje • Bibliografia • Linki • Zauwazyli nas • Interpelacje radnych
Alte Postkarten - widokówki • Fotografie miasta • Rysunki • Odeszli • Opisy wybranych miejscowosci
CIEKAWOSTKI • ZWIEDZANIE MIASTA BEZ PRZEWODNIKA....
NOWOSCI