Marek Nienałtowski
Obraz "Biczowanie" z bazyliki mniejszej w Oleśnicy

Obraz olejny na płótnie "Biczowanie", o wymiarach 173,5 x 225,5 cm, jest eksponowany na ścianie północnej w nawie głównej bazyliki mniejszej w Oleśnicy. Obraz przedstawia biczowanie Jezusa Chrystusa.

Umiejscowienie obrazu Biczowanie w bazylice mniejszej po 1992 r.

Na obrazie, w dolnej jego lewej części, malarz umieścił swój autograf  "T. J. Ernst pinxe 1754". (potem odczytałem jako G.J. Ernest). Zapewne artysta pracował także na zlecenie księcia wirtembersko-oleśnickiego Erdmanna, skoro na jego zlecenie namalował dwa obrazy - Zmartwychwstanie i Wniebowstąpienie dla kościoła w Pokoju. Według Andrzeja Kozieła [1] wszystkie obrazy w ołtarzu bazyliki mniejszej w Oleśnicy namalował J.G. Ernst, o czym nikt jeszcze nie wspomniał w literaturze. Wcześniej, do konserwacji przeprowadzonej przez W. Piechówkę w 1992 r., obraz wisiał w drugim pomieszczeniu zakrystii bazyliki. Nie wiadomo gdzie wisiał przed 1945 r.

Obraz "Biczowanie". Kliknij, aby powiększyć.		Tył obrazu z naniesioną inskrypcją w lewej górnej ćwiartce

W trakcie konserwacji odkryto z tyłu obrazu inskrypcję (po poniższych uwagach wiadomo, że to jest napis fundacyjny), która jest czytelna. Mało czytelna była część tekstu w słowie określającym zawód zmarłego. Na prośbę Wiesława Piechówki - tekst przetłumaczył ks. prof. ndzw. dr hab. Józef Pater. Napis ten brzmi:

Dr Piotr Oszczanowski, po umieszczeniu tekstu w internecie wniósł poprawkę do tłumaczenia. Trzecią linię tekstu odczytał jako: quondam Mercatoris Wratislav. Czyli Jan Fryderyk był kupcem wrocławskim.

Namalowanie obrazu, będącego epitafium zmarłego Jana Fryderyka Günthera - kupca wrocławskiego, zlecił jego brat Samuel Gotlieb, wcześniej prorektor (zastępca rektora) Gimnazjum Illustre. Sądzić należy (na podstawie innych obrazów z Bazyliki), że wcześniej napis epitafijny znajdował się na przedniej stronie obrazu, na płycie dołączonej do ramy.

Dr Piotr Oszczanowski wniósł uwagę do mojej opinii: "Wątpliwe jest także przypuszenie, że mamy do czynienia z obrazem epitafijnym - tego rodzaju napisy bardzo często umieszczano na odwrociu malowidla i nie musialy wcale znaleźć się na jego ramie, czy też towarzyszacej jej "płycie". Nie jest to także "napis epitafijny", ale "napis fundacyjny". Dzięki kolejnej opinii P. Oszczanowskiego przypuszczenia i opowiastki stają się historią.

Rodzina czy przypadkowa zbieżność nazwisk - Carl Ehrenfried Günther został w 1809 r. rektorem Gimnazjum Illustre. Zmarł w 1826 r.

Uzupełnienie 06.01.2023 r.

Na zdjęciu z 1935 r. pokazano rozmieszczenie obrazu "Biczowanie" (strzałka). Widać, że
obraz miał wówczas większą rangę niż obecnie. Znajdował się znacznie bliżej ołtarza
https://www.olesnica.nienaltowski.net/Biczowanie_obraz.htm

Literatura

1. Malarstwo Barokowe na Śląsku, red. A. Kozieł, Wrocław 2017
2. Piechówka W., Dokumentacja konserwatorska poświęcona obrazowi "Biczowanie", Oleśnica 1992
3. Oszczanowski P. Krytyczna opinia powyższego tekstu - po niej wprowadziłem poprawki

Od autora • Lokacja miasta • Olesnica piastowska • Olesnica Podiebradów • Olesnica Wirtembergów
Olesnica za Welfów • Olesnica po 1885 r. • Zamek olesnicki • Kosciól zamkowy • Pomniki • Inne zabytki
Fortyfikacje • Herb Olesnicy • Herby ksiestw • Drukarnie • Numizmaty • Ksiazece krypty
Kary - pregierz i szubienica • Wojsko w Olesnicy • Walki w 1945 roku • Renowacje zabytków
Biografie znanych osób • Zasluzeni dla Olesnicy • Artysci olesniccy • Autorzy • Rysowali Olesnice
Fotograficy • Wspomnienia osadników • Mapy • Co pod ziemia? • Landsmannschaft Oels
Wydawnictwa olesnickie • Recenzje • Bibliografia • Linki • Zauwazyli nas • Interpelacje radnych
Alte Postkarten - widokówki • Fotografie miasta • Rysunki • Odeszli • Opisy wybranych miejscowosci
CIEKAWOSTKI • ZWIEDZANIE MIASTA Z LAPTOPEM, TABLETEM ....
NOWOSCI